Bijdrage Algemeen Overleg Europese Raad

Voedselcrisis
Voorzitter. 850 miljoen mensen gaan met honger naar bed, terwijl meer dan 1 miljard mensen lijden aan de gevolgen van overgewicht. En door de hoge voedselprijzen zullen nog eens 100 miljoen mensen op korte termijn in honger leven. De zwaksten delven het onderspit, terwijl de Westerse mens nagenoeg bezwijkt onder zijn overconsumptie. In weerwil van wat is afgesproken in de millenniumdoelen.

Het is niet de Chinese middenklasse die de voedselcrisis veroorzaakt, noch de Amerikaanse ethanolboer. Ik citeer de economen Frank Mulder & Freek Koster in Trouw: ‘Het is onze niet te stillen honger naar meer. Het is omdat wij iedere dag een varkenslapje willen van Arie de Prijsknaller’, einde citaat.

Ik wil de ministers graag wat feiten voorleggen in het kader van de voedselcrisis en ik wil daar graag een reactie op van de ministers:

• Bijna de helft van de wereldgraanvoorraad wordt aan dieren gevoerd voor de productie van vlees, melk en eieren en maar liefst driekwart van de totale sojaproductie wordt opgeslokt door landbouwdieren.
• Slechts 1% van het totale landbouwareaal wordt ingezet voor biobrandstoffen, meer dan 80% van het landbouwareaal wordt ingezet voor de veehouderij. (circa 60% graasland en 20% veevoerproductie).
• Slechts 15% van de plantaardige eiwitten uit graan en soja bereikt de maag van de consument, 85% gaat verloren,
• In Nederland wordt gemiddeld dertig procent teveel aan vlees, melk en eieren gegeten, zo stellen onderzoekers van de VU.

Voorzitter. Op de Wereldvoedseltop in Rome kwam deze ‘collectieve vraatzucht’ van de Westerse landen niet eens aan bod. De top is geëindigd in een vrijblijvend akkoord om de voedselcrisis aan te pakken. De werkelijke vraagstukken bleven onbeantwoord en concrete maatregelen om de overconsumptie van dierlijke eiwitten in het westen aan te pakken, zijn niet eens aangeroerd.

De Partij voor de Dieren vindt het onbegrijpelijk dat de Nederlandse regering tijdens de top geen aandacht heeft gevraagd voor vermindering van vleesconsumptie, terwijl zelfs de minister van landbouw onlangs aangaf dat als elke wereldburger op dezelfde voet zou consumeren als dat wij doen, er drie wereldbollen nodig zijn. Het getuigt niet van een coherent regeringsbeleid om vanuit het kabinet in Nederland te bepleiten dat de consumptie van vlees en zuivel verminderd zou moeten worden als tegelijkertijd in het buitenland steun gegeven wordt aan vergroting van zuivel en vleesconsumptie en het Nederlands aandeel daarin.

Is de regering bereid het matigen van de consumptie van dierlijke eiwitten in het vervolg ook onderdeel te laten van het op het buitenland gerichte landbouwbeleid en op het gebied van ontwikkelingssamenwerking?

Voorzitter. De inzet bij de Europese raad is wat ons betreft bedroevend. Ook in Europa worden oplossingen alleen gezocht in nóg meer vrije markt, nóg hogere economische groei en in technologische vooruitgang (zie conceptconclusies). De minstbedeelden krijgen wat humanitaire hulp toegeworpen en wat steun voor landbouwontwikkeling. Ondertussen worden wel met miljarden dollars aan exportsubsidies voor westerse boeren (katoen,varkensvlees, granen) de lokale landbouweconomie uit het lood geslagen. Ook worden arme boeren van hun land verdreven voor de aanplant van grootschalige sojaplantages voor onze Westerse honger naar vlees. Bovendien is het buitengewoon cynisch dat hulpgoederen voor ontwikkelingslanden nog steeds in belangrijke mate bestaan uit melkpoederoverschotten terwijl inmiddels bekend is dat 80% van de wereldbevolking en met name in die landen lactose-intolerant is. Graag een reactie.
Waarom gaat de Nederlandse inzet in de Europese Raad niet in op deze aspecten van de voedselcrisis? Waarom worden de negatieve gevolgen van de productie en consumptie van dierlijke eiwitten niet?

Voorzitter. Het is werkelijk beschamend dat ons Kabinet zich in haar inzet blindstaart op verregaande handelsliberalisatie (zie geannoteerde agenda). Graag uw mening over de handelswijze van het Nederlands bedrijfsleven zoals de ABN-AMRO dat beleggers en speculanten oproept te profiteren van de voedselschaarste door uit te nodigen te speculeren op de termijnmarkten voor voedsel en grondstoffen. Is dit de nieuwe VOC mentaliteit of is de regering bereid dit soort schaamteloze oproepen te verbieden?
Ook roept het bij de PvdD grote vraagtekens op dat het kabinet enerzijds de lokale ontwikkeling en handel zegt te willen stimuleren, terwijl de dumping van Nederlands varkensvlees in Ghana, al menig Ghanese boer aan de rand van de afgrond heeft gebracht (ik heb hier inmiddels al Kamervragen over gesteld). En ondertussen moeten wij, Europese burgers die tientallen miljoenen euro’s aan dumpsubsidies betalen. Kan de minister mij vertellen hoe hier een einde aan gaat komen, en vooral wanneer?

Voorzitter. Terwijl wij vrolijk doorgaan met leven op te grote voet en het eten van teveel dierlijke eiwitten plegen we en passant een aanslag op de voedselvoorziening voor anderen, het klimaat, het milieu, de natuurlijke omgeving en het welzijn van dieren. Dát zou de aandacht van dit Kabinet moeten hebben, in plaats van toe te kijken hoe onze overconsumptie van dierlijke eiwitten nog meer slachtoffers maakt.


Ierse Nee
Voorzitter, hoe kan het dat alle EU regeringsleiders inclusief de Nederlandse voorafgaand aan het Ierse referendum hebben gesteld dat het van cruciaal belang zou zijn dat de Ierse bevolking ja zou zeggen in het referendum. En dat voor ratificatie van het verdrag van Lissabon instemming van alle landen een noodzakelijke voorwaarde zou zijn. Terwijl de verwerping door de Ierse bevolking van de EU grondwet hoe die vandaag dan ook mag heten, de gevolgen vooral gebagatelliseerd worden. En ratificatie hoe dan ook doorgang moet vinden en gedaan wordt alsof het Ierse Nee geen betekenis zou hebben voor de ratificatie.

Voorzitter. Ierland heeft het onbehagen van de Europese bevolking over de Europese grondwet dat ook in Nederland zo duidelijk naar voren is gekomen, opnieuw een stem gegeven. De Partij voor de Dieren is verheugd dat de Ierse bevolking de voortdenderende Europese trein naar de ratificatie van het hervormingsverdrag een niet mis te verstaan rood sein heeft gegeven. ‘We hebben geen plan B’ zei Voorzitter Barroso van de Europese Commissie, in de hoop dat een gebrek aan alternatieven de Ieren tot een ‘ja’ zou dwingen. Maar nu is daar de realiteit van 53,4% van de Ierse bevolking die de Europese leiders tot herbezinning dwingt.

Het is natuurlijk de vraag wat de Europese leiders inclusief onze regering zullen doen met het rode sein van Ierland. Zal in de achterkamertjes weer wat windowdressing plaatsvinden in een niet-overtuigende poging de burgers op het verkeerde been te zetten? Zoals het wegstrepen van een vlag en volkslied om alsnog de grondwet in nagenoeg ongewijzigde vorm er door heen te drukken? Of zal er daadwerkelijk een pas op de plaats worden gemaakt en zal het proces van ratificatie worden stopgezet als enige logische conclusie van het nee van Nederland, Frankrijk en Ierland? Voor de Partij voor de Dieren is het duidelijk dat het Verdrag van Lissabon moet worden teruggenomen. De handtekening van Ierland ontbreekt en daarmee is de eis van unanimiteit, een noodzakelijke voorwaarde, onhaalbaar. Een veto die het verdrag van tafel veegt. Een duidelijk verhaal, of niet voorzitter? Of geeft Europa opnieuw gas bij rood sein en geeft het de burger het nakijken terwijl de kloof tussen kiezer en gekozene alleen maar groter wordt?

Gisteren tijdens het mondelinge vragenuur was de premier alles behalve duidelijk. Hij draaide voortdurend om de hete brij heen toen hij aangaf dat zijn inzet is door te willen gaan met het proces van ratificatie. Hij wilde nog wel de duiding van het Ierse nee door premier Cowen afwachten (aanstaande donderdag), maar voor de rest valt er volgens hem geen tijd te verliezen in de goedkeuringsprocedure.

We mogen de trein niet missen, zelfs als niemand weet waar die naartoe gaat en geen burger zin heeft mee te gaan op een reis met onbekende bestemming. Ik vraag me af voorzitter, wat valt er nog af te wachten als er een duidelijk nee heeft geklonken? Waarom weigert onze premier de consequenties te aanvaarden en te luisteren naar de stem van 1 land waar de bevolking zich wel zélf heeft mogen uitspreken over het verdrag? En waarom gunt hij de Ierse bevolking niet meer tijd door te pleiten voor het stoppen van ratificatieproces In Europa? Hoeveel ruimte geeft de premier de Ieren en de mogelijkheden tot wijzingen aan het verdrag? Het is duidelijk dat het huiswerk over moet, maar de premier neemt een houding aan die het tegendeel vormt van wat in een moderne parlementaire democratie verwacht mag worden.

U allen weet dat de bevolking dit verdrag gewoon niet wil. Daarom is in de meeste lidstaten niks gevraagd aan de bevolking en durfde ook het Nederlandse kabinet geen nieuwe volksraadpleging aan.

Angst voor afwijzing regeert, zodat een nieuw referendum dreigt op 11 juni 2009. Natuurlijk roepen de Europese leiders dan in koor dat het op die dag niet over de Europese grondwet gaat. Toch wijst alles erop dat wie nu de stem van de bevolking negeert, die straks over zich afroept. Graag een reactie.

Voorzitter. Europa heeft een groot probleem. Het heeft jarenlang te ver voor de muziek uitgelopen en denkt, zelfs na de Ierse afwijzing, gewoon door te kunnen rennen, hoewel de burgers het niet meer kunnen en willen volgen. De Europese leiders hebben al drie jaar lang Europese burgers niet kunnen uitleggen wat de meerwaarde is van de voorliggende grondwet is. Het lijkt die leiders niet te deren, zelfs niet te interesseren en voor het gemak worden referenda geschrapt. Het lijkt alsof er een hoger doel behaald moet worden dan het voldoen aan de wensen van de burgers. Welk doel is dat eigenlijk, voorzitter?
Op dit moment is er de laatste mogelijkheid, met de gedwongen pas op de plaats, om werkelijke de wensen, behoeften en ideeën van burgers over de besteding van de gemeenschappelijke gelden, de aanpak van dierenwelzijn, de strijd tegen klimaatverandering en het behoud van onze leefomgeving een plek te geven. Zolang Europa vooral de belangen van weinigen lijkt te dienen (boeren, vissers, industrie, veiligheidsdiensten), zal het nee niet verstommen, maar zich op 11 juni van het volgende jaar tegen de zittende politiek keren die doof en blind is voor de wensen van haar kiezers.

Zolang er geen democratisch Europa komt, met een democratisch gekozen grondwettelijk verdrag, zolang zullen burgers vervreemden van de politici die het drukker hebben met hun krankzinnige verhuizingen tussen Brussel en Straatsburg dan met het behartigen van de belangen van hun burgers.

Dank u wel!