Bijdrage Teunissen aan debat over externe veiligheid

Dank u wel. Ook namens de Partij voor de Dieren van harte welkom aan beide bewindspersonen in deze commissie. Dit is een belangrijke commissie, waarin het vaak gaat over de spanning tussen gezondheid en economische belangen, zoals we vandaag ook zien.

Ik begin met een passage over gezondheid uit het coalitieakkoord: "We willen meer aandacht voor preventie en een gezonde levensstijl van jongs af aan. Kinderen die ongezond opgroeien staan veelal op een achterstand. Vermijdbare gezondheidsverschillen pakken we daarom aan." Het lijkt alsof het kabinet gezondheid op één zet, maar de onnodige, vermijdbare gezondheidsschade rond Tata Steel duurt al decennia. De overheid durft daar nog steeds geen einde aan te maken. Ter illustratie heb ik hier een artikel uit de jaren tachtig uit het Parool. U kunt het waarschijnlijk niet heel goed zien, maar ik kan het u altijd toesturen als u wilt. De titel is: "Onderzoek naar grafietuitstoot: vergunning Hoogovens aanpassen". En dan hebben we een artikel van 1 december 2021 dat zegt: "Vergunningen Tata Steel aangescherpt. Lucht moet sneller schoner." Zo ziet u dat deze discussie al decennia duurt op dezelfde manier als we er vandaag over spreken. Ik hoop dat de bewindspersonen deze discussie in dat kader zien. Ik hoop dat de bewindspersonen, nu er nieuw kabinet is en het vertrouwen van de burger in de overheid hersteld moet worden, gaan kijken of we nu tot een kantelpunt kunnen komen en echt voor de gezondheid van de omwonenden kunnen gaan staan.

Om maar eens aan te geven hoe erg het is; we hebben het net gehad over vermijdbare gezondheidsschade, maar mensen bij Wijk aan Zee moeten vaak goed de windrichting checken voordat ze buiten gaan joggen. Als de wind van Tata komt, dan gaan ze niet naar buiten. Scholen kunnen niet ventileren door Tata. We accepteren dat dus als overheid. We grijpen niet in maar verwachten wel dat mensen gezond gaan eten en bewegen. Dat kan niet meer. Het nieuwe RIVM-rapport maakt pijnlijk duidelijk dat bewoners al die tijd gelijk hadden: het verschil tussen de berekeningen van Tata en de werkelijke uitstoot van kankerverwekkende stoffen blijkt gigantisch te zijn. Tata is hiervoor aansprakelijk. Maar ook de provincie en de omgevingsdienst hebben dit laten passeren. De omvang lijkt te groot en, ja, met zo veel complexe bedrijven, projecten en problemen — stikstof, mest, industrie — en relatief weinig capaciteit gaat het dus niet goed. Wat zegt het kabinet hiervan? Is het kabinet het met de Partij voor de Dieren eens dat informatie over de uitstoot van giftige stoffen onafhankelijk moet worden vastgesteld? En zijn de bewindspersonen bereid om bij Tata DCMR Milieudienst Rijnmond in te schakelen?

Voorzitter. De maatregelen en reductiedoelen in de Roadmap Plus zijn gebaseerd op de milieuverslagen van Tata, dus de slager keurt zijn eigen vlees. Dat zijn diezelfde verslagen waarvan het RIVM nu heeft bevonden dat ze niet stroken met de werkelijke uitstoot. Wat is die roadmap dan nog waard? Graag een reactie.

De route die nu is ingezet om Tata Steel te vergroenen via die Kooks 2-fabriek is wat de Partij voor de Dieren betreft too little, too late. Er worden kankerverwekkende stoffen uitgestoten. Wat is de reactie van de bewindspersonen daarop? Wat de Partij voor de Dieren betreft is het nu genoeg en moet dat meest vervuilende onderdeel sluiten. Een van Tata's beloftes is een reductie van 50% van de PAK’s voor het einde van dit kwartaal. Is de staatssecretaris bereid om nauwkeurig en onafhankelijk te laten controleren of die reductie werkelijk plaatsvindt en om over te gaan tot sluiting als blijkt dat Tata zijn belofte weer niet nakomt? Want dan hebben we ook een harde deadline.

Voorzitter, dat was het. Dank u wel.