Bijdrage aan SO over Ontwik­ke­lingen m.b.t. Covid-19 in het Verenigd Koninkrijk

Schriftelijk overleg - Ontwikkelingen m.b.t. Covid-19 in het Verenigd Koninkrijk

21 december 2020.

Inbreng van de Partij voor de Dieren-fractie:

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben kennisgenomen van de stukken over de nieuwe mutatie van Covid-19 in het Verenigd Koninkrijk en hebben daarover nog enkele kritische vragen en opmerkingen.

Allereerst vragen de leden van de fractie van de Partij voor de Dieren de minister hoe groot de steekproef is die nu wekelijks genomen wordt in Nederland? Hoeveel monsters worden er gesequenced? En hoe is de verdeling tussen de standaard wekelijkse steekproef en de uitbraakonderzoeken?
Klopt het dat er in het VK op veel grotere schaal gesequenced wordt? Kan de minister aangeven hoe groot dat verschil tussen NL en het VK is? Is bekend wat de oorsprong is van deze virus mutatie? Is het denkbaar dat de variant al langer bestond en, door het uitgebreide sequencen, wel door de Britten ‘ontdekt’ is maar niet daar ontstaan is? Welke actie is door de regering ondernomen op het moment dat begin december deze variant in Nederland werd aangetroffen? Hoe groot is het huidige aandeel van deze variant in de Nederlandse besmettingscijfers? Groeit dit aandeel snel?

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben vanaf het begin van de coronacrisis gepleit voor het inperken van het aantal internationale reisbewegingen. Corona kwam hier niet met de fiets. Schiphol fungeert bijvoorbeeld met haar vele overstappers als vliegwiel voor de internationale pandemie. Erkent de minister de versnellende rol die de luchtvaart speelt in het verspreiden van het coronavirus en de verschillende varianten? Zo nee, waarom niet?

Deze leden constateren dat er op dit moment een breed gedeelde behoefte bestaat om het aantal reis- (en met name vlieg)bewegingen zo veel mogelijk in te perken. Ondanks de oproep van het kabinet om niet te reizen, was het op Schiphol bij momenten nog steeds erg druk. Erkent de minister dat haar vrijblijvende oproep om alleen noodzakelijke reizen te maken tot nu toe onvoldoende effect heeft gesorteerd? Zo nee, waarom niet?
Zijn er verschillen zichtbaar in de mate waarin het advies per modaliteit is opgevolgd? Kan de minister dat inzichtelijk maken voor (grensoverschrijdend) trein, boot, bus, auto en vliegverkeer?

In reactie op de virusmutatie die vanuit het Verenigd Koninkrijk haar weg zoekt naar andere landen, koos het kabinet voor een vliegverbod (en later ook vaarverbod) voor het Verenigd Koninkrijk.[1] Deze virusmutatie is echter al aangetroffen in Nederland. Erkent de minister dat het zeer waarschijnlijk is dat deze meer besmettelijke mutatie op dit moment ook in andere landen aanwezig is? Zo nee, waarom niet?

Kan de minister de laatste stand van zaken geven van de landen waarin deze mutatie reeds is aangetroffen?

Waarom is er niet gekozen om – vanuit het voorzorgsbeginsel – ook het reisverkeer naar andere landen tijdelijk stil te leggen? Kan de minister aangeven waarom niet is besloten soortgelijke maatregelen ter beperking van het reisverkeer te nemen voor bijvoorbeeld Zuid-Afrika?[2]
Kan het kabinet onderbouwen waarom er eerder dit jaar niet besloten werd tot een reisverbod toen in Denemarken een gevaarlijke variant uitbrak en wel nu een gevaarlijke variant uitbreekt in het VK? Wat is het doorslaggevende verschil geweest tussen die twee voorvallen?

Op welk moment heeft de Chief Medical Officer van het VK de nieuwe variant bij de WHO gemeld?
Wanneer heeft het kabinet voor het eerst kennis genomen van de virusmutatie in het Verenigd Koninkrijk? Was de informatie over een besmettelijkere variant van het Covid-19 virus bekend bij het kabinet op het moment dat besloten werd tot de huidige lockdown?

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren vragen de ministers of er plannen klaarlagen om het verkeer met het VK stil te leggen? Lagen soortgelijke plannen klaar voor andere (buur)landen? Liggen ze nu klaar?
Kan het kabinet aangeven waarom niet voor alle modaliteiten op hetzelfde moment duidelijkheid gegeven kon worden?
Werkt het kabinet aan scenario’s voor andere denkbare mutaties? Mutaties die bijvoorbeeld de mortaliteit doen toenemen?

Waarom is er niet op een eerder moment gekozen voor het stilleggen van het reisverkeer naar het Verenigd Koninkrijk? Kan het kabinet een tijdlijn geven over de besluitvorming rond de reisbeperkingen naar het Verenigd Koninkrijk?

Klopt het dat er na de start van het vliegverbod voor het Verenigd Koninkrijk toch nog vluchten zijn vertrokken van en naar het Verenigd Koninkrijk? Zo ja, hoe is dat mogelijk? Kunt u een overzicht verschaffen van het aantal vluchten dat heeft plaatsgevonden tussen het Verenigd Koninkrijk en Nederland na de start van het vliegverbod?

Waarom blijft het kabinet achter de feiten aanlopen met reisbeperkingen voor individuele landen in plaats van dat er wordt gekozen voor een tijdelijk inreisverbod vanuit alle (risico) bestemmingen?

Wat de leden van de Partij voor de Dieren-fractie betreft zouden – vanuit het voorzorgsbeginsel – alle niet-noodzakelijke internationale reizen tijdelijk verboden moeten worden. De Partij voor de Dieren-fractie diende al twee keer een motie in voor een tijdelijk vliegverbod, die door alle andere partijen werden verworpen.[3] [4]

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben uiteraard oog voor de noodzaak om bepaalde uitzonderingen te maken. Denk aan repatriëring, medische noodzaak, internationale noodhulp, schrijnende gevallen of andere zwaarwegende humanitaire gronden. Kern is hier te bepalen welke reis noodzakelijk is en welke reis niet. Welke afwegingen maakt de minister op dit gebied?

Het instrument dat nodig is om de noodzaak van een reis te bepalen hoeft niet ingewikkeld te zijn. De minister schrijft echter in haar Kamerbrief[5] dat er pas begin 2021 een antwoord komt op de vraag of een verklaring over de noodzaak van een reis kan worden ingevoerd. De leden van de Partij voor de Dieren-fractie zijn van mening dat dat veel te laat is. De lockdown is niet voor niets nu gaande.

Erkent de minister dat er nu behoefte is aan een dergelijk instrument?

Erkent de minister dat ze veel te laat begonnen is met dit onderzoek?

Waarom is er niet in een veel eerder stadium bekeken wat de mogelijkheden zijn voor het invoeren van een dergelijke verklaring? Hoe ziet de minister die mogelijkheden voor de verschillende modaliteiten? Is hetzelfde instrument inzetbaar voor vervoer per schip, vliegtuig, bus, trein of auto?

Welke mogelijkheden ziet de minister om dit proces te versnellen?

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren vragen de minister of zij de kritiek van de reisorganisaties op de luchtvaartmaatschappijen kent, aangezien de luchtvaartmaatschappijen nog steeds vliegtickets verkopen naar diverse bestemmingen met code oranje?[6]

Erkent de minister dat het in de tussentijd steeds mogelijk is om met het vliegtuig op vakantie te gaan?

Zou het de minister verassen als het de komende dagen bij momenten alsnog erg druk gaat zijn op Schiphol?

Erkent de minister dat het prima mogelijk is om, in afwachting van het instrument van een noodzakelijkheidsverklaring, alsnog op korte termijn een wereldwijd tijdelijk vliegverbod in te voeren, zoals nu voor het Verenigd Koninkrijk, uiteraard met oog voor de noodzakelijke uitzonderingen? Zo nee, waarom niet?

In diverse andere landen wordt er al lang gewerkt met richtlijnen omtrent het aantonen van de noodzaak van een reis. Kan de minister een internationaal overzicht verschaffen met de meest relevante voorbeelden van hoe er in andere landen wordt omgegaan met het bepalen van de noodzaak van een reis?

Hoe gaat de minister de voorbeelden uit het buitenland benutten om zo snel mogelijk tot een Nederlandse variant te komen?

Ziet de minister, vanwege de klimaatcrisis, het belang om de niet-noodzakelijke vliegreizen ook op lange termijn in te perken? Zo nee, waarom niet?

Is het voor de minister een optie om te onderzoeken of een noodzakelijkheidsverklaring inzake vliegreizen een permanent instrument kan worden? Zo nee, waarom niet?

De minister is van mening dat een vliegverbod onwenselijk is, maar laat daarbij onvermeld dat het sluiten van diverse andere onderdelen van de samenleving eveneens zeer onwenselijk is. Denk aan het sluiten van scholen en een groot deel van het MKB. De leden van de Partij voor de Dieren-fractie zijn van mening dat dit kabinet haar prioriteiten totaal niet op orde heeft.

Is de minister het met de leden van de Partij voor de Dieren-fractie eens dat het niet zo kan zijn dat als basisscholen gesloten worden, het op Schiphol of andere vliegvelden bij momenten nog steeds erg druk is? Zo nee, waarom niet?

[1] Kamerbrief (20 december 2020): Ontwikkelingen m.b.t. Covid-19 in het Verenigd Koninkrijk. Kamerstuk 2020D53729.

[2] https://nos.nl/artikel/2361446...

[3] Motie Van Esch/Van Raan (14 oktober 2020): Kamerstuk 25295-646.

https://www.partijvoordedieren.nl/moties/motie-van-esch-en-van-raan-over-een-tijdelijk-vliegverbod

[4] Motie Ouwehand (15 december 2020): Kamerstuk 25295-815.

https://www.partijvoordedieren.nl/moties/motie-ouwehand-over-een-tijdelijk-vliegverbod-instellen

[5] Kamerbrief (16 december 2020): Luchtvaart & COVID-19. Kamerstuk 2020D52945.

[6] NOS (17 december 2020): ‘Reisorganisaties: vliegmaatschappijen moeten meer verantwoordelijkheid nemen’.

https://nos.nl/artikel/2361013-reisorganisaties-vliegmaatschappijen-moeten-meer-verantwoordelijkheid-nemen.html