Bijdrage Partij voor de Dieren schrif­telijk overleg - Landbouw- en Visse­rijraad

Inbreng Partij voor de Dieren schriftelijk overleg - Landbouw- en Visserijraad (informeel) van 2 t/m 4 juni 2019

Uitvoering motie automatische verlengingen

De Partij voor de Dieren heeft zich op verschillende momenten uitgesproken tegen de automatische verlengingen van pesticiden zonder de wettelijk voorgeschreven herbeoordeling. Door capaciteitsgebrek bij de Europese beoordelingsinstanties, waaronder EFSA, zijn de afgelopen jaren de toelatingen van vele pesticiden keer op keer automatisch verlengd ook van pesticiden waarvan bekend is dat ze een bedreiging vormen voor de biodiversiteit en de menselijke gezondheid. Een zeer zorgwekkende en onwenselijke situatie, vinden de leden van de Partij voor de Dieren-fractie.

De minister heeft de Tweede Kamer de afgelopen tijd telkens vooraf geïnformeerd over de voorstellen van de Europese Commissie voor de automatische verlenging van stoffen, waarvoor dank. Daarbij meldde zij echter dat Nederland binnen de SCoPAFF-vergaderingen bij de automatische verlenging van stoffen waarvan de Kamer heeft opgeroepen om deze van de markt te halen, zich uitsluitend met een stemverklaring uitspreekt tegen de gevaarlijke stoffen, maar tegelijkertijd gewoon instemt met de automatische verlenging hiervan. Hierdoor werkt Nederland actief mee aan het op de markt houden van deze gevaarlijke stoffen.

Vorige week nam de Tweede Kamer de motie Ouwehand aan (Kamerstuk 21501-32, nummer 1176) die het kabinet oproept om voortaan daadwerkelijk tegen EC-voorstellen te stemmen als het gaat om automatische verlenging van toelatingen van stoffen waarvan bekend is dat ze een grote bedreiging vormen voor de biodiversiteit (in het bijzonder bijen en hommels) of die kankerverwekkend, mutageen, hormoonverstorend en/of giftig voor de voortplanting zijn. Een stemverklaring afleggen is dus niet voldoende.

De leden van de Partij voor de Dieren horen graag van de minister op welke wijze zij deze motie gaat uitvoeren.

Thiacloprid

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben, aansluitend hierop, aanvullende vragen over één van de gevaarlijke stoffen die de afgelopen jaren bij herhaling automatisch is verlengd, zonder de wettelijk voorgeschreven herbeoordeling, namelijk thiacloprid.
Kan de minister bevestigen dat thiacloprid een neonicotinoide is?
Erkent de minister dat thiacloprid als systemisch bestrijdingsmiddel een lange afbrekingstijd kent?
Erkent de minister dat dit middel daardoor nog lange tijd schade zal aanbrengen aan het ecosysteem?
Erkent de minister dat thiacloprid volgens de Uitvoeringsverordening (EU) 2015/408 van de Commissie van 11 maart 2015 [1] moet worden beschouwd als werkzame stof die hormoonontregelende eigenschappen heeft die schadelijk kunnen zijn voor de mens [2]?
Erkent de minister dat thiacloprid om die reden al jaren op de lijst staat met stoffen die zo risicovol zijn voor mens en/of milieu dat ze vervangen moeten worden, de zogenaamde ‘Stoffen die in aanmerking komen om te worden vervangen’?

Kan de minister bevestigen dat thiacloprid in 2005 voor het laatst is beoordeeld?
Kan de minister bevestigen dat de toelating van thiacloprid sinds 2005 maar liefst 4 keer automatisch is verlengd zonder te kijken naar de risico’s van deze stoffen voor het milieu, voor bijen en hommels en voor de menselijke gezondheid?
Wanneer hebben deze automatische verlengingen van thiacloprid precies plaatsgevonden?
Wat is steeds de positie van Nederland geweest bij de stemmingen over de voorstellen voor de automatische verlengingen van thiacloprid?
Hoe lang is het proces van de herbeoordeling van thiacloprid al gaande?

Onlangs werd bekend dat uit onderzoek van de Universiteit Leiden is gebleken dat thiacloprid maar liefst 2500 keer giftiger is voor het ecosysteem dan tot nu toe bekend was . Dit verschil kwam naar voren door de resultaten uit veldonderzoek te vergelijken met resultaten van laboratoriumstudies.

Erkent de minister dat dit veldonderzoek waardevolle informatie biedt, omdat dit de wisselwerking duidelijk maakt met andere factoren die van invloed zijn op de mate waarin waterdieren en andere levende organismen bestand zijn tegen de schadelijke effecten van pesticiden? Zo nee, op basis waarvan diskwalificeert de minister dit onderzoek?

Erkent de minister dat het Leidse onderzoek naar de effecten van thiacloprid de tekortkomingen toont van laboratoriumstudies?

Tot grote verbazing van de leden, meldde Zembla dat deze studie niet zal worden meegenomen in de lopende herbeoordeling van thiacloprid, omdat dit volgens het Ctgb niet mogelijk is ‘gelet op het moment van publicatie’.
De leden van de Partij voor de Dieren-fractie gaan er vanuit dat het onderzoek van de Universiteit Leiden alsnog zal worden betrokken in de lopende herbeoordeling van thiacloprid. Wat gaat de minister doen om er voor te zorgen dat dit gebeurt?

Kan de minister bevestigen dat het meest recente implementatievoorstel van het bijenrichtsnoer dat binnen SCoPAFF is geagendeerd, het toepassen van veldstudies zoals deze bij de (her)beoordeling van stoffen nog altijd op de lange baan schuift? Waar blijft de brief waarin de minister uiteenzet hoe het kabinet de aangenomen motie-Ouwehand voor implementatie van het bijenrichtsnoer als geheel, dus inclusief de veldstudies, gaat uitvoeren?

Handelszaken landbouwproducten

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie maken zich grote zorgen over een eventueel handelsverdrag met de Mercosur. De belangen van de Europese boeren en de dieren worden geofferd voor de belangen van de Europese, met name de Duitse, autobouwers. Het is onbegrijpelijk dat een regering die kringlooplandbouw als speerpunt van het landbouwbeleid heeft gemaakt, kritiekloos achter de Europese Commissie aanloopt die op geen enkele wijze door lijkt te hebben wat voor destructieve gevolgen een handelsverdrag voor de Europese landbouw heeft. De leden van de Partij voor Dieren-fractie voorzien dat wanneer de Europese lidstaten straks worden overvallen door een uitonderhandeld akkoord, er geen mogelijkheid is dit akkoord nog aan te passen. Nu is de tijd om in actie te komen.

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren vragen verder wat de status is van het Europese Sustainability Impact Assessment dat wordt gedaan in het kader van de Mercosur-onderhandelingen. Wanneer kan de Kamer de resultaten van deze assessment verwachten? Hoe verhoudt deze assessment zich tot de geactualiseerde cumulatieve effectbeoordeling van alle handelsverdragen, waar blijkens het verslag van de vorige LNV-raad een aantal delegaties om vroeg? Heeft de Nederlandse delegatie daar ook om gevraagd? Zo nee, waarom niet? Wordt een dergelijke effectbeoordeling daadwerkelijk uitgevoerd en zo ja, wanneer kunnen de resultaten daarvan naar de Kamer worden gestuurd? Welke rol spelen de gevolgen voor de Europese en Zuid-Amerikaanse landbouw en de gevolgen voor de landbouwdieren en de natuur in Zuid-Amerika, waaronder het Amazonewoud, in deze effectbeoordeling?

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren vragen of de regering een specifieke effectbeoordeling wil doen naar de gevolgen voor de Nederlandse landbouw van een handelsakkoord met de Mercosur. Zo niet, waarom niet? Indien wel, is deze beoordeling al begonnen en binnen welke termijn kunnen de resultaten naar de Kamer worden gestuurd? Kan de regering een overzicht geven van de posities aangaande de Mercosur-onderhandelingen van de verschillende Nederlandse stakeholders op landbouwgebied, bijvoorbeeld de boerenbelangenorganisaties en ngo’s?

Hoe verklaart de regering dat in 2018 onder de gecombineerde categorie 'under erga omnes TRQs and out of TRQ' 41660 ton kippenvlees uit Oekraine is geïmporteerd, veel meer dan de formele quota, waaronder ruim 26000 ton kippenvlees is geïmporteerd? Hoeveel van de import van die 41660 ton viel respectievelijk onder 'under erga omnes TRQs' en hoeveel onder 'out of TRQ'? Waarom is er de laatste jaren zo’n grote stijging waarneembaar van de import van Oekraïens kippenvlees in de categorie ‘under erga omnes TRQs and out of TRQ’? Wat is het maximale volume van de invoer van kippenvlees die de Nederlandse regering acceptabel acht? Welke invoertarieven gelden er voor Oekraïens kippenvlees?

Onder welke voorwaarden vallen de import van kippenvlees vanuit de landen Thailand en Brazilië? Welke invoerbeperkingen gelden er voor die landen? Welke invoerbeperkingen gelden er voor de invoer van landbouwproducten uit de Mercosurlanden? Kan de regering een uitsplitsing geven van invoervolumes per invoerquotum van kippenvlees uit die landen? Kan de regering een top-10 geven van invoer van landbouwproducten uit de Mercosurlanden op basis van zowel volume als invoerwaarde (exclusief tarieven)? Kan de regering een top-10 geven van uitvoer van landbouwproducten naar de Mercosurlanden op basis van zowel volume als uitvoerwaarde (exclusief tarieven)? Hoeveel van de soja die uit Zuid-Amerika wordt geïmporteerd is bestemd voor dierlijke consumptie, hoeveel voor directe humane consumptie, hoeveel voor brandstof en hoeveel voor een eventueel andere aanwending?

[1] Volledige naam: Uitvoeringsverordening (EU) 2015/408 van de Commissie van 11 maart 2015 inzake uitvoering van artikel 80, lid 7, van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europees Parlement en de Raad betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot vaststelling van een lijst van stoffen die in aanmerking komen om te worden vervangen
[2] https://eur-lex.europa.eu/lega...
[3] https://zembla.bnnvara.nl/nieu...
[4] https://circabc.europa.eu/sd/a...