Bijdrage Ouwehand Debat over sluiting NedCar

Bekijk de bijdrage via debatgemist.nl

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Voorzitter. Als NedCar ABN had geheten, was de toekomst veilig geweest, zelfs als daarvoor miljoenen aan overheidsgaranties nodig zouden zijn. Regeren is vooruitzien. Iedereen weet hoe slecht de werkgelegenheidsperspectieven in Zuid-Limburg zijn. Iedereen weet ook hoezeer de 1500 werknemers van NedCar zich in de steek gelaten voelen als hun baan moet wijken voor overwegingen van Japanse bazen waarop zij geen enkele invloed hebben.

Laat ik eerlijk zijn: de Partij voor de Dieren heeft geen hoge pet op van Mitsubishi. Het bedrijf kwam zeer negatief in het nieuws, omdat het met zijn bedrijfsvoering eigenhandig de grijze walvis met uitsterven bedreigt en ook omdat het liet weten, de met uitsterven bedreigde blauwvintonijn in groten getale op te kopen en de gevangen tonijnen vervolgens in te vriezen, om zo de prijs van de laatste exemplaren kunstmatig hoog te laten oplopen. Mitsubishi is dus een bedrijf zonder scrupules dat mensen en dieren naar believen laat vallen als het zo uitkomt. De slachtoffers van Mitsubishi zouden moeten kunnen rekenen op de actieve steun van de Nederlandse overheid, maar dat lijkt niet het geval. Er wordt nog geprobeerd om Mitsubishi op andere gedachten te brengen, maar iedereen weet dat dit een kansloze missie is.

De minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie heeft aangegeven dat wij NedCar voor €1 vrij zouden kunnen kopen van de walvis- en tonijnbedreigers van Mitsubishi. De Partij voor de Dieren is van mening dat wij die mogelijkheid niet zomaar voorbij mogen laten gaan. Wij hebben het over een volledige en zeer modern uitgeruste productielocatie voor auto's met 1500 ingewerkte en zeer vakkundige medewerkers in een gebied waar werkloosheid heerst. De Franse regering stak 8 mld. in een reddingsplan voor de Franse auto-industrie, maar ons kabinet komt niet over de brug. Er is wel staatssteun voor banken die dreigen om te vallen. Er is staatssteun voor heilloze kolencentrales in de Eemshaven.

Er is zelfs staatssteun voor experimentele kernreactors in Petten en Delft, waar de Nederlandse overheid 80 mln. inpompt om mee te kunnen blijven doen met technische kennisontwikkeling op het gebied van kernenergie, die in Nederland overigens geen enkele toekomst heeft. Er is een reservering van 14 mld. voor mogelijke kernrampen. Met deze reservering kunnen wij stoppen, als wij stoppen met de laatste kerncentrale in Nederland. Kortom, het geld is er wel, maar het is puur een kwestie van willen en van de juiste prioriteiten stellen.

Mitsubishi had plannen voor de bouw van elektrische auto's bij NedCar, maar zag daarvan af omdat de lonen in ons land te hoog gevonden werden. Dat kan een reden zijn voor de rekenmeesters van Mitsubishi, maar wat ons betreft niet voor de Nederlandse overheid. Wij willen dus dat de regering aangeeft of zij bereid is om op de kortst mogelijke termijn te zoeken naar een integraal duurzame oplossing die niet vanuit de vrije markt wordt aangereikt, maar vanuit de Nederlandse overheid. De onzichtbare hand van Adam Smith zal NedCar niet openhouden, dat is wel duidelijk. Als de Nederlandse regering echter inzet op en meedoet aan de op handen zijnde paradigmaverandering van auto's die niet langer op fossiele brandstof zullen rijden, maar op duurzaam opgewekte elektriciteit, heeft ze aan NedCar mogelijk een gedroomde partner die weer naar de vrije markt kan als de transitie is voltooid en het bewijs geleverd is van elektrisch autovervoer.

We leggen laadpunten aan voor elektrische auto's. Zouden we dan niets doen om ervoor te zorgen dat we die ook in eigen land kunnen produceren? We moeten die kans met beide handen aangrijpen. De regering moet dit land op zo'n manier mobiel maken dat wij echt vooruit kunnen. Dat betekent dat wij de draagkracht van de aarde respecteren en afscheid nemen van Russische gasgiganten en oliesjeiks uit explosieve dictaturen. Dat kan: met Hollandse wind, het Nederlandse zonnetje en schone elektrische auto's.

Tot slot wil ik graag weten of de regering bereid is om in overleg te treden met succesvolle pioniers op het gebied van elektrisch autorijden, zoals Tesla en Fisker, om te overleggen over de mogelijkheden van assemblage of licentiebouw. Het heeft niet veel zin om naar Japan te gaan. De minister moet in gesprek gaan met duurzaamheidspioniers hier.

Beantwoording door de minister van EL&I:

[…]

Minister Verhagen: […] Ik kom bij mijn laatste opmerking. In het debat sprak mevrouw Ouwehand wat denigrerend over Japan. Daarvan neem ik afstand. In totaal zijn er in Nederland 734 vestigingen van Japanse bedrijven, goed voor 31.000 arbeidsplaatsen. Op 8 december heb ik nog een nieuwe productiefabriek van Fujifilm in Tilburg geopend. Teijin opende vorig jaar een nieuwe productiefaciliteit in Emmen. Dit zijn een aantal voorbeelden die illustreren dat Japan al jarenlang een van de grootste buitenlandse investeerders in ons land is, en ook van belang blijft voor banen in de toekomst.

Mevrouw Ouwehand (PvdD): In mijn bijdrage heb ik betoogd dat het niet veel zin heeft om naar Japan te gaan. Ik begrijp dat de minister toch gaat. In de agrarische pers hebben we kunnen lezen dat hij niet alleen gaat vanwege NedCar, maar ook om de afzet van Nederlandse land- en tuinbouw-producten te promoten. Hij heeft zijn missie dus breder getrokken. Heeft hij overwogen om in Japan ook op te komen voor de Nederlandse staatsburger die daar probeerde te demonstreren tegen de dolfijnenslachtingen en die nu al bijna twee maanden in een koude cel zit zonder één keer de gelegenheid te hebben gehad om te telefoneren met zijn familie, voor een vermeende duw?

Minister Verhagen: Mijn opmerkingen sloegen erop dat mevrouw Ouwehand het blijkbaar van nul en generlei waarde vindt om naar Japan te gaan. Ik heb betoogd dat er 31.000 arbeidsplaatsen zijn bij Japanse vestigingen en productieplaatsen in Nederland. Mevrouw Ouwehand, uw "niet relevant" heeft consequenties. Gaat u uitleggen aan 31.000 mensen dat hun arbeidsplaatsen niet relevant zijn? Gaat u uitleggen aan 1500 mensen die hun hoop mede hebben gevestigd op mijn gesprek met Mitsubishi, dat het niet relevant is om naar Japan te gaan? U hebt de minister van Buitenlandse Zaken aangesproken op wat hij doet ten aanzien van een Nederlandse staatsburger die in Japan op dit moment in het gevang zit. Daar heeft hij u antwoord op gegeven en daar heb ik geen woord aan toe te voegen.

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Ik wil één ding rechtzetten en ik heb één constatering. Ik heb gezegd en betoogd dat het geen zin heeft om naar Japan te gaan. We zien nu al dat het Saab niet lukt om een overnamepartner te vinden. Het voor één euro vrijkopen van NedCar -- de eigen woorden van de minister -- lijkt me dan beter. Dat was mijn punt; niet die 31.000 banen. Wel eerlijk blijven graag.

Minister Verhagen: Nee, want ik ga er ook naartoe om buitenlandse investeringen...

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Ik was nog niet klaar.

Minister Verhagen: Dit was geen vraag?

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Ik was nog niet klaar. Behalve dat ik één ding wilde rechtzetten, heb ik ook nog een vraag. De minister heeft de missie breder getrokken, namelijk door de Nederlandse agrarische producten te promoten. Heeft hij ook overwogen om de zaak rond Erwin Vermeulen aan de orde te stellen? Daarop heeft hij geen antwoord gegeven.

Ik heb gezien dat hij heeft aangekondigd dat de pers hem maandag nog vragen kan stellen over de missie naar Japan. Hij kan morgenochtend op zijn bureau Kamervragen verwachten. Het zou hem sieren als hij ook de Kamer aanstaande maandag antwoord geeft, voordat hij naar Japan vertrekt.

Minister Verhagen: Ik kan nu het antwoord al geven. Dan hoeft mevrouw Ouwehand niet tot maandag te wachten. Ik ga het antwoord geven dat minister Rosenthal namens het kabinet heeft gegeven op deze vragen, die mevrouw Ouwehand ook hem al heeft gesteld.

[…]

Tweede termijn:

Mevrouw Ouwehand (PvdD): Voorzitter. De op stuk nr. 39 ingediende motie kan qua geest en qua strekking rekenen op onze steun. Toch denken wij dat het voor de werknemers en hun gezinnen beter is om duidelijk te zijn en te zeggen: we nemen afstand van Mitsubishi, we nemen afstand van de positie dat we afhankelijk zijn van Japan en we grijpen de kans om het bedrijf over te nemen en klaar te maken voor de toekomst op de vrije markt, geoutilleerd en wel voor de productie van elektrische auto's. Daarom steunen we de motie formeel niet. Het belang van de werknemers kan beter op een andere manier worden gediend.

Ik besluit met een constatering naar aanleiding van dit debat. Het zal niemand zijn ontgaan dat er de afgelopen weken veel commotie is geweest over het meldpunt dat de PVV heeft opgericht om anoniem over de medemens te kunnen klikken en om overlast te kunnen rapporteren. Hemel en aarde zijn bewogen om het kabinet daarover een uitspraak te laten doen. Het kabinet deed daarover geen uitspraak. Op het moment echter dat wordt geschetst met wat voor bedrijf we hier vandoen hebben -- het bedrijf Mitsubishi, dat eigenhandig de blauwvintonijn de nek omdraait en de grijze walvis laat uitsterven -- en wat de reputatie van Japan is op het gebied van het niet-nakomen van afspraken, dan is het kabinet er als de kippen bij om daar afstand van te nemen. Dat moeten we maar eens even noteren.