Bijdrage Thieme Debat Begroting Algemene Zaken en Begroting Koning (2e termijn)

Bekijk de bijdrage via debatgemist.nl

Voorzitter. Ik dank de minister-president voor zijn antwoorden. Hij probeert de vragen over de plezierjacht weg te lachen. Hij kiest duidelijk de insteek "plezier" en ontwijkt het onderwerp van de jacht die gebezigd wordt door het Koninklijk Huis. Dat maakt het extra belangrijk om alsnog helderheid te krijgen. We hebben het hier over de kosten van het Koninklijk Jachtdepartement of het Koninklijk Departement Faunabeheer, een half miljoen euro. De minister-president gaat ervan uit dat dit departement alleen ondersteuning geeft aan afschot op basis van faunabeheerplannen in het kroondomein Het Loo. Hij lijkt niet op de hoogte te zijn van de jachtpartijen waarin leden van de koninklijke familie louter voor de lol fasanten, eenden, hazen en duiven schieten, bijvoorbeeld op het kroondomein Klosterzande in Zeeland. Onlangs nog was de kroonprins op eenden aan het jagen langs de rivier de Dinkel. Deze dieren vallen wettelijk helemaal niet onder een faunabeheerplan. Het zijn dieren waar onbeperkt op geschoten mag worden conform de Flora- en faunawet. Ik wil weten of deze jachtpartijen worden gefinancierd vanuit het jachtdepartement. Het feit dat de minister-president geen opheldering kan geven over de vraag of de belastingbetaler daaraan een bijdrage levert, geeft aan dat de transparantie niet eens toereikend is om de minister-president een helder beeld te geven, laat staan de rest van Nederland.

Ook de reden waarom het Spaanse koningshuis tot een factor 15 goedkoper is dan het Nederlandse is door de minister-president niet adequaat toegelicht, evenmin als het feit dat er nog altijd geen helder inzicht is in de kosten van het Koninklijk Huis en de onafhankelijke accountantscontrole daarop. Om die reden wil ik graag drie moties indienen.

Motie Thieme: kosten Nederlands koningshuis beter beheersbaar maken
Motie Thieme: gedetailleerd kostenoverzicht in begroting opnemen
Motie Thieme: vertrouwelijk inzage in accountancyrapporten

Interrupties:

Mevrouw Thieme (PvdD): Over de totale kosten van het Koninklijk Huis heb ik de volgende vraag gesteld Hoe is het mogelijk dat het Spaanse koningshuis, gezeteld in een land met drie keer zo veel inwoners, vijf keer minder kost dan het Koninklijk Huis van Nederland.

[...]

Mevrouw Thieme (PvdD): Ik ben uit mijn stoel! Het is wel duidelijk om welke bedragen het bij de salarissen van het Spaanse Koninklijk Huis gaat. Dat is 8,2 miljoen euro. Dat is in totaal toch beduidend minder, lijkt mij, dan wat wij in Nederland allemaal uitgeven. Daarbij heb ik het niet alleen over salaris, maar ook over alle andere kosten die het Koninklijk Huis vergoed krijgt.

Minister Rutte: Dat is maar helemaal de vraag. De salariscomponent binnen artikel 1 is bekend; die is gegeven. De totale kosten van het Koninklijk Huis kan men vinden in de begroting, een kleine 40 miljoen, stand van de ontwerpbegroting 2013. Dat is €438.000 hoger dan in de vorige begroting, en ik heb toegelicht waarom dat is. Het heeft te maken met de stijging van de materiële kosten. Er is volledige transparantie. Nu wij een paar jaar in dat nieuwe systeem werken, mogen wij ons gelukkig prijzen, denk ik, dat het zo transparant is.

Mevrouw Thieme (PvdD): Hoogleraar Matthijs zegt dat het juist minder transparant is in de afgelopen jaren. Hoe duidt de minister-president dat, nu hij diezelfde mijnheer Matthijs hier aanhaalt?

Minister Rutte: Wij hebben met elkaar een paar jaar geleden de hele Wet financieel statuut van het Koninklijk Huis herzien. Op basis daarvan hebben wij het begrotingsartikel vastgesteld. Dat is allemaal gebeurd na de hele herziening door Zalm, met het artikel over de uitkering uit het statuut, de functionele uitgaven van de Koning en de doorbelaste uitgaven. Dat is allemaal openbaar. Wij weten waar De Groene Draeck zit, het vliegtuig, alles. Waar er in het verleden onduidelijkheden waren en dingen die weliswaar niet waren weggemoffeld maar waarvan mensen niet precies wisten waar ze zaten, is dat nu allemaal bekend. Ik denk dat dat prima is. Wat willen wij nog meer?

Mevrouw Thieme (PvdD): Dat is een mening van de minister-president. Als Matthijs met zijn onderzoek duidelijk laat zien dat het minder transparant is geweest, heeft de minister-president toch iets uit te leggen?

[...]

Mevrouw Thieme (PvdD): Ik noem maar een voorbeeld om te laten zien waarom het helemaal niet compleet is. In mijn eerste termijn heb ik aangegeven dat bijvoorbeeld de kosten rond het Koninklijk Jachtdepartement, dat nu het Koninklijk Departement Faunabeheer heet, niet zijn vermeld in de begroting van de Koning. Daarnaast ontvangt de koningin landbouwsubsidies die ook niet vermeld zijn in dat overzicht van de begroting. Ik denk dus echt dat er een pijnlijk punt wordt blootgelegd door de heer Matthijs, namelijk dat niet alles overzichtelijk en transparant is.

Minister Rutte: [...] Vervolgens kom ik op de vraag over het Koninklijk Departement Faunabeheer. Zijn leden van het Koninklijk Huis betrokken bij de jacht, zo werd gevraagd. Voor de jacht gelden wettelijke regels. Iedereen die deze regels volledig in acht neemt, kan deelnemen aan de jacht. Het Koninklijk Departement Faunabeheer is uitsluitend verantwoordelijk voor het faunabeheer op het kroondomein. De jacht op herten, reeën en wilde zwijnen vindt plaats op basis van een goedgekeurd faunabeheerplan. Het doel hiervan is te zorgen voor populatiebeheer en/of schadebestrijding. Het is de minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie die op basis van het faunabeheerplan de ontheffing verleent voor het beheer van de in dit geval op het kroondomein Het Loo levende hoefdieren. Het faunabeheer valt onder de verantwoordelijkheid van de jagermeester van de koningin. De jagermeester is tevens hoofd van het Koninklijk Departement Faunabeheer. Dit departement is verantwoordelijk voor het beheer van de fauna, inclusief het populatiebeheer en het toezicht op de terreinen van het kroondomein en Het Loo. In het verlengde hiervan wil mevrouw Thieme weten waar de €180.000 voor infrastructurele kosten aan wordt besteed. De genoemde infrastructurele kosten vormen een tegemoetkoming in de kosten voor het onderhoud van de wildrasters en de hekken. Dit heeft onder andere te maken met vernieling als gevolg van sommige wilde zwijnen. Mevrouw Thieme kijkt me nu vreemd aan, voorzitter, maar zo zit het.

Mevrouw Thieme (PvdD): Wil de minister-president me nu zeggen dat de wilde zwijnen de wildrasters kapot maken?

Minister Rutte: Ze worden vernield door de wilde zwijnen. En het gaat om onderhoud van de wegen. Dieren zijn niet altijd leuk, mevrouw Thieme! Het plaatsen en het onderhouden van de 39 kilometer lange hekken is vooral bedoeld voor de verkeersveiligheid. Daarmee wordt voorkomen dat de dieren de weg op gaan. Dat moeten we ook tegenhouden, mevrouw Thieme. Een andere reden is de bescherming van landbouwgebieden opdat de wilde zwijnen en reeën niet alles … Nou ja, goed.

Mevrouw Thieme (PvdD): Het is natuurlijk aardig dat de minister-president zich even heeft moeten verdiepen in het jachtdossier. Dank daarvoor. Maar het is duidelijk dat hij nog niet helemaal van de hoed en de rand weet. Ik ga het hier nu niet allemaal uiteenzetten. Belangrijk is echter wel dat het bij het Koninklijk Jachtdepartement -- ik blijf het gewoon zo noemen -- gewoon gaat om aanschaf en onderhoud van allerlei jachtapparatuur, zoals geweren, die door de koninklijke familie wordt gebruikt. We moeten er niet omheen draaien dat 97% van de Nederlanders tegen de plezierjacht is en dat ook een meerderheid hier zich al tegen de plezierjacht heeft gekeerd. Het is daarom van groot belang dat belastinggeld niet wordt gespendeerd aan die jachtpartijen met geweren, die wel degelijk plaatsvinden, ook buiten het kroondomein. Ik wil de garantie van de minister-president dat het Koninklijk Jachtdepartement en al zijn personeel niet wordt ingezet voor dat soort jachtpartijen.

Minister Rutte: Alles wat daar gebeurt, vindt plaats binnen wettelijke regels. Ik neem daar ook de ministeriële verantwoordelijkheid voor. Het zou toch een vreemde zaak zijn dat de koningin of de top van onze staat in strijd met wettelijke regels aan de jacht zouden deelnemen.

Mevrouw Thieme (PvdD): Het gaat er niet om dat ik hier zou proberen te suggereren dat er in strijd met de regels wordt gejaagd. Iedereen mag inderdaad jagen op dit moment. Het gaat er wel om dat het Koninklijk Jachtdepartement, Faunabeheer, ingericht is, zoals de minister zojuist uiteenzette, om wildschade te voorkomen en dat het dus niets te maken heeft met de plezierjacht. Ik wil dus ook de garantie van de minister-president dat alle activiteiten die door het personeel worden uitgevoerd in het kader van dat departement niet ten gunste van de plezierjacht zijn. Daar gaat dit departement immers niet over, volgens de woorden van de minister-president. Dus ik wil de garantie dat het ook niet gebeurt. Als dat wel geval zou zijn, werd immers belastinggeld ingezet voor plezierjacht.

[...]

Mevrouw Thieme (PvdD): Ik moet constateren dat de minister-president mij niet de garantie kan geven dat het belastinggeld van de burger dat wordt besteed aan faunabeheer niet ook wordt besteed aan de hobby van de koninklijke familie.

[...]

Mevrouw Thieme (PvdD): Er lag nog een afspraak. In 2007 werd in antwoord op onze Kamervragen beloofd dat er bij de begroting van de Koning elke keer opnieuw een gedetailleerd overzicht zou komen met betrekking tot de kosten voor het kroondomein en de kosten van het Koninklijk Jachtdepartement. Die belofte is niet ingelost. Ik vraag met deze motie simpelweg om die belofte alsnog gestand te doen.

Minister R utte : Sinds 2007 is de systematiek van de begroting totaal veranderd. Wij hebben nu een heel nieuwe begroting van de Koning, op basis van een hele reeks adviezen van de kant van Gerrit Zalm. Daartegen hebben wij met zijn allen ja gezegd. Die opzet is gekozen. Ik ben er zo tegen om, als je net een paar jaar werkt in een systeem dat zo veel steun heeft gehad, meteen alles weer te gaan omgooien, en deze verschillende moties doen dat. Ik ontraad de moties dus, maar ik doe het constructieve voorstel om over een paar jaar met elkaar een gedegen evaluatie te houden van het systeem.

Mevrouw Thieme (PvdD): In 2011 werd het ook al aangepast. Nu wordt bovendien duidelijk dat de transparantie er niet is, omdat Matthijs heeft aangegeven dat de transparantie juist minder is geworden. Daarom lijkt het mij zaak om niet nog vier of vijf jaar te wachten maar om nu meteen de daad bij het woord te voegen, als de minister-president het zo belangrijk vindt dat de Kamer alle transparantie krijgt.

Minister Rutte: Ik geloof dat wij heen en weer spelen. Ik voel de passie waarmee mevrouw Thieme dit doet. Zij vindt dit en zo denkt zij erover. Ik stel vast dat wij een paar jaar geleden het hele systeem hebben herzien. Ik doe een beroep op de Kamer om daaraan vast te houden, maar nu wel met elkaar te zeggen: laten wij over een paar jaar een moment prikken om te evalueren en daarbij al dit soort aspecten te betrekken.