Bijdrage Ouwehand aan de Algemene Politieke Beschou­wingen 2024 (tweede termijn)

Voorzitter, dank u wel. We hebben het de afgelopen dagen niet over de echte crises gehad die iedereen in Nederland raken: de klimaatcrisis, de natuurcrisis en de bestaanszekerheidscrisis van nu en straks. Op een dode planeet valt er weinig te ondernemen, kun je niet naar school en is er geen cultuur. We hadden het over een nepcrisis, een crisis waarvan het kabinet heel Nederland wil doen geloven dat die veroorzaakt wordt door mensen die gevlucht zijn voor oorlog en geweld, terwijl we allemaal weten dat de oorzaken van de problemen het gevolg zijn van slecht beleid. Het is om je voor te schamen dat mensen in Ter Apel in het gras moeten slapen, terwijl de Spreidingswet is aangenomen maar niet wordt ingezet, en de minister van Asiel en Migratie niet eens de moeite neemt om andere opvangplekken te zoeken. Tja, dan creëer je problemen. Maar dat is niet hetzelfde als dat er een crisis zou zijn met vluchtelingen.

We staan op een historisch dieptepunt. Zondebokpolitiek is officieel kabinetsbeleid, met steun van Nieuw Sociaal Contract. De crisis is een crisis in onze democratische rechtsstaat. Die is heel diep. Doordat dit kabinet dit soort kulverhalen aan Nederland verkoopt, komt de Kamer er niet eens doorheen als ze probeert duidelijk te maken wat het gevaar is als je naar noodwetten grijpt om de Kamer op oneigenlijke manieren buiten spel te zetten. Het schijnt in de mode te zijn om hier dan te zeggen: "Nou, ik kreeg berichtjes van mensen die kijken naar het debat." Daar heb ik er ook eentje van. Een mevrouw mailde ons. Zij zei: "Wilt u alstublieft heel regelmatig zeggen dat u daar staat als volksvertegenwoordiger en dat u dat doet om de rechtsstaat te beschermen, want die is in het belang van ons allemaal. Ik ben zo bang dat als u dat niet om de vijf minuten zegt …" Oké, dat schreef die mevrouw niet. Maar ze vroeg wel om "regelmatig". Ze schreef: "Ik ben bang dat heel Nederland anders echt denkt dat er a een asielcrisis is en b dat dit een volstrekt democratische gang van zaken is. Wilt u alstublieft Nederland meenemen in wat hier gebeurt?"

Maar het mocht allemaal niet baten. Mevrouw Bikker moest hier staan praten als Brugman. Ze moest zeggen: "Hallo, ik sta hier de Grondwet te hoeden, de democratische rechtsstaat, samen met de minister die dat moet doen." Dat zouden we als Kamer allemaal moeten doen. Zover zijn we wel afgegleden met een autocratisch bestuur, dat geen zin heeft in tegenmacht. En dit ook, dat gejank de hele tijd als je het benoemt. Man, man, man. Hou toch op!

Het overbemeste landschap in Nederland is wel goed voor huilstruikjes die de macht hebben en die geen tegenmacht meer dulden. Dat is de conclusie die we vandaag moeten trekken. Het demonstratierecht wordt ingeperkt en geprobeerd wordt om organisaties die naar de rechter gaan voor natuur en milieu de toegang te beperken. De minister-president, met zijn autocratische kabinet, versprak zich freudiaans toen hij zei dat het in de Nederlandse volksaard zou zitten om als er regels zijn die heel braaf op te volgen. Dat vond ik een heel grappige verspreking, want zo zit het natuurlijk helemaal niet. Maar het ging over natuur- en klimaatbeleid. Ik vraag hem op de man af: kent hij Johan Vollenbroek? Weet hij toevallig hoe vaak deze meneer met zijn organisatie gelijk heeft gekregen van de rechter, omdat het kabinet slecht beleid voert, in strijd met internationale verdragen, waar onze hele natuur van kapot gaat? Dat staat dit kabinet te wachten. Dan kun je wel volhouden dat je ermee wegkomt, omdat je een politieke meerderheid hebt, maar je maakt de toekomst van onze boeren en van onze kinderen kapot. Je maakt de toekomst kapot van de gezonde samenleving in Nederland, want we hebben elkaar nodig hier. Medemenselijkheid is wel het minste dat we op kunnen brengen. Maar dit kabinet, mogelijk gemaakt door de VVD en NSC, met de PVV aan de macht, met de agro-industrie in het centrum van de macht, maakt alles kapot.