Bijdrage Teunissen AO Nationale Veiligheid en Crisis­be­heersing

AO Nationale Veiligheid en Crisisbeheersing

Bewindslieden: Minister Ferdinand Grapperhaus en Staatssecretaris Stientje van Veldhoven

Onderwerpen: Vuurwerk en Nationale Klimaatveiligheid

Voorzitter,

Oud & Nieuw is het onveiligste moment van het jaar, met vuurwerk als de grootste oorzaak van ernstig letsel, schade en overlast. Afgelopen jaarwisseling raakten 434 mensen door vuurwerk gewond aan de ogen of ledematen. Er waren meer dan 8000 geregistreerde incidenten. Niet het illegale vuurwerk, maar het legale vuurwerk veroorzaakt het meeste letsel. En het zijn niet onverantwoorde gebruikers, maar vooral nietsvermoedende voorbijgangers die letsel oplopen.

Eind 2017 riep de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) het kabinet op om de onveiligheid bij de bron aan te pakken door onder andere een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen.

Doorgaans kunnen de aanbevelingen van de OVV rekenen op respect en navolging, maar deze keer dreigt de belangrijkste en meest effectieve aanbeveling met een sisser af te lopen; het verbod op consumentenvuurwerk blijft vooralsnog uit.

Het kabinet gebruikt als argument dat er “onvoldoende draagvlak” zou zijn.

Maar uit meerdere peilingen blijkt dat een meerderheid van de bevolking wel degelijk achter een verbod op consumentenvuurwerk staat . Daarnaast weegt de individuele vrijheid van het afsteken van vuurwerk niet op tegen de gevaren ervan.

Een ander argument van het kabinet om niet over te gaan tot een nationaal verbod, is dat gemeenten zelf steeds professioneler aan de slag gaan met vuurwerk. In werkelijkheid zien we gemeenten nu worstelen. 14 gemeenten laten het aan burgers over om vrijwillige vuurwerkvrije zones in te stellen. Die zones worden niet gehandhaafd. Is het redelijk om van burgers te verwachten dat zij hun vuurwerk-minnende buren aanspreken? Of komt dat de feeststemming nog minder ten goede dan een vuurwerkverbod? Graag een reactie. Zowel de OVV als de Vereniging Nederlandse Gemeenten hebben de minister nadrukkelijk gewaarschuwd dat lokale maatregelen het gevaar en de vervuiling niet verminderen maar verplaatsen.

De maatregelen die het kabinet wel treft, beperken zich tot enkele marginale maatregelen. Het lukte niet om de relatief eenvoudige verplichting van een veiligheidsbril en aansteeklont voor dit jaar te regelen. De verplichte levering van een lanceerstandaard bij de verkoop van vuurwerkpijlen lukte op het laatste moment wel, maar voor geen van de standaarden kan boven windkracht 3 de veiligheid gegarandeerd worden. Want daar stoppen de stabiliteitstesten.

De OVV waarschuwt dat het huidige vuurwerkbeleid onvoldoende is om overlast en gewonden te voorkomen. De minister en de staatssecretaris geven aan dat de maatregelen tijdens de komende jaarwisseling geëvalueerd zullen worden. Wat betekent dat voorzitter? Hoeveel slachtoffers moeten er nog vallen voordat zij het probleem wel bij de bron gaan aanpakken en een vuurwerkverbod alsnog in beeld komt?

Voorzitter, delen de bewindspersonen dat we geen enkel vuurwerkslachtoffer willen en dat de overheid daar een wezenlijke bijdrage kan leveren? Is het kabinet bereid nul vuurwerkslachtoffers als afrekenbare doelstelling te kiezen? Naar het voorbeeld van de kabinetsdoelstelling om het aantal verkeersdoden naar nul te brengen? Graag een reactie.

Voorzitter, De Partij voor de Dieren vraagt de bewindspersonen een verbod op consumentenvuurwerk opnieuw te overwegen. Vuurwerk kan wat ons betreft alleen worden afgestoken in professioneel georganiseerde vuurwerkshows. Zo kan iedereen- als klap op de vuurpijl- genieten, zonder dat dit grote schade toebrengt aan mensen, dieren en milieu.

Klimaatveiligheid

Voorzitter, een laatste punt. Op de agenda staat ook crisisbeheersing bij klimaatverandering. Ik vraag speciaal aandacht voor de komst van klimaatvluchtelingen. De VN stelt dat het aantal klimaatvluchtelingen drastisch zal toenemen. Hoe gaat het Kabinet de oorzaken van de vluchtelingenstromen aanpakken en een mogelijke crisis hier voorkomen in plaats van dweilen met een stijgende zeespiegel?

Dank u wel.