Bijdrage Arissen debat over de evaluatie van de Tweede Kamer­ver­kie­zingen

Voorzitter,

Op 21 maart werd de laatste restzetel bekend gemaakt. Het werd mijn zetel, waarmee ik als hekkensluiter de 54e gekozen vrouwelijke volksvertegenwoordiger werd in dit parlement. 54 vrouwen, voorzitter. Dat is gelijk aan het aantal vrouwelijke volksvertegenwoordigers in dit huis in 1998 – 19 jaar geleden!

De gelijkwaardigheid van de man aan de vrouw blijkt in politieke bestuurslagen geen weerklank te vinden. Voorzitter, wat zegt het dat, 100 jaar na de invoering van het passief vrouwenkiesrecht, van de 13 fractievoorzitters in deze Kamer er slechts één een vrouw is?

Oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet zei daarover dat de kamer een afspiegeling van de samenleving moet zijn en dat een diverse samenstelling goed is voor de besluitvorming. Voorzitter, wie de cijfers bekijkt ziet dat de scheve man-vrouwverhouding geen toeval kan zijn. Het is een aanfluiting voor de democratie dat de diversiteit aan mensen in de samenleving zo moeizaam een weg weet te vinden naar de blauwe zetels in deze plenaire zaal. Het aantrekken van vrouwelijke leiders zou een vanzelfsprekendheid moeten zijn voor politieke partijen. Dat dit niet het geval is, noopt tot stevige zelfreflectie.

Voorzitter, de grootste uitdagingen van deze tijd kwamen tijdens de verkiezingsdebatten slechts zijdelings en met tegenzin aan bod. Maar als we spreken over het Wilhelmus, dan is dat van debat tot formatietafel een soort van topprioriteit. Binnen de Partij voor de Dieren horen we vaak van vrouwen dat zij het een verademing vinden dat wij politiek bedrijven die gebaseerd is op idealen, het opkomen voor kwetsbare waarden die het ouderwetse links/rechts-denken overstijgen en dat wij een lange termijn visie hebben die Nederland en de aarde in het algemeen leefbaar houden. En daar houden we aan vast!

Voorzitter, deze vrouwen richten zich blijkbaar liever op politiek die koers bepaalt voor er gevaren wordt. Dus geen compromisme waar de conventionele machtspartijen zo verslaafd aan zijn geraakt.

Voorzitter, het is belangrijk om ons te realiseren dat ontzettend veel vrouwen en minderheden in onze samenleving, een afspiegeling van deze samenleving in onze bestuurslagen realiteit willen zien worden. Er zijn voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen nota bene stichtingen opgericht en acties opgezet om zoveel mogelijk vrouwen in de Kamer te krijgen. Dat doel is helaas nog niet bereikt.

Het is belangrijk dat politieke partijen de ruimte bieden aan vrouwen en aan minderheden die de status-quo contrast willen bieden. Dat draagt bij aan een grotere diversiteit aan oplossingen voor de grote uitdagingen waar wij voor staan, zoals klimaatverandering en de voedselcrisis. Ik overweeg een motie in te dienen waarmee de wenselijkheid wordt uitgesproken dat een te vormen kabinet de diversiteit in de samenleving weerspiegelt.

Voorzitter, de stichting Gender Concerns International doet wereldwijd onderzoek doet naar gendergelijkheid in politieke functies en stembusgang. Zij hebben ook tijdens onze Tweede Kamerverkiezingen observaties gedaan en daarover een onderzoeksrapport met aanbevelingen gepubliceerd. Wij hebben begrepen dat de minister kennis heeft genomen van het rapport. Voorzitter, wil de minister op de aanbevelingen reflecteren? Waar denkt de minister dat het nog beter kan in Nederland als het gaat om gendergelijkheid in de politiek?

Voorzitter, de organisatie heeft ernstige moeite gehad om bij verkiezingen te kunnen observeren. Dit heeft te maken met een ondoorzichtig accreditatiesysteem dat dergelijke organisaties toegang zou moeten verlenen tot stemlokalen. Dergelijke organisaties kunnen relevante inzichten opdoen die kunnen worden gebruikt om de stembusgang te verbeteren. Is de minister bereid om het accreditatiesysteem transparanter te maken, zodat dergelijke organisaties makkelijker onderzoek kunnen doen?

Voorzitter, tot slot, laat het goed tot ons doordringen dat de structureel scheve man-vrouwverhouding in ons parlement geen toeval is. Het is een democratisch tekort.

Dank u wel.