Bijdrage Teunissen aan debat over de acties van Europese boeren­or­ga­ni­saties tegen vrij­han­dels­ver­dragen

Voorzitter,

Ondanks de kanteltijd waarin we leven, de noodzakelijke omslag die we moeten maken naar een economie die past binnen de draagkracht van de aarde, blijven het demissionaire kabinet, de Europese commissie en de grootste partijen in deze Kamer aandringen nieuwe vrijhandelsverdragen. Vrijhandelsverdragen die leiden tot een grotere ecologische voetafdruk, meer macht voor de grootste vervuilende bedrijven, en meer concurrentie voor onze boeren.

CETA hangt als een donderwolk boven het hoofd van onze boeren. En terwijl een Kamermeerderheid hier wil dat Nederland haar steun voor het Mercosur-verdrag intrekt, gaan de onderhandelingen nog door. En terwijl alle alarmbellen op rood staan voor het klimaat, dienen fossiele multinationals claims in tegen de Nederlandse Staat dankzij het Energy Charter Treaty. De oude groei-economie probeert nog zoveel mogelijk van de aarde te exploiteren, en fossiele politici proberen dat te faciliteren.

Maar voorzitter, ik zei het al, we leven in een kanteltijd en het verzet tegen vrijhandelsverdragen groeit enorm. Mede daarom ook dit debat. Naar aanleiding van de massale boerenprotesten in 2019.
Voorzitter, het is de Nederlandse boeren al enorm lastig gemaakt door de VVD en het CDA, die jarenlang het stikstofprobleem hebben gebagatelliseerd en die tegen onze boeren zeiden: als je nou maar investeert in de stal, dan kan je gewoon zo doorgaan. Ze dreigen nu onteigend te worden. Nu boeren zo in de knel zitten, kan het toch niet waar zijn dat we inzetten op nog meer concurrentie door meer vrijhandelsverdragen af te sluiten?

De huidige vrijhandelsverdragen zoals CETA leiden een race naar de bodem.

Nederland is een duur land. Onze grond en arbeid zijn al snel duurder dan die van buitenlandse concurrenten. Boeren verdienen bescherming tegen oneerlijke concurrentie via vrijhandelsverdragen.

Voorzitter, Bovendien heeft de minister van Landbouw een kringloopvisie gepresenteerd. Het huidige handelsbeleid is tegenstrijdig met kringlooplandbouw.

Liberalisering van handel gaat ook ten koste van kleine boeren en inheemse volkeren in het mondiale Zuiden die – vaak met geweld - van hun land worden verjaagd of hun levensonderhoud verliezen omdat grote gebieden worden ontbost - deels - om de extra export naar de EU mogelijk te maken. Een vergelijkbaar proces rond landrechten en natuurvernietiging is gaande in Indonesië, waar door een mogelijk handelsverdrag extra palmolie of biodiesel op basis van palmolie geëxporteerd kan worden.

Voorzitter, Er ontstaat pas een kans op een rechtvaardig handelssysteem binnen de draagkracht van de aarde, als we afstand doen van vrijhandelsverdragen . In het belang van de boeren in Europa en het mondiale Zuiden, EN voor het klimaat en de biodiversiteit.

Voorzitter, ik sluit af met een aantal vragen aan het demissionaire kabinet:

Hoe kan de minister van landbouw kringlooplandbouw en vrijhandel met elkaar rijmen? Erkent zij dat de vrijhandelsverdragen tot nu toe niet hebben geleid tot een verhoging productiestandaarden maar tot een forse verlaging van productiestandaarden?

Vrijhandel wordt wel gezien als een mondiale opheffingsuitverkoop van grondstoffen, voor welk belang staat de minister van handel, voor onze boeren, het klimaat, de natuur en een duurzame economie of voor de agro-multinationals?

Dank u wel.