Bijdrage Ouwehand AO Prio­ri­teiten Werk­pro­gramma Europese Commissie

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Voorzitter. Wie kritisch is over de Europese Unie krijgt al snel te horen dat we zonder de Europese Unie zeker geen vrede en veiligheid in Europa hadden gehad. Dan verwacht ik dat degenen die vrij kritiekloos vinden dat de Europese Unie wel kan doorgaan zoals nu, de moed hebben om een agenda op te stellen waarmee daadwerkelijk de vrede en veiligheid in de wereld worden bevorderd. In eerste instantie geldt dat voor de Europese Commissie zelf. Dat betekent dat Europa afscheid moet nemen van zijn agressieve handelspolitiek, waardoor de mensenrechten in andere landen buiten Europa op grove wijze worden geschonden. Ik noem de import van soja. Gisteravond hebben wij in Zembla kunnen zien dat wij in Europa mensen ziek maken voor onze handel. Ik noem de import van palmolie, waaraan Europa in zijn Biobrandstoffenrichtlijn geen strobreed in de weg legt, terwijl mensen van hun land worden gejaagd en gedwongen worden om te werken op plantages waar grove gifstoffen worden gebruikt. Kijk, zo vertrouwt niemand de belofte dat Europa vrede en veiligheid bewerkstelligt. Ja, hier misschien wel. Wij en de Belgen kunnen het wel aardig met elkaar vinden, maar het gaat verder dan dat. De Partij voor de Dieren mist de morele agenda van Europa.

Wij hebben Frans Timmermans gestuurd om de burger dichter bij Europa te brengen. Dan denk ik: dat schraplijstje is redelijk belachelijk en inconsequent. Onder de eerste slachtoffers is niet die agressieve handelspolitiek, maar zijn juist de kwetsbare waarden als dierenwelzijn, milieu en ook mensenrechten; echt, serieus. Europa staat hier gelukkig zelf pal voor de mensenrechten voor de mensen die in Europa wonen, maar het gaat dus ook over de mensenrechten wereldwijd. Wij kunnen ons niet verenigen met voorstellen die op tafel blijven liggen waardoor de privacy, ook van Europese burgers, wordt aangetast, samen met de VS. Ook kunnen wij ons niet verenigen met een zinloze exercitie om stoer te doen en de paar regels die er dan zijn op het gebied van milieu en natuur te willen schrappen.

Ik zou graag van de minister willen horen of hij vindt dat Europa nog steeds zou moeten gaan over het beschermen van de mensenrechten en over het beschermen van kwetsbare waarden. Ik vraag de minister, eerlijk antwoord te geven op de vraag wat wij hier nog doen als de Europese Commissie zich de bevoegdheid heeft toegeëigend om vrijhandelsverdragen te sluiten. Weliswaar zijn deze waarden -- dier en milieu en natuur -- inzet van de Europese Commissie, maar als het erop aankomt … ik verwijs naar het verdrag met Canada dat voorligt en waarvan wij een eindresultaat hebben gezien. Daar staat letterlijk in: dit zijn de normen zoals ze nu gelden, maar als Europa zelf de normen gaat verhogen, kan het schadeclaims verwachten. Welke ruimte hebben de nationale parlementen en de Europese Unie straks nog om zelf beleid te voeren op het gebied van milieu? Wij geven dan toch een enorme democratische bevoegdheid uit handen aan een Commissie die dat helemaal niet verdient? Ik wil daar graag een keer antwoord op van het kabinet, want wij blijven hierom vragen, maar worden voortdurend met een kluitje in het riet gestuurd. Wees daar eens eerlijk over.

Beantwoording minister van Buitenlandse Zaken

Dan ISDS en TTIP. Dat is, zo zeg ik tegen mevrouw Ouwehand, toch echt een onderwerp waarvoor mevrouw Ploumen de eerstverantwoordelijke minister is. Er wordt op het ogenblik enorm gekeken naar de manier waarop dat het beste opgelost kan worden. Het gaat om een goede afweging tussen publieke en private belangen, en om de manier waarop instituties daar al dan niet een rol bij kunnen spelen. Er is net een delegatie van de Europese Unie naar de Amerikanen geweest om daarover te spreken. Er bestaat daarnaast een regeling met China. In ieder geval vindt de Nederlandse regering dat we een consensus moeten vinden waarin publiek en privaat belang op een juiste manier zijn afgewogen. Ik denk eerlijk gezegd dat daartoe mogelijkheden zijn. Terecht is dat overal in de samenlevingen een debat. In een periode waarin globalisering toeneemt, wil iedereen aan de ene kant graag dat de kansen voor groei en banen in Europa ten volle worden benut en de grote standaarden in de wereld niet worden gezet door andere grootmachten waardoor Europa buitenspel staat. Aan de andere kant willen we er zeker van zijn dat dit in verhouding is met een aantal milieuzaken en zaken die te maken hebben met de manier waarop we met dierenwelzijn omgaan. Volgens mij is dat mogelijk. We hebben het daarover denk ik nog tot het einde van het jaar hebben en ik denk dat we daar in de Kamer nog regelmatig op zullen terugkomen.

De voorzitter: Mevrouw Ouwehand is hier niet meer aanwezig. Ik wil opmerken dat zij zich verontschuldigd heeft omdat zij plenaire verplichtingen heeft.