Bijdrage Ouwehand AO Mijnbouw (inclusief scha­liegas, gasopslag en geothermie)

Mevrouw Ouwehand (PvdD): [...] Wij hebben gezien dat deze minister de gasopslag in Bergen doodleuk doordrukte, maar de plannen in agrarische gebieden in het noorden van Nederland vlak voor de Provinciale Statenverkiezing afblies. Als dat geen schijn van electorale, koele berekening losmaakt, zijn er nog heel wat politieke lesjes te leren.

We kunnen duidelijk zijn: wat de PvdD betreft is er op geen enkele manier een noodzaak voor gevaarlijke, omstreden technieken als schaliegasboringen en ook niet voor de
gasopslag onder Bergen. We leggen ons zeker niet neer bij de energiebehoefte die dit kabinet aan Nederland duidelijk wil maken, alsof we allemaal in de kou komen te zitten als we niet het energiebeleid van dit kabinet voeren. De PvdD hoeft geen lijnvlucht tussen
Amsterdam en Maastricht, zodat je met het vliegtuig heen en weer kunt op drukke dagen. We hoeven ook geen supersnelwegen. Moet je eens kijken wat dat aan brandstof scheelt. We hoeven ook geen kunstmestindustrie, want we gaan biologisch eten als het aan ons ligt. Moet je eens kijken hoeveel energie dat scheelt. We hoeven al helemaal geen megastallen met energieslurpende luchtwassers op het dak. Kijk eens eventjes hoe je dan je energiebeleid kunt voeren. Maar de minister van EL&I doet ons land liever in de uitverkoop.
Iedereen die maar wil, mag schatten uit onze bodem winnen of de bodem volstoppen met wat hij maar wil. Bijvoorbeeld Russisch aardgas, zonder degelijk onderzoek naar de natuurgevolgen en risico's van dien, opgeslagen onder bewoond gebied. Zout, schaliegas en steenkoolgas mogen ongelimiteerd worden gewonnen. De gevolgen van deze ingrepen op het letterlijke fundament van ons land -- en dan bedoel ik zowel onze bodem als onze burgers -- maakt deze minister niets uit. Weerstanden en zorgen onder de bevolking, mogelijke vergiftiging van ons drinkwater, opwekking van aardbevingen, aantasting van waardevolle natuurgebieden: de minister schuift alle bezwaren aan de kant en zegt op elke economische aanvraag volmondig ja. Gelukkig hebben we de rechter nog. De Raad van State schorste de gasopslag in Bergen en vernietigde de vergunning voor de proefboring naar schaliegas. We kennen deze minister ondertussen wel als iemand die zich niet snel neerlegt bij een gerechtelijke uitspraak. Na de vernietiging van de vergunning voor de kolencentrale in de Eemshaven wist hij na een paar uur al dat die er heus wel zou komen.
Ook de gasopslag in Bergen heeft hij er op een weinig chique manier doorheen gedrukt. Dit zal ook gebeuren bij de winning van schaliegas, tenzij de Kamer hem vandaag tegenhoudt, zeg ik tegen mijn collega's. Ik doe een dringend beroep op de PVV om de stoere partij te zijn die zij ook op andere dossiers is. Het zou een erg verstandige beslissing zijn om af te zien van die risicovolle boringen en het zou ook een hoop ambtenareninzet schelen. Dit kabinet wil tenslotte bezuinigen op het ambtenarenapparaat. Laten we er gewoon mee kappen. Ik heb nog een paar specifieke vragen over de gasopslag in Bergen. Ik heb begrepen dat de voorfinanciering van schade door een eventuele aardbeving, veroorzaakt door opslag van gas onder Bergen, nog niet geregeld is. De Kamer heeft uitgesproken dat dat wel gebeuren moet. In de huidige regeling moeten mensen veertien maanden tussen de schade wonen als er een geschil ontstaat over het ontstaan van die schade. Dat is toch niet de bedoeling? Ik ontvang graag een reactie van de minister daarop.

Wij hebben in eerdere debatten gesproken over de nulmeting. TAQA blijkt niet bereid de gemeente inzage te geven in hoe deze nulmeting wordt opgesteld. De minister zou ervoor zorgen dat de gemeente hierover kon meepraten, maar dat is dus helemaal niet gebeurd. Waarom niet? Hoe gaat de minister dat alsnog regelen? Kan hij toezeggen dat er een deugdelijke nulmeting komt?

Ik geef de minister ook mee dat de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak voor Milieu en Ruimtelijke Ordening (StAB), de adviseur van de Raad van State, van oordeel is dat de risico's voor Bergen van deze opslag niet goed zijn ingeschat en dat deze mogelijk groter zijn dan de minister bij hoog en laag volhoudt. Deze stichting constateert in haar verslag dat het Massachusetts Institute of Technology (MIT) -- dat was de second opinion -- de door TNO gevolgde methodiek niet zonder meer onderschrijft. Dat is wel wat de minister de Kamer heeft willen verkopen.

De verstoring van grutto's in de waardevolle Loterijlanden wordt volgens deze stichting onvoldoende gecompenseerd. Ook daar heeft de minister bezworen dat de natuurcompensatie deugdelijk zou zijn. Ik vraag hem een man te zijn en zijn politieke lot te verbinden aan de daadwerkelijke belofte. Als blijkt dat zijn bezweringen niet worden nagekomen en de natuur daar achteruitgaat, stapt hij dan op en legt hij het project dan stil?

Interrupties bij andere partijen.
De heer Van Bemmel (PVV): Voorzitter. In dit debat hebben wij het over mijnbouw. Zoals deze week duidelijk werd, mogen er geen proefboringen naar schaliegas plaatsvinden in de gemeente Boxtel. Wij zijn blij met dit besluit van de rechter, want er moet wat ons betreft altijd draagvlak bestaan voor welke proefboring naar schaliegas dan ook.

[...]

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Ik ben blij dat de PVV de passage uit het regeerakkoord aanhaalt waarin staat dat voor zaken als boringen, gasopslag e.d. draagvlak en veiligheid voorwaarden zijn. Maar dat hebben we eerder meegemaakt. De PVV was ook niet voor de gasopslag onder Bergen, maar heeft de inwoners van Bergen -- misschien heeft het er iets mee te maken dat het een kunstenaarsdorp is -- toch mooi laten stikken. Ik mag hopen dat de PVV hier wel voet bij stuk houdt in haar verzet tegen de boringen naar schaliegas, maar ik ben er niet gerust op. Als de PVV weinig vertrouwen heeft in de aanpak van de eurocrisis, dan hoor ik de heer Wilders niet zeggen: ik denk dat het niet kan, maar misschien heeft premier Rutte toch nog argumenten. Nee, dan is de inbreng van de PVV: we zien het niet zitten, klaar, ophouden ermee, wat ons betreft een "njet". Dat zou ik bij schaliegas ook zo graag horen.

De heer Van Bemmel (PVV): Bij ons gaat het inderdaad over draagvlak. Overigens heb ik nog wel de vraag waar mevrouw Ouwehand was toen het ging over de veiligheid van de mensen in Urk en Barendrecht. Toen was zij erg stil. Blijkbaar heeft zij andere motieven. Wij verdenken haar ervan dat zij naar haar duurzaamheidsagenda wil en dat zij deze mensen misbruikt om daarin mee te gaan. Het is mooi als we op dezelfde dingen uitkomen, maar veiligheid is voor haar zeker geen issue in dezen. Voor ons wel, en veiligheid en draagvlak zullen wij altijd blijven verdedigen. Als daar niet aan voldaan wordt, zullen wij dit inderdaad niet steunen.

Mevrouw Ouwehand (PvdD): We kennen intussen de tactieken van de PVV. Als je PVV'ers vraagt naar hun eigen standpunten, slaan ze terug met jij-bakken over dingen die nergens op slaan. Uitgangspunt van de PvdD is inderdaad dat wij geen natuurgebieden willen opofferen voor schaliegas. Ik wil hier wel een punt van maken: de PVV weet heel goed dat wij de windmolenparken op Urk niet hebben gesteund. Dat geldt ook voor de gasopslag onder Barendrecht. Ik vind het een flauwe truc. Ik vraag de PVV naar haar eigen
voorwaarden. Ik vraag haar om stoer te zijn, niet alleen over de eurocrisis maar ook op het punt van schaliegas, maar ik moet zeggen dat ik een stelletje lafaards zie. Ik wil vandaag een "nee" en geen vragen aan de minister. Kom op, de PVV is een duidelijke partij met duidelijke taal: we staan voor draagvlak, maar we zien het niet, dus komt er geen schaliegas!

De heer Van Bemmel (PVV): Waarschijnlijk is mevrouw Ouwehand in het verkeerde debat en in het verkeerde gebouw terechtgekomen. Hier hebben we democratie en hebben we de gewoonte om dingen te vragen aan de minister. Als zij hier alleen maar zit om haar eigen agendaatje te spuien zonder dat ze geïnteresseerd is in de antwoorden, kan ze wel eerder weggaan. Maar ik luister netjes naar de antwoorden van de minister. Mevrouw Ouwehand mag nog wel even uitleggen wat kunstenaars te maken hebben met het geval in Boxtel.

Tweede termijn:
Mevrouw Ouwehand (PvdD): Voorzitter. In het vorige AO heeft de minister gezegd dat hij extra onderzoek zou laten doen naar de risico's van boren naar schaliegas. Ik kreeg de indruk dat de rechter dit ongeveer al had verordonneerd. Als de minister daar nog eens een toezegging overheen doet, dan is dat maar duidelijk. Ook aan het boren naar steenkoolgas kleven echter natuurlijk gevaren. De Partij voor de Dieren pleit dus ook voor een moratorium op steenkoolgas. Graag zie ik een toezegging op dat punt.

Ik houd het kort omdat ik naar het plenaire debat moet. Met betrekking tot de gasopslag in Bergen hebben we schriftelijke antwoorden gekregen. Ik heb in mijn eerste termijn gevraagd hoe het kan dat de gemeenten niet betrokken zijn bij het plan van aanpak voor de nulmeting, maar ik heb begrepen dat zij de plannen van TAQA op miraculeuze toch hebben gekregen, nadat ik die vraag had gesteld. Ik zeg de minister dat wij dit zeer kritisch zullen blijven volgen. Als een van de andere collega's er niet om vraagt, dan kondig ik een VAO aan.

Omdat mevrouw Van Tongeren echter de eerste spreker was, wil zij daar misschien wel gebruik van maken, maar ik wil niettemin graag een motie indienen.