Bijdrage Teunissen aan debat over Europese Ontbos­sings­ver­or­dening (EU-bossenwet)

Voorzitter, vandaag werden we geconfronteerd met het schokkende, maar niet verrassende nieuws dat het Amazonegebied dreigt te veranderen in een savanne. Dit wordt mede mogelijk gemaakt door de enorme vraag naar vlees, waardoor er steeds nieuw land vrij moet komen voor dieren om te grazen en voor soja voor veevoer. Gelukkig ligt er nu na jarenlang maatschappelijke druk nu een Europees wetsvoorstel. Het moet de import van producten waarvoor ontbost is verbieden. Wat de Partij voor de Dieren betreft een noodzakelijke stap: eindelijk zeggen we kap met kappen.. We maken ons wel zorgen over een paar negatieve neveneffecten en afzwakkingen van de wet die dreigen.

Ten eerste: het kabinet zegt: Nederland zet zich in voor een zo ambitieus mogelijk voorstel. Experts benadrukken dat daarom de traceerbaarheidsvereisten niet afgezwakt mogen worden. We moeten goed kunnen nagaan waar producten en grondstoffen vandaan komen om natuurverwoesting uit te kunnen sluiten. Kan de minister toezeggen zich tijdens de Milieuraad uit te spreken voor het behoud van volledige traceerbaarheidsvereisten zoals de Europese Commissie deze heeft voorgesteld?

Daarnaast heeft het kabinet de Commissie gevraagd om vrijwillige certificering op te nemen in de verordening. Terwijl de Impact Assessment van de Commissie de snoeihard conclusie trok dat certificering niet effectief, niet onafhankelijk en niet fraudebestendig is. In 2011 wees de PvdD er al op: Bijna alle grote westerse gebruikers van palmolie, zoals McDonald's, Walmart en Unilever, zijn lid van de ronde tafel voor duurzame palmolie. En toch wordt Zuid-Azië nog steeds massaal ontbost voor palmolieplantages en worden mensen dus van hun land verjaagd. Waarom gaat het kabinet voorbij aan deze grondige analyse en een stap terug in de tijd?

Voorzitter, het kabinet geeft ook aan belang te hechten aan snelheid. Het is dan ook onbegrijpelijk dat het kabinet pleit voor het verdubbelen van de implementatietermijn van de wet. Dat zou betekenen dat we een jaar langer door mogen gaan met ontbossing. Hoe rijmt de minister deze inzet met de ambitie die het zegt voor te staan?

Voorzitter, het niet opnemen van alle kwetsbare ecosystemen in de wet, zorgt ervoor dat natuurverwoesting zich zal verplaatsen naar andere natuurgebieden. Dit zagen we na het sojamoratorium in de Amazone, dat leidde tot grootschalige ecocide in de Cerrado. De brief: definitie waardevolle ecosystemen in landen wettelijk beschermd. Waarom dan niet deze gebieden aannemen. Is de minister bereid tijdens de Milieuraad uit te spreken dat alle kwetsbare ecosystemen opgenomen moeten worden?

Ook het feit dat afgeleide producten van soja en palmolie niet zijn opgenomen in de wet, kan ertoe leiden dat productie zich verplaatst naar landen buiten Europa. Vervolgens kunnen deze ontbossingsproducten alsnog worden geïmporteerd. Is de minister bereid in de Milieuraad kenbaar te maken dat Nederland het absoluut noodzakelijk vindt om deze afgeleide producten toe te voegen aan de verordening?

Voorzitter, in dit voorstel voor de verordening delven mensenrechten het onderspit. Bedrijven worden geacht de mensenrechtenwetten in productielanden te respecteren, maar we weten allemaal dat dat in veel productielanden internationale mensenrechtenverplichtingen niet gebeurt. Sterker nog, in landen als Brazilië worden bestaande wetten stelselmatig afgebroken. Is de minister bereid in de Milieuraad te pleiten voor het opnemen van internationale mensenrechtenverlichtingen in de wettekst?

Tot slot: het blijft nodig volgens de partij voor de Dieren ook nodig om de vraag naar producten te verkleinen. Onze economie moet zich bewegen binnen ecologische grenzen, en aangezien onze economie leidt tot ecocide blijft de Partij voor de Dieren hameren op beleid om de vraag naar producten die natuurvernietiging veroorzaken te verminderen.