Bijdrage Teunissen aan commis­sie­debat over de Algemene Verga­dering van de Verenigde Naties (AVVN)

Voorzitter,

Het recht op voedsel is een van de meest fundamentele mensenrechten. Toch lijden er zo’n 820 miljoen mensen ter wereld honger. Zo’n 80 procent van de landbouwgronden wordt nu ingezet voor de veehouderij. Als we daarentegen alleen nog maar gewassen zouden verbouwen voor menselijke consumptie, zouden we 4 miljard extra mensen kunnen voeden.

De consumptie van dierlijke eiwitten is niet alleen inefficiënt, maar is ook een van de grootste veroorzakers van de klimaat- en biodiversiteitscrisis. Volgens de oud-topman van Unilever scheelt het 1 graad opwarming als we de transitie naar een meer plantaardig voedselpatroon nu eindelijk in gang zetten.

Voorzitter,

Het is goed daarom goed om te lezen dat er parallel aan de AVVN dit jaar een top zal worden georganiseerd over voedselsystemen, waar onder andere het al vier jaar stijgende aantal van mensen dat ondervoed is besproken zal worden. Het kabinet erkent weliswaar dat de huidige voedselsystemen een te grote druk op de natuurlijke hulpbronnen en het klimaat leggen, maar we zien niet terug wat dit concreet betekent voor de inzet van het Koninkrijk. Wat betekent een actiegerichte agenda voor duurzame voedselsystemen? Betekent dit dat Nederland ook ervoor pleit om snel de overstap te maken naar minder dierlijke en meer plantaardige eiwitten, de eiwittransitie dus? En is de mister het met de Partij voor de Dieren eens dat Nederland in deze transitie en voorbeeldrol zou moeten vervullen omdat wij tweede exporteur van vlees en zuivel ter wereld zijn?

Over een voorbeeldfunctie gesproken.

De wetenschappelijke rapporten die adviseren om over te stappen van dierlijk naar meer plantaardig voedsel stapelen zich op. Zelfs het IPCC, n een VN-instelling, trok vorig jaar de conclusie dat een wereldwijde overstap naar een meer plantaardig dieet zou leiden tot het vrijkomen van miljoenen kilometers aan land. Is het dan niet hypocriet te noemen dat tijdens de belangrijkste VN-conferenties, wereldleiders en andere conferentiegangers nog steeds standaard worden getrakteerd op menukaarten vol milieubelastende dierlijke producten ? Nota bene op een conferentie waar onder andere gesproken zal worden over het oplossen van de klimaat- en biodiversiteitscrisis. Is de minister het met mij eens dat we die standaard zouden moeten omdraaien en standaard van een plantaardig menu uit zouden moeten gaan? Kan de minister toezeggen om er tijdens de AVVN voor te pleiten een plantaardig menu op VN-conferenties voortaan de norm te maken, en zo te voorkomen dat de VN nog verder inlevert op geloofwaardigheid?

Voorzitter,

Mijn partij is van het beginnen bij jezelf en in dit geval is dat de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging in New York. Ook daar is plantaardige catering nog lang niet de norm, en dat terwijl er in de Rijksbrede visie “naar een circulaire categorie catering” staat opgenomen dat meer plantaardig de standaard moet zijn. Kan de minister toezeggen dat ze werk zal gaan maken van het uitvoeren van deze Rijksbrede visie op de eigen ambassade?

Voorzitter,

Deze week kwam naar buiten dat het aantal moorden op milieuactivisten in 2020 sterk is toegenomen. Wereldwijd werden het afgelopen jaar 227 milieuactivisten vermoord, meer dan ooit. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk nog vele malen hoger. Doelwit zijn vooral inheemse mensen die hun land verdedigen tegen bedrijven en boeren die de natuur voor geldelijk gewin willen gebruiken, zoals grootschalige landbouw, bosbouw en mijnbouw. De consumptiedrang en handelsdrift van rijke landen zoals Nederland spelen een grote rol in het creëren van een klimaat waarin milieuactivisten straffeloos gedood kunnen worden als zij opstaan voor rechten die niet stroken met economische belangen. Is de minister bereid tijdens de AVVN een beroep te doen op de internationale gemeenschap om de bescherming van inheemse volkeren en milieuactivisten beter te verankeren in niet alleen het mensenrechtenbeleid, maar vooral ook het handels- en landbouwbeleid, en om ook hier zelf het goede voorbeeld in te geven?