Bijdrage Ouwehand AO Landbouw- en Visse­rijraad

Voorzitter. Dank aan de staatssecretaris voor de haaienbrief. We hadden wat meningsverschillen over de vraag of een aantal haaiensoorten nu wel of niet onder het beschermingsregime vallen. Welnu, daar hebben we nu duidelijkheid over gekregen. De blauwe haai en de kortvinmakreelhaai worden inderdaad niet vermeld in de TAC-verordeningen. Even los van de inzet van de staatssecretaris voor steun aan het EU-haaienactieplan, is mijn vraag aan hem of hij zich zal blijven inzetten voor de nulstand voor de haaiensoorten waarvoor nu geen adequate bescherming geldt.

Sprekend over haaien, overbevissing en kwetsbare populaties, moeten we het ook over Australië hebben. De Partij voor de Dieren is blij dat het Australische parlement heeft besloten om de megatrawler uit nota bene mijn geboortedorp Katwijk voorlopig niet toe te laten. Naar ik heb begrepen heeft het kabinet er ook een rolletje in gespeeld. Ik heb de staatssecretaris eerder gevraagd om contact op te nemen met zijn collega's over deze kwestie, waarop hij mij toen zei dat dit allemaal niet nodig was. Toen bleek dat er Australië weerstand bestond bij regering en parlement kon het kabinet ineens wel bellen om te zeggen dat we daar niet van gediend waren. Dus dat vind ik een beetje jammer. Nu Australië weer domme dingen doet door haaien af te willen schieten omdat er incidenten zijn waarbij mensen worden aangevallen door haaien, terwijl helemaal niet duidelijk is of dat een effectieve maatregel zal zijn, zie ik het kabinet weer niet in actie komen.

Wat is nu de lijn daarin? Wanneer bellen we wel als we ons zorgen maken over een ontwikkeling die te maken heeft met het leven in zee en wanneer niet? Ik zou denken dat we Australië best even kunnen laten weten dat het geen goed idee is om de jacht in te zetten op haaien. Met betrekking tot ICCAT het volgende. Op internet zie ik verschillende berichten dat er nieuwe bestandsanalyses zijn gepubliceerd over onder andere de blauwvintonijn. Ik weet dat de staatssecretaris zelf ook niet erg te spreken is over het functioneren van ICCAT, maar wat kunnen we van hem verwachten? Wat wordt zijn inzet? Wat is zijn reactie op die analyses? Het gaat slecht met de blauwvintonijn. We weten ook dat de quota voortdurend hoger zijn geweest dan verantwoord was en dat er veel illegale visserij plaatsvindt die niet wordt meegeteld waardoor de bestandsschattingen veel positiever zijn dan in werkelijkheid het geval is. Ik hoor graag wat zijn inzet zal zijn om de tonijn adequaat te beschermen. Ook over de diepzeevisserij zijn er veel zorgen. Ook daar waren de quota in 60% van de gevallen de afgelopen jaren hoger dan wetenschappelijk was geadviseerd. In de helft van de gevallen was de vangst hoger dan die quota die al onverantwoord waren. Gezien de gevoeligheid van diepzeevisbestanden voor overbevissing - het gaat om soorten die erg oud kunnen worden en zich langzaam voortplanten - dient het voorzorgsprincipe waar de Europese Commissie het ook wel over heeft, echt toegepast worden. Een moratorium op de diepzeevisserij zou volgens mij het enige verstandige besluit zijn op dit moment. Ik hoor graag wat de inzet van de staatssecretaris is op dit punt.

Er is veel gedoe over het nieuwe protocol met Mauritanië. Ik ben benieuwd of de staatssecretaris al iets kan zeggen over hoe het verdere proces zal verlopen. Wanneer wordt een klap gegeven op een eventuele nieuwe visserijovereenkomst? Als Kamer willen wij er namelijk wel van tevoren over spreken. Kunnen wij de evaluatie van de vorige overeenkomst tegemoet zien, inclusief een evaluatie van de visbestanden die onderdeel uitmaken van het eventueel nieuwe protocol?

Ik sluit mij aan bij het verzoek van mevrouw Dikkers om het verslag van het seminar over de pulskor naar de Kamer te sturen.

De ruzie over de makreelvisserij loopt hoog op. Wat kan de staatssecretaris nog extra inzetten om te voorkomen dat het bestand overbevist blijft worden? Ik weet dat Europa uiteindelijk kan besluiten tot een importverbod van alle vis uit landen die zich niet aan de afspraken houden, maar dan lijkt het kwaad al geschied. Kunnen we er nog een versnelling aan geven?

Vervolgens heb ik nog een aantal landbouwpunten. Allereerst de groepshuisvesting varkens. De NVWA gaat kijken wie er al een plan voor heeft en wie niet. Wanneer kunnen we de rapportage van de bevindingen van de NVWA verwachten? Ik ben blij dat de staatsecretaris heeft gezegd dat het slecht zou zijn als de afgesproken datum wordt verschoven, maar tegelijkertijd heb ik hem horen zeggen dat er ondernemers zijn die met vergunningen in de knel gekomen. Achter dat laatste kunnen we ons natuurlijk niet verschuilen. Dus ik hoop dat de staatssecretaris vasthoudt aan de datum van 1 januari.

Ik sluit af met de 2% en Albert Heijn, waarnaar de SP heeft gevraagd en in een eerdere schriftelijke ronde ook andere fracties. Lezend wat de staatssecretaris daarover schrijft, zegt hij eigenlijk: het is mijn pakkie-an niet. Dat kan zo zijn gelet op zijn taakomschrijving zoals we die kennen in ons staatsrecht, maar deze staatssecretaris is er ook niet vreemd van geweest om zijn mening te geven over dingen waar hij niet per se over gaat. Ik ben in ieder geval al drie weken niet bij Albert Heijn geweest, want ik vind het belachelijk wat er is gebeurd.

De heer Dijkgraaf (SGP): Daarvoor wel?

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Daarvoor wel, maar dan kocht ik natuurlijk alleen de biologische producten. Je kunt namelijk meer doen. Vandaag is de duurzame 100 bekendgemaakt. We zien dat Wakker Dier hoog staat. Prachtig. Wakker Dier voert de druk op door publiek standpunten in te nemen. Ik ken de staatssecretaris ook als iemand die dat altijd heeft gedaan. Dus waarom nu niet? Waarom zegt hij niet: hoezo dreigen met 2% korting, het moet gewoon van tafel, neem je verantwoordelijkheid beste Ahold, laat zien dat je de boeren niet nog verder uitknijpt dan je tot nu toe al gedaan hebt? Dus een iets actievere opstelling van de staatssecretaris zou een mooie afsluiting zijn van zijn periode, zou ik zo denken.

[...]

Interrupties:

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Dan wil ik nog even het volgende kwijt. De staatssecretaris heeft gezegd dat hij op het punt heeft gestaan om zich aan te sluiten bij de actie van de boeren jegens Albert Heijn. Ik zou hem willen vragen om dan nog een stapje verder te zetten. Even los van wat we via wetgeving allemaal kunnen regelen, zouden we kunnen zeggen: Albert Heijn, ben je betoeterd, dit pikken we niet. Ik heb opgeroepen tot een boodschappenboycot totdat Albert Heijn zich weer een beetje gedraagt. Omdat de Kamer er zo eensgezind in is dat de marktmacht ten opzichte van de boeren slecht geregeld s, kan ik mij zomaar voorstellen dat de hele commissie meedoet. Hoe mooi wil je het hebben.

[...]

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Dan hadden we wel het hele parlement en het kabinet vertegenwoordigd. Dus als de staatssecretaris hierbij zegt de actie van harte te steunen en dus het gedrag van Albert Heijn in dezen afwijst, dan hebben we samen toch een mooie en duidelijke boodschap de wereld ingeslingerd.