Bijdrage Ouwehand raming voor de Tweede Kamer in 2019 benodigde uitgaven, alsmede aanwijzing en raming van de ontvangsten

Voorzitter. Welkom aan de nieuwe Griffier en dank aan de mensen die de taken in de tussentijd hebben opgevangen. Ik wil mijn bijdrage richten op het centrale doel van het gegeven dat we hier bij elkaar zitten, namelijk het dienen van de burger. Wij zijn hier gekozen. Wij zijn volksvertegenwoordigers. Wij spreken hier namens de burgers en wij hebben een aantal belangrijke taken. De allereerste taak is het controleren van degenen die we de macht in handen hebben gegeven. Want zo gaat dat in een parlementaire democratie. Er moet een club mensen zijn die de boel bestuurt. Die moet besluiten nemen en die besluiten goed onderbouwen, maar macht is altijd gevaarlijk. Macht corrumpeert; corruptie ligt op de loer.

Daarom zijn er volksvertegenwoordigers om dat te controleren. We moeten daar niet lichtzinnig over doen, vindt de Partij voor de Dieren. De Grondwet heeft het ook nadrukkelijk over volksvertegenwoordigers, Kamerleden, die ondersteund moeten kunnen worden in dit belangrijke werk. Dus ik wil de Voorzitter graag meegeven dat alle initiatieven in de commissies om de positie van de Kamer te versterken, zeer waardevol zijn. Over die initiatieven had ik het zojuist al even in een interruptiedebatje met de heer Van Nispen. We hebben daar goede ervaringen mee en zijn er zeer over te spreken. Maar feit blijft dat je iets pas laat uitvoeren als een meerderheid het een goed idee vindt om onderwerp a te onderzoeken of hier eens wat verder in te duiken. Dat gaat eigenlijk voorbij aan wat we in de Grondwet hebben geregeld, namelijk dat individuele Kamerleden rechten hebben. We zijn dus blij met die ontwikkeling en vinden tegelijkertijd dat individuele Kamerleden ook als geen enkele journalist interesse heeft in een bepaald onderwerp, voldoende ondersteund moeten worden om hun controlerende taak uit te voeren. Ik zit op landbouw en ik maak regelmatig mee dat er niet zomaar een politieke meerderheid is voor onderzoeken op terreinen waar de Partij voor de Dieren graag een onderzoek naar zou willen. Dan ben je aangewezen op je eigen inzet, met die ene medewerker die je hebt, tegenover het ministerie met 1.000 ambtenaren.

Dus ons pleidooi is en blijft het volgende, zeker ook gelet op wat burgers terecht van ons vragen, namelijk dat we volop met ze in contact staan op social media, via e-mail en op de website. Mensen stellen vragen en willen een antwoord. Ik vind dat je in het geheel moet bekijken, met de budgettering voor de Kamer die er nu is: dienen we voldoende de burgers die ons gekozen hebben om namens hen de controlerende taak uit te voeren, en hebben we ook nog tijd om hen mee te nemen in het werk dat we doen en antwoord te geven op hun vragen? Ik ga er zomaar van uit dat we dat niet van de ene op de andere dag geregeld hebben, maar ik vraag de voorzitter om daarop te reflecteren, zodat we voor de toekomst de positie van de Kamer sterk houden. Dat zijn we de burgers verplicht.

Het andere terrein waarop de Partij voor de Dieren vindt dat we de burgers iets verplicht zijn, is de grote transitie naar duurzaamheid in de samenleving. Die komt er, of je de klimaatverandering nou ontkent of niet, en die is gelukkig ook door de meerderheid gesteund. Wat de Partij voor de Dieren betreft, moet dat nog veel harder gebeuren, maar er komen klimaatplannen aan. Er komen duurzaamheidsplannen aan en die gaan veel vragen van de samenleving als geheel. Iedereen moet meedoen. Dan ligt het voor de hand dat we hier in de Tweede Kamer ook een beetje laten zien dat we ons best doen. Bij de verbouwing die ophanden is, wordt gelukkig scherp gekeken naar wat we kunnen doen om het gebouw duurzaam te houden en om duurzaam te werken. Maar er zijn een paar onderdelen in de duurzaamheidsvraagstukken die we als Kamer nu al kunnen oppakken en die we onvoldoende doen. Dat gaat over voedsel. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur heeft op verzoek van het kabinet een advies uitgebracht. Daarin staat gewoon heel duidelijk dat we, als we de klimaatdoelen willen halen, minder vlees en zuivel moeten eten en meer plantaardig voedsel. Als je dan kijkt wat we nu doen in de Kamer, zitten we daar nog heel ver vanaf. Ik vraag de Voorzitter dus of zij ervoor kan zorgen dat er een plan van aanpak komt voor bijvoorbeeld de voedselverspilling. De derving is hier 12%. Dat is ongelofelijk hoog. Mevrouw Dik-Faber van de ChristenUnie is namens de Kamer een beetje de kartrekker op het gebied van het aanpakken van voedselverspilling. Ik denk dat de ChristenUnie daar ook wel wat woorden aan zal wijden. Wij ondersteunen dat pleidooi zeer. Is de Kamervoorzitter bereid om met een plan van aanpak te komen?

Het aantal veganisten groeit, in Nederland en hier in de Kamer. Het gebeurt heel regelmatig dat de medewerkers van de Partij voor de Dieren — een aantal van hen eet geen vlees en zuivel — niet terechtkunnen in het restaurant omdat er geen veganistische gerechten op de kaart staan. Laatst moest een van onze medewerkers tijdens een schorsing van een druk debat gewoon haar fruit eten omdat er niks voor haar was. Dat vind ik erg. We zouden daarvoor verschillende voorstellen kunnen doen. Je zou ervoor kunnen kiezen om bijvoorbeeld de schepschotel standaard plantaardig te maken, want die kan iedereen eten. Je zou er ook voor kunnen kiezen om standaard een veganistisch gerecht op de kaart te zetten. Ziet de Voorzitter voor zich dat we daarmee aan de slag gaan?

Tot slot. Twee weken geleden hebben we hier mensen uit Australië te gast gehad. Zij hebben aandacht gevraagd voor het grote probleem inzake kangoeroevlees. U denkt "een klein onderwerpje", maar dat is het niet. De manier waarop deze dieren aan hun einde komen is vergelijkbaar met het doodknuppelen van zeehonden. En daarbij hebben we met z'n allen gezegd: dat bont willen wij niet meer op onze markt hebben. Mensen daar hebben inzichtelijk gemaakt dat het met het afmaken van kangoeroes ongeveer net zo gaat. Ik vroeg mij gewoon af: staat dat bij ons op het menu? Als dat zo is, zullen we dan afspreken dat we dat niet meer doen? Ik snap dat de Voorzitter dit antwoord niet à la minuut paraat heeft, maar ik wil het toch opwerpen. Omdat die jacht in het donker plaatsvindt, weet bijna niemand het, maar sinds wij hier die documentaire hebben gezien … Ik weet veel van het dierenleed in de wereld, maar dit was zelfs voor mij nieuw en ik ben er erg van geschrokken.

Dank u wel, voorzitter.