Bijdrage Partij voor de Dieren AO Slacht­me­thoden

Voorzitter,

We spreken vandaag over wederom een gitzwarte bladzijde in het dossier van deze minister. Vijf miljoen varkens en een paar honderd miljoen kippen per jaar moeten een loodzware doodsstrijd leveren voorafgaand aan de slacht. Een groot deel van de kippen is nog bij bewustzijn op het moment dat hun halsslagader wordt doorgesneden, nadat zij ondersteboven aan hun poten zijn opgehangen. Varkens ondergaan een halve tot een hele minuut lang ernstige stress, pijn en paniek, happen naar lucht en moeten het gevoel hebben alsof hun keel in brand staat. Uit het rondetafelgesprek over de twee voorliggende onderzoeksrapporten (van de Animal Sciences Group) bleek nogmaals hoe dramatisch het gesteld is met de Nederlandse slachtpraktijken. En dan heb ik het nog niet gehad over de twee miljoen dieren die onverdoofd ritueel geslacht worden om als halal of koosjer vlees te worden verkocht. Deze dieren ervaren de stress van het fixeren, de pijn van de halssnede -die ook nog eens vaak verkeerd wordt toegediend -en stikken regelmatig in hun eigen bloed.

Deze studies zijn niet nieuw, de misstanden waren al veel langer bekend. Uit alles rijst dan ook de vraag: waarom heeft deze situatie zo lang kunnen voortduren? CO2-bedwelming is nota bene jarenlang verboden geweest. En niet voor niets. Ook van het veelgebruikte elektrische waterbad voor pluimvee is al jaren bekend dat hierbij veel misgaat. Er vindt structurele wetsovertreding plaats in de kippenslachterijen en de minister treedt niet op, maar geeft de sector nog een jaartje de tijd om een andere methode te zoeken. Deze zelfde sector is overigens net bezig met het zoeken naar mogelijkheden om de snelheid van de slachtlijnen te kunnen verhogen. Zesduizend kippen per uur bij een enkelvoudige slachtlijn is nog niet snel genoeg.

Voorzitter, ik zeg het nog maar eens: onaanvaardbare pijn of opwinding bij het verplaatsen, onderbrengen, fixeren, bedwelmen, slachten of doden is in strijd met Nederlandse en Europese wet- en regelgeving. Deze minister is echter zo gewend aan het meedenken met de sector dat zij hier gemakshalve overheen lijkt te stappen. Economische haalbaarheid en de kans dat het vlees wordt beschadigd (door bijvoorbeeld botsplinters), prevaleren boven dierenwelzijn.

Zo bleek maar weer uit de gang van zaken rondom het onderzoek naar CO2-bedwelming bij varkens. De opdracht van de Kamer was het zoeken naar diervriendelijke dodingsmethoden voor gehouden dieren. De minister heeft hier echter een economische vertaalslag overheen gegooid. Het onderzoek naar CO2 bedwelming bij varkens is daardoor van begin af aan gericht geweest op het bevestigen, onderstrepen, ofwel goedpraten van de huidige (letwel: goedkoopste) methode zoals die gehanteerd wordt in de grote slachthuizen. Geen moment is er sprake geweest van het daadwerkelijk zoeken van een diervriendelijker alternatief. En ook in de uitvoering van het onderzoek zelf zijn merkwaardige keuzes gemaakt. Zo zijn varkens gekozen die –zo bevestigen de onderzoekers zelf- door hun achtergrond niet representatief zijn voor de Nederlandse situatie. Dieren met veel stress zijn minder gevoelig voor anesthesie. Toch kozen de onderzoekers voor hun experimenten Zwitserse varkens die op stro hebben geleefd, niet zijn gecoupeerd en geen onverdoofde castratie hebben ondergaan.

Zoals verdovingsdeskundige en dierenarts Hoenderken aangaf in zijn gespreksnotitie: “Het lijkt wel of het instituut in Lelystad of de opdrachtgever geen alternatief wilde”.

Het afschaffen van het Nederlandse verbod op CO2 verdoving door toedoen van Europese regelgeving laat zien dat Europa voor dieren een hindermacht is in plaats van een aanjager van dierenwelzijn. Lidstaten stellen hun ambities naar beneden bij. Deze minister zal zich vandaag van haar diervriendelijke kant moeten laten zien door het verbod opnieuw in te stellen. Ik hoop dan ook van harte dat zij dit zal doen.

Een klein lichtpuntje lijkt te verschijnen als het gaat om de bedwelmingsmethode van kippen. Er blijkt ruimte voor het beeindigen van de zeer dieronvriendelijke en bovendien wettelijk verboden waterbadmethode. De minister pleit in Brussel voor het uitfaseren van deze methode. Maar zoals de minister zelf al aangeeft, heeft zij hierin nog niet veel medestanders. Een spoedig nationaal verbod is dus absoluut nodig. Hiermee geeft Nederland tevens het goede voorbeeld. Ik hoor graag of de minister hiertoe bereid is.

De minister kan vandaag laten zien dat ze daadwerkelijk van goede wil is om het lot van dieren te verbeteren. Ik hoop dan ook van harte dat ze het probleem bij de bron aanpakt en er niet voor kiest goede sier te maken door met halfslachtige oplossingen te komen of te verwijzen naar Europa.