Bijdrage Arissen AO Informele EU-Gezond­heidsraad

Voorzitter,

1 op de 7 kinderen onder de 16 jaar is te dik. 94% van de tv-reclames gericht op kinderen is reclame voor ongezond voedsel! [1] 94%! Het is in dat licht goed om te zien dat Bulgarije zich, als EU-voorzitter, inzet voor gezonde voeding voor kinderen en het bestrijden van kindermarketing. Tijdens de informele EU-Gezondheidsraad zal er gesproken worden over maatregelen die genomen kunnen worden op Europees niveau om gezonde voeding voor kinderen te stimuleren. We vragen de minister deze inzet ook expliciet te steunen.

Het past namelijk ook in de kabinetsinzet voor het Nationaal Preventieakkoord, zoals afgelopen maandag in de Kamerbrief verwoord. De eerste actielijn die daarin genoemd wordt is namelijk het stimuleren van een gezonde en duurzame voedselkeuze. Is de minister het met de Partij voor de Dieren eens dat het stimuleren van een gezonde keuze begint bij het niét stimuleren van ongezonde keuzes?

In december diende ik een motie in die opriep tot een verbod op kindermarketing, het stimuleren van ongezonde keuzes bij kinderen. De staatsecretaris vroeg toen om geduld te op te brengen tot januari zodat de evaluatie van de bestaande afspraken beschikbaar zou zijn. Inmiddels is het medio april en hebben we de evaluatie nog niet. Wél de signalen dat de bestaande afspraken absoluut nog niet voldoende werken en zelfs niet nageleefd worden. Bedrijven die zelf bepalen wat gezond is, in strijd met de adviezen van de Gezondheidsraad [2] of de uitzonderingen in de Reclamecode die reclame op verpakkingen gewoon toestaan.

Kan de evaluatie, inclusief beleidsreactie echt zo snel mogelijk naar de Kamer?

De minister stelt dat we goede voorbeelden moeten delen in de EU, maar het zou zonde zijn als hij een maatregel, waarvan we zien dat die niet genoeg oplevert, zoals de zelfregulerende Reclamecode voor Voedingsmiddelen, gaat delen zonder daarbij de kennis van de klaarliggende evaluatie mee te nemen.

Een verbod op kindermarketing is en blijft het streven van de Partij voor de Dieren. Deze, en vorige regeringen, geloven altijd heel sterk in het poldermodel en alles maar overlaten aan de sector. Nu hebben we deze week weer een sterk voorbeeld gezien van het effect van duidelijke overheidsregels. Heeft de minister kennis genomen van de Britse suikertaks? Wat is zijn mening over de taks en het effect? Erkent de minister dat het veel beter heeft uitgepakt dan vooraf werd ingeschat door de regering?
Is de minister verder bereid deze taks bij zijn Europese collega’s onder de aandacht te brengen en wil hij onderzoeken of Nederland soortgelijke maatregelen zou kunnen nemen?
En is het succes van de Britse suikertaks reden voor dit kabinet om in bredere zin haar visie op prijsdifferentiatie voor voedsel bij te stellen? Geen BTW-verhoging op groente en fruit en wel een vleestaks bijvoorbeeld?

En tenslotte, kan de minister bij de Raad en specifiek de huidige voorzitter aanstippen dat er nog altijd veel EU subsidies vergeven worden aan ongezonde voeding? Zo zitten in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid nog altijd subsidies voor suiker, wijn en bier [3]. Die ongezonde producten zijn via deze indirecte miljardenhulp in feite relatief te goedkoop. Ook gaan er jaarlijks nog miljoenen euro’s subsidie naar de promotie van vlees [4] en zuivel terwijl we nu juist, ten behoeve van onze gezondheid, het welzijn van de dieren en het welzijn van onze leefomgeving, een serieuze eiwittransitie moeten bewerkstelligen [5]. Wat is de inzet van de minister op dit punt en hoe zal hij dit in de Raad bespreken?

Dank u wel

[1] https://www.diabetesfonds.nl/wat-we-doen/werken-aan-gezond-blijven/kinderen-beschermen-tegen-reclame
[2] https://www.rijksoverheid.nl/binaries/rijksoverheid/documenten/rapporten/2017/02/28/kindermarketing/kindermarketing.pdf
[3] https://www.trouw.nl/groen/eu-landbouw-behoeft-geen-subsidie~a66505c8/
[4] https://www.rvo.nl/actueel/nieuws/europese-subsidie-voor-promotieprogrammas-cov-en-spiritsnl
[5] https://www.partijvoordedieren.nl/moties/motie-ouwehand-stop-met-promotie-van-vlees-zuivel-en-eieren