Bijdrage Van Esch AO leef­om­geving

Voorzitter,

Ik weet dat we besloten hebben granuliet niet te bespreken vandaag. En dat ga ik dan ook niet doen. Maar ik heb 1 procedureel punt. We kregen gisteren namelijk nog nieuwe stukken. Uit de beantwoording op vragen komt naar voren dat we niet de antwoorden krijgen op de vragen die we stellen. Als wij vragen of er bijvoorbeeld tegen een ambtenaar is gezegd dat inhoudelijke argumenten er niet meer toe deden geeft de minister aan dat niemand zich in die uitspraak herkent. Maar dat vroegen we niet. Ik wil weten of dat gezegd is. Niet of iemand zich daarin herkent. Ik wil dan ook een toezegging dat we daadwerkelijk antwoord krijgen op de gestelde vragen, voordat we het plenaire debat daarover voeren. Kan de staatssecretaris deze oproep zelf te harte nemen, maar ook doorgeven aan de minister?

Dan luchtkwaliteit voorzitter. Wij hameren er al maanden op dat juist in tijden van corona, je extra inspanningen moet leveren om te komen tot een gezonde lucht. En het Schone Lucht Akkoord is op dit punt echt absoluut onvoldoende. Naast het feit dat het een eeuwigheid duurt voordat gemeenten aanhaken blijft voor ons staan dat deze SLA geen enkele druk legt op een snel werk maken van een schonere lucht.
Houtstook is daar een goed voorbeeld van. Het is qua luchtkwaliteit de grootste veroorzaker van gezondheidsschade en het Schone Lucht Akkoord van dit kabinet doet echt helemaal niets op dat punt. Ja het actualiseert de Toolkit voor gemeente.

Maar voorzitter, wij krijgen mails van mensen die zeggen: Het is hier, in mijn eigen huis, niet uit te houden, en als ze dan hun gemeente vraag om de stappen uit die toolkit te volgen, dan krijgen ze te horen dat die toolkit vrijwillig is en de gemeente zich daar dus niet aan hoeft en ook niet zal houden. Wat gaat de staatssecretaris daaraan doen? Want zo heeft die toolkit nul komma nul nut.

En dat is precies het effect van het beleid van deze regering, voorzitter. Door alleen maar zachte en vrijwillige maatregelen te nemen wordt er precies niets gedaan voor de gezondheid en het welzijn van de omwonenden. Je moet, zeker nu, echt doorpakken. Met in ieder geval de mogelijkheid tot een stookverbod.

Dan milieueffectrapportages. Mijn collega Wassenberg heeft al een keer aandacht gevraagd daarvoor en toen werd gevraagd zijn motie aan te houden tot het rapport er was dat nu op de agenda staat.

En dat rapport kent op sommige punten eigenlijk niet eens zulke hele harde conclusies voorzitter. Weet u waarom? Omdat het onderzoek naar de kwaliteit en kwantiteit van milieueffectrapportages concludeert dat we onvoldoende zicht hebben op het aantal rapportages.
We weten pot jan drie in dit land hoeveel schoenveters we verkopen.. Maar we weten niet hoeveel milieu effectrapportages we doen. Hoe kan dat nou?

En het erge is dat dit niet per ongeluk is. Met de Crisis- en Herstelwet en de Omgevingswet worden de verplichtingen tot dit soort rapportages namelijk gewoon uit de weg geruimd. En zo kan het gebeuren dat we grote mestvergisters of biomassacentrales gewoon bouwen zonder Milieueffectrapportage.

En als het wel nodig is, om bijvoorbeeld een plan-MER te maken. Dan beschrijft het Arcadis-rapport dat het Rijk geen instrument heeft om te handhaven als dat niet gebeurd. Dus zelfs al moet er een MER worden gemaakt. Dan nog kunnen we niet handhaven als het niet gebeurd.

En voorzitter, dan lezen we bij Follow the Money dat er massaal door adviesbureaus wordt meegewerkt aan het bijschaven van de milieurapportages. Want als een project van een projectontwikkelaar niet door zou mogen gaan, dan vraagt hij de volgende keer niet datzelfde adviesbureau om advies. En dus schaven adviesbureaus bij om opdrachten te krijgen. Is de staatssecretaris met mij eens dat dit heel kwalijk is?
En zo ja, wat gaat zij daar aan doen?

Tot slot voorzitter, ik heb hierover al schriftelijke vragen gesteld maar het antwoord stemt echt niet tevreden. We zagen deze week dat Shell als prominente gast uitgenodigd was op de Klimaat dag georganiseerd door EZK. Demonstranten werden opgepakt en meer dan 28 uur vastgehouden.
Nou is het al onacceptabel dat Shell uitgenodigd wordt als klimaatvoorloper, en is het onacceptabel dat klimaatactivisten 28 uur vastgehouden worden En dan is het zeker ook onacceptabel om dan de baas van Shell in een commissie te zetten die het hele Nederlandse milieubeleid gaat herzien.
En toch doet deze staatssecretaris dat. Ik wil echt dat ze daarop terugkomt. Dus ik hoor dat graag van haar!

Dank u wel.