Bijdrage Partij voor de Dieren AO Dieren­welzijn

Varkenstransport naar Rusland
Voorzitter. Ik wil beginnen met het bericht dat de minister gisteren in een brief naar de Kamer uitlegt dat zij toestemming heeft moeten geven aan het transporteren van levende varkens naar Rusland omdat juridische gronden ontbreken. De minister betreurt dit omdat het transport ‘een te zware belasting op het welzijn van dieren zou leggen’.

Nou voorzitter. Ik wil hier toch even kwijt dat de minister wel erg gemakkelijk wat krokodillentranen plengt omdat ze niet in kan grijpen. Het is nota bene haar eigen partij die, toen zij nog Kamerlid was, ervoor heeft gezorgd dat Nederland geen strengere eisen kan stellen dan die zijn vastgelegd in de Europese transport richtlijn. Als grootste vervoerder van levende dieren in Europa staat dat gelijk aan het ontduiken van je verantwoordelijkheid. Als zij daadwerkelijk begaan was met het lot van deze dieren, zou zij de weg vrijmaken voor de aanscherping van de nationale regels. In plaats van zich te verschuilen achter de Brusselse stroperigheid . Óf in plaats van zich afhankelijk te maken van de goodwill van de transportsector. Terwijl keer op keer blijkt dat daar weinig goeds van verwacht kan worden (gisteren is in Oostenrijk weer een transport aangehouden). Graag een reactie.

Voortgang uitvoering nota dierenwelzijn
Voorzitter. De Nota Dierenwelzijn heeft niet veel om het lijf als het gaat om het nemen van concrete maatregelen om het welzijn van dieren te verbeteren. Of het nu gaat om dieren in de veehouderij of dieren gehouden als gezelschapsdier. En de paar concrete maatregelen die werden genoemd, zoals rubbermatten voor kalveren en een verbod op vriesbranden van koeien, zijn onder druk van de landbouwlobby weer enkele jaren naar voren geschoven. Andere zijn om onduidelijke redenen blijven liggen. Zo is de positieflijst die begin 2008 ingevoerd zou worden nu nog steeds niet van kracht en wij vragen ons af of dat dit jaar überhaupt nog zal gebeuren.
De minister geeft aan om bij de verdere dierenwelzijnsverbeteringen vooral te willen leunen op de goede intenties van markt en sector. Om ons niet helemaal ongerust te maken heeft zij in de nota en het daaruit voortvloeiende werkplan ons wel een doorkijk gegeven van wat we allemaal kunnen verwachten. Mij is echter niet helemaal duidelijk hoe het met al die goede intenties staat. Daarom een rijtje beloftes die nu al waargemaakt zouden moeten zijn met daarbij de vraag aan de minister: hoe staat het ermee?

• De primaire varkenshouderijsector, maatschappelijke organisaties, de slachterijsector, de veehandel en de veetransporteurs stellen een plan op dat gericht is op vergroting van de export van biggen naar Duitsland en het zoeken naar alternatieven voor het lange afstand transport van slachtvarkens (zeugen, vleesvarkens) (gereed 1 maart 2008). (notaparagraaf 5.6.4)
• Primaire sector, ketenpartijen, retail, maatschappelijke organisaties en overheid ondertekenen uiterlijk 1 mei 2008 een convenant ten behoeve van een substantieel tussensegment voor varkens- en kippenvlees. (notaparagraaf 4.3, 5.6.4, 5.6.5)
• De sector komt uiterlijk op 1 juni 2008 met een plan om te komen tot verbetering van de condities op de wagen voor lange afstandstransporten. (notaparagraaf 5.11)
• Debat met Tweede Kamer over ethisch te kiezen richting rond eendagskuikens (medio 2008). (notaparagraaf 5.10)
• De sector wordt uit een oogpunt van een verbetering van het dierenwelzijn en ter vermindering van de risico’s op insleep van dierziekten opgeroepen een plan op te stellen om te komen tot een vermindering van het aantal verzamelslagen in binnen- en buitenland (gereed 1 juli 2008).
• De overheid hangt begin 2008 de AMvB inzake de positieflijst voor.
• De Raad van Beheer op Kynologisch Gebied komt uiterlijk september 2008 met een plan van aanpak voor de aanpak van erfelijke problemen bij rashonden. (hoofdstuk 7)

Verder verwachten wij nog de volgende mijlpalen die de minister ons in januari heeft beloofd en die dit jaar nog gerealiseerd dienen te worden. Graag inzicht hoe het er nu voor staat met de volgende zaken:
• De overheid onderzoekt en dringt in EU-verband aan op een alternatief (chip of transponder in het oor) voor de huidige grote oorflappen. (notaparagraaf 5.6.1) Het onderzoek is gereed in 2008
• De overheid financiert onderzoek naar bedwelmingsmethoden van eendagskuikens, pluimvee en varkens (eind 2008 gereed). (notaparagraaf 5.10)
• Overheid en bedrijfsleven zorgen er voor dat eind 2008 een certificatiesysteem voor honden en katten operationeel is. (hoofdstuk 7)
• Evaluatie Dierentuinenbesluit (afgerond eind 2008). (notaparagraaf 9.2.1)
• Onderzoek naar het dierenwelzijn van circusdieren (gereed december 2008), waarna besluitvorming. (notaparagraaf 9.3)


Paarden
Voorzitter, dan kom ik nu bij het onderwerp waarover ik graag een apart AO had willen houden: paarden. Er is namelijk zoveel te bespreken ten aanzien van de huisvesting en verzorging van paarden, de paardensport en de daarin gehanteerde trainingsmethoden en hulpmiddelen, dat de tijd die wij vandaag tot onze beschikking hebben, volstrekt onvoldoende zal zijn.
Daarom zal ik mijn inbreng nu beperken tot een aantal vragen opmerkingen.
Gisteren ontvingen wij twee brieven, over de toename van het aantal meldingen van verwaarlozing bij paarden en over de trainingsmethode die door de internationale koepel voor de paardensport als mentale dierenmishandeling werd bestempeld, hyperflexie.

Verwaarlozing
Eerst de verontrustende toename van verwaarlozing van paarden. Mijn fractie vindt het goed om te zien dat de minister nu ook tot de conclusie is gekomen dat niet alle doelgroepen te bereiken zijn met voorlichting. Het wordt tijd om nu al te kijken naar aanvullende maatregelen om dit dringende probleem daadwerkelijk aan te pakken. Drie jaar wachten voor er wordt ingegrepen is echt te lang wat mijn fractie betreft.
Wij horen graag meer over de opzet van het aangekondigde onderzoek van het LEI. Welke doelgroepen worden hier onderscheiden en wordt hierbij gekeken naar andere methoden dan alleen informatieoverdracht? Wat zal de minister doen om impulsaankopen van paarden tegen te gaan, bijvoorbeeld door het instellen van een verplichte cursus voor iemand een paard kan aanschaffen? Is de minister bereid tot het instellen van een verbod op paardenmarkten? Is de minister bereid de internethandel in paarden aan banden te leggen?

Kan de minister aangeven in hoeverre maneges en particuliere paardeneigenaren worden betrokken in het plan van aanpak van de SRP (Sectorraad Paarden) voor welzijnsverbeteringen in de paardensector en in hoeverre zullen de voorgestelde maatregelen ook op hen van toepassing zijn?
- Hoe zal het toezicht op de naleving van voorgestelde maatregelen uit het plan van aanpak worden vormgegeven en wat zijn daarbij mogelijke sancties?

Veel gedrags- en gezondheidsproblemen bij paarden worden zoals bekend veroorzaakt door zaken als ondeugdelijke huisvesting en een tekort aan lichaamsbeweging.
Is de minister bereid te komen tot een verbod op solitaire huisvesting van paarden?
Is de minister bereid te komen tot een verplicht ruiterbewijs, waarbij dierenwelzijn en natuurlijk paardrijden centraal worden gesteld in het lesprogramma ?

Hyperflexie
Dan de controversiële trainingsmethode hyperflexie, ofwel rollkur. In de paardenwereld is commotie ontstaan toen de internationale koepel voor de paardensport (FEI) een statement uitbracht waarin zij deze methode scherp werd veroordeeld. Dit werd later ingetrokken en genuanceerd. In haar brief van gisteren stelt de minister dat dit een goed voorbeeld is van een sector die haar verantwoordelijkheid neemt. Een methode die –zelfs uitgevoerd door experts- kan leiden tot een zware mentale en fysieke belasting voor een paard: mijn fractie vraagt zich af hoe dit zich verhoudt tot de uitgangspunten van de Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren (artikel 36). Is de paardensport een redelijk doel om een paard bloot te mogen stellen aan een trainingsmethode met een dergelijke kans op pijn en letsel? Zou dit niet geschaard kunnen worden onder artikel 36, lid 2: het doen verrichten van arbeid welke kennelijk de krachten van het dier te boven gaat? Graag een reactie.

Tot slot nog een vraag over een toezegging uit de nota Dierenwelzijn:
- Op welke wijze is de sector gevraagd zijn verantwoordelijkheid te nemen en het couperen van staarten te beëindigen en wat is hiervan het resultaat geweest? Is dit onderwerp inmiddels door de minister geagendeerd op de Europese agenda? Zo ja, wat heeft dit tot nu toe opgeleverd? Zo neen, wanneer zal dit dan plaatsvinden?