Bijdrage Van Esch aan commis­sie­debat Klimaat­ak­koord gebouwde omgeving

Voorzitter,

We lezen allemaal de berichten over de stijgende gasprijzen en de stijgende energierekening.
En over de huishoudens die daardoor in de knel komen.
Dat is pijnlijk.
Om een heel aantal redenen.

Allereerst is het pijnlijk omdat als de overheid 20 jaar geleden begonnen was met goed isoleren - dan hadden we nu veel minder gas nodig gehad en waren we dus ook veel goedkoper uit geweest.
Het is het gebrek aan goed beleid dat ons hier gebracht heeft.

Ten tweede is het pijnlijk omdat de rekening nu juist weer landt bij de burger.
De Partij voor de Dieren vindt dat lage en modale inkomens er niet op achteruit mogen gaan.
Zeker zolang grote vervuilers bevoordeeld blijven.
Een huishouden betaalt nog altijd meer voor eenzelfde kubieke meter gas dan een kunstmestfabriek.

Ten derde is het pijnlijk omdat het de regering ook nu nog amper lukt om vaart te maken met isoleren.
Het lukt amper om te zorgen dat mensen minder energie nodig hebben, een fijner huis hebben en goedkoper uit zijn.
In 2017 werd nog een convenant gesloten. We zouden in 2020 10 PetaJoule energiebesparing hebben gerealiseerd in de gebouwde omgeving.
Het was uiteindelijk 2 PetaJoule.

Het eerder isoleren, of het aanpassen van de energiebelasting is telkens tegengewerkt.
Dezelfde partijen die nu zo luidruchtig zijn over de gestegen energierekening hebben hier zelf aan bijgedragen door in het verleden niet de noodzakelijke stappen te zetten, bijvoorbeeld in het isoleren van huizen.

En dan twee vragen aan de minister.

Met welke extra actie komt zij om het isoleren van huizen radicaal te versnellen?
Aangezien dit kabinet lijkt te blijven kan ze het niet meer doorschuiven naar een volgend kabinet.
En zo’n Nationaal Isolatieprogramma van GroenLinks, CDA en ChristenUnie is goeie hulp, ook Urgenda heeft goede plannen ontwikkeld.
Maar ik lees bijvoorbeeld dat we vasthouden aan het lage BTW tarief op arbeid bij isolatie.
Goed idee natuurlijk.
Maar waarom alleen op arbeid en niet ook op isolatiematerialen?
Isoleren is geen luxe, het is noodzaak!
Dat lijkt me een simpele en effectieve maatregel.
Is de minister dat met me eens?

Mijn tweede vraag:
Hoe gaat de minister zorgen dat we de doelstellingen gaan vastleggen en écht gaan halen. Gaat zij doelen wettelijk vastleggen?

Dan een ander aspect voorzitter.
Het natuurinclusief bouwen.
We doen telkens alsof we daar nu ontzettend innovatief mee zijn.
Maar in mijn woonplaats Utrecht staat een kerk die honderden jaren geleden gebouwd is met toen al nestholtes ingemetseld in de gevel.
Het aantrekken van vogels hielp namelijk ook om insecten weg te houden.
Dus natuurinclusief bouwen is helemaal niet nieuw.
We zijn alleen het belang ervan de afgelopen decennia uit het oog verloren. Gisteren verwierp deze Kamer helaas een motie van ons om natuurinclusief bouwen op te nemen in het Bouwbesluit.

Daarom vraag ik de minister nu welke mogelijkheden zij nog ziet om het toch een flinke boost te geven.
Onze ecosystemen en biodiversiteit in stand te houden is namelijk van levensbelang.

Tot slot, wil ik nog even vragen naar de wijze waarop de minister blijft inzetten op de toekomstige verwarming van huizen.
De aardgasvrije wijken aanpak leidt tot erg veel hoog- en midden temperatuur warmtenetten.

Kan de minister zich herinneren dat wij hiervoor gewaarschuwd hebben?
Dat men uit gemak of vanwege het belang van de energieproducenten of nabijgelegen industrie zou grijpen naar warmtenetten met biomassa of vervuilende industrie als warmtebron?
Hoe heeft dat dan toch kunnen gebeuren?

En als tweede, waarom blijft de minister inzetten op waterstof en mestgas voor verwarming?
Ziet zij ook dat waterstof schaars is en voor de toekomst al zwaar overvraagd wordt door de luchtvaart en de industrie?
Ziet zij ook dat mestgas ons nog voor decennia vastketent aan de huidige, veel te grote veestapel?