Bijdrage Thieme Debat over de aanslag in Parijs

Voorzitter. De Partij voor de Dieren leeft intens mee met de slachtoffers en de nabestaanden van de aanslagen in Parijs. Dat miljoenen mensen wereldwijd de straat op gingen om op te komen voor het vrije woord en beeld was zeer indrukwekkend.

Terrorisme is angstaanjagend. We hebben dat vorige week opnieuw ervaren. We zullen naast het terrorisme, ook de angst moeten overwinnen.

Drie geradicaliseerde jongemannen blijken in staat om met een handvol wapens 80.000 politiemensen te mobiliseren en de wereld te schokken, zoals we hebben gezien in Parijs. Of met een snelkookpan vol met schroot en explosieven, zoals eerder het geval was in Boston.

Het hoogste doel van terroristen is het zaaien van angst en verwarring, om zo de samenleving te ontregelen en van die ontregeling gebruik te maken om nieuwe strijders te rekruteren. De reactie in Parijs die werd samengevat op de protestborden NOT AFRAID, was treffend. Het overwinnen van onze angst is kansrijker dan het overwinnen van het terrorisme.

Het bloed van de martelaren is het zaad van het terrorisme. Dat blijkt keer op keer weer.

Terrorisme in deze vorm is nauwelijks te bestrijden anders dan door het wegnemen van de voedingsbodem ervan. In een samenleving waarin jongeren ontsporen, radicaliseren en ten einde raad tot alles in staat blijken, valt terrorisme niet te bestrijden via steeds verdergaande repressie.

Als het bindweefsel van onze samenleving is aangetast, zal de oorzaak daarvan moeten worden weggenomen. Symptoombestrijding helpt niet. We zullen een oplossing moeten vinden om te voorkomen dat Al Qaida of ISIS, met inmiddels een jaarbudget van ten minste 1 miljard euro grip krijgt op kansloze jongeren, jongeren die zonder diploma hun school verlaten of werkloos worden. We moeten voorkomen dat jongeren radicaliseren. We zullen het bindweefsel van onze samenleving moeten herstellen en niet moeten vervangen door een harnas.

De Pavlov reactie die vraagt om extra budget voor inlichtingendiensten, zwaarder bewapende politiemensen, meer repressie en minder privacy vormt geen oplossing voor de gesignaleerde problemen.

Op radio 1 antwoordde voormalig directeur van de MIVD Pieter Koblenz op de vraag hoe we kunnen weten wat de diensten extra nodig hebben: dat we de overheid ook maar een beetje moeten vertrouwen als ze zegt dat ze alle gegevens wil hebben van alle reizigers of mensen wil aftappen.

Voorzitter, privacy is veiligheid. Wanneer we onze privacy opgeven, geven we een deel van onze veiligheid op. Privacy biedt ons veiligheid en beschermt ons tegen de staat zelf. Het kabinet bereidt al een tijdje een wetswijziging voor die de politie onder meer de bevoegdheid geeft om een computer van iemand te hacken die niet eens een verdachte is. De politie heeft dan toegang tot alle gegevens en manipulatie van die gegevens is niet onmogelijk. Voorzitter, het kabinet geeft de politie al ongekende mogelijkheden en wil nu nog verder gaan. Mijn fractie vindt dat er voldoende bevoegdheden zijn die effectiever kunnen worden ingezet en is het eens met alle deskundigen die zeggen dat het bepalen of iemand echt iets kwaads in de zin heeft, vooral mensenwerk is.

Wat zouden extra maatregelen en extra uitwisseling van gegevens dan extra kunnen betekenen om een aanslag te voorkomen? Wat levert het uitwisselen van miljoenen gegevens op? Lone wolfs weten hun weg wel te vinden. Ze hebben daar zelfs geen vuurwapens voor nodig. Een inperking van de burgerrechten creëert hooguit schijnveiligheid en schijnzekerheid op. In Frankrijk hebben we al driemaal gezien dat ze hun auto inzetten als wapen om voetgangers aan te rijden op een oversteekplaats.

De mannen die de aanslagen in Parijs hebben gepleegd, waren bekend bij de Franse inlichtingendiensten die notabene verdergaande bevoegdheden hebben dan de diensten hier in Nederland.

De Kamer heeft het plan van de minister van Veiligheid en Justitie om gegevens van alle passagiers op te slaan, afgewezen. Nu wil hij dit plan min of meer doorzetten door een bestaand wetsartikel te gebruiken dat in essentie alleen bedoeld is om heel gericht op verdachten te zoeken. Hebben we hier weer te maken met een kabinet dat, omdat het geen steun krijgt van de Staten-Generaal, bereid is om ook op dit dossier de Staten-Generaal buitenspel te zetten? Graag een reactie.

Voorzitter, afgelopen dagen hebben tal van mensen rondgelopen met borden die zeiden dat ze Charlie waren. Tal van bewindslieden en volksvertegenwoordigers schaarden zich in het koor “Je suis Charlie”.

Wie nu pleit voor het inperken van privacy en het opvoeren van repressie, moet zich realiseren dat dat juist tegemoet komt aan wat terroristen beogen. Het ontregelen van onze samenleving, het inperken van onze vrijheden, het zaaien van angst en onzekerheid. Je kunt niet veel mínder Charlie zijn dan door het inperken van burgerlijke vrijheden. We moeten trouw blijven aan de waarden die we willen beschermen.

De Partij voor de Dieren wil van het kabinet weten of het bereid is actief te bouwen aan een samenleving waarin sprake is van meer verbondenheid en saamhorigheid. Een samenleving waarin we leren onze angsten te overwinnen en onze vrijheid te koesteren. Waarin jonge mensen niet ontsporen, maar perspectief krijgen. Humor en beschaving zijn sterker dan wapens en ontsporing.

Dat is het geloof dat wij als politiek zouden moeten uitdragen en verdedigen.

Met respect voor ieders levensovertuiging, maar met als uitgangspunt dat geloof altijd moet mogen, maar nooit mag moeten.

Dank u wel.