Bijdrage Teunissen aan debat over addi­ti­onele huma­ni­taire hulp voor Gaza en UNRWA

Voorzitter, dank u wel. Gaza, Libanon, Oekraïne, Sudan en Congo: op veel plekken in de wereld zijn grote groepen mensen in acuut levensgevaar. Gewelddadige conflicten maken in de hele wereld steeds meer slacht- offers. Juist nu is humanitaire hulp meer nodig dan ooit om de meest kwetsbare mensen in de wereld te helpen overleven. Maar we zien het tegenovergestelde gebeuren. Hulporganisaties zien een enorme kloof ontstaan tussen het geld dat nodig is om de meest basale hulp te geven en het geld dat beschikbaar is. Politici verspreiden mythes dat hulporganisaties niet deugen of dat het allemaal weggegooid geld zou zijn. Regeringen snijden in de budgetten. Nederland is daar een voorbeeld van. Nederland bezuinigt 46 miljoen euro op humanitaire hulp. Mijn eerste vraag aan de Minister is: wat betekent dit voor de mensen die in levens- gevaar zijn? Het is zeer onverstandig, want voor het voorkomen van rampen en conflicten in de wereld zoals we die nu zien, is ontwikkelings- samenwerking essentieel. Heeft de Minister deze gevolgen in kaart gebracht? 

Voorzitter. Dan de verschrikkelijke situatie in Gaza. Afgelopen maandag zijn er op één dag in Gaza 77 mensen gedood, waaronder kinderen. Dit kwam onder andere door een Israëlische aanval op een vluchtelingenkamp. Het dodental in Gaza ligt inmiddels rond de 42.000 mensen, grotendeels onschuldige burgers en voor de helft vrouwen en kinderen. Hulporganisaties geven aan dat 90% van hun verzoeken in het noorden van Gaza voor toegang tot humanitaire hulp wordt afgewezen. 90%! Wat kan Nederland doen om ervoor te zorgen dat die toegang tot humanitaire hulp beter wordt in Gaza? Hulporganisaties kampen met enorme financieringstekorten. Tegelijk is er dringende kritieke hulp nodig voor vrouwen en kinderen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever. Juist nu zet de Minister een streep door de extra hulp voor UNRWA. In haar brief en antwoorden op de vragen van mevrouw Kamminga onderstreept de Minister wél de noodzaak van UNRWA in het noodgebied en geeft ze ook toe dat het raamwerk om de neutraliteit te bewaken binnen de VN-organisatie sterker is dan bij andere organisaties. 

Mijn vraag aan de Minister is dus: wat kan UNRWA nu nog meer doen dan al die aanbevelingen van het Colonna-rapport uitvoeren, om te laten zien dat ze dat neutraliteitsbeginsel bewaken? Kan de Minister bevestigen dat UNRWA onvervangbaar is met hun hulp aan Palestijnse vluchtelingen? Erkent de Minister dat UNRWA kordaat en zorgvuldig handelt bij verdenkingen van medewerkers? De hulp van UNRWA is nog crucialer geworden met de inval van Israël in Libanon. Wat kan Nederland doen om deze cruciale hulp aan UNRWA voort te zetten? Voorzitter. Dan wil ik aandacht vragen voor de letterlijke levensgevaarlijke situatie voor hulpverleners. Artsen zonder Grenzen noemt bijna 1.000 gedode zorgmedewerkers in Gaza. Dokters van de Wereld telt 300 hulpverleners die hun hulp aan Gazanen met de dood moesten bekopen. Organisaties maken zich zorgen over de straffeloosheid waarmee dit gebeurt. 

Is de Minister bereid zich consequent en publiekelijk uit te spreken tegen het geweld tegen medisch personeel, patiënten en medische faciliteiten in Gaza en bij andere conflicten? Wat doet Nederland om aan te dringen op de accountability van Israël bij schendingen van mensenrechten? Welke mogelijkheden ziet de Minister om net als bij Oekraïne financiële middelen vrij te maken voor de bewijsgaring van schendingen van het oorlogsrecht in Gaza, met name als het gaat om de resoluties van de VN, die hulpmedewerkers zouden moeten beschermen. Tot slot, voorzitter. De situatie in Libanon. De VN waarschuwt dat het hulpsysteem overbelast is. Vijf ziekenhuizen in het land zijn gesloten en vier slechts operationeel. Het VN-kantoor UNSCOL, onder leiding van voormalig VVD-Minister Jeanine Hennis, waarschuwt dat naleving van het internationaal humanitair recht in de wind wordt geslagen. Wat kan Nederland hieraan bijdragen, zodat medewerkers hun werk in Libanon veilig kunnen doen? 

Dank u wel.