Bijdrage Van Esch aan coro­n­adebat

Voorzitter.

We hadden allemaal de vurige hoop dat we nooit meer in een lockdown terecht zouden komen.

Wat is het moeilijk om weer thuis te blijven. Om ‘s avonds niet naar de film, het theater of de kroeg te gaan, niet te kunnen sporten. Om Sinterklaas te vieren in kleiner gezelschap. Voor al die ondernemers die hun zaak vervroegd moeten sluiten.

Helaas is het nodig. We zijn het verplicht aan de zorg. We zijn het verplicht aan al die patiënten die op een operatie wachten.

Ik heb hierover twee vragen aan het kabinet, voorzitter.

1. Hoe heeft het opnieuw zo ver kunnen komen? Hoe is het mogelijk dat Nederland weer in lockdown zit?

2. Hoe komen we hier weer uit? Waar haalt het kabinet het vertrouwen vandaan dat deze maatregelen voldoende gaan zijn om code zwart in de ziekenhuizen te voorkomen en het virus een harde klap toe te dienen?

Voorzitter, er waren genoeg kansen om het deze winter beter te doen.

Er zou zijn geleerd van vorig jaar; niet te snel versoepelen.

Het OMT en vele anderen, waaronder mijn fractie, zeiden ruim twee maanden geleden: hou een deel van de maatregelen nog even vol.

De samenleving open gooien is een risico. Het kabinet heeft die waarschuwingen in de wind geslagen en willens en wetens dat risico genomen.

De communicatie zou worden verbeterd.

De Kamer vraagt al sinds het begin van de crisis om de adviezen van gedragswetenschappers op te volgen.

Mijn fractie vindt het stuitend voorzitter, stuitend, dat de baas van de RIVM gedragsunit nooit is uitgenodigd op het Catshuis.

Hoe is dit mogelijk, vraag ik de minister-president.

Voorzitter, de basis-infrastructuur zou op orde zijn.

Toch is het praktisch onmogelijk snel een testafspraak te maken, is het bron- en contactonderzoek weer afgeschaald, is het geld voor de GGD nog steeds niet structureel. Hoe kan dit, voorzitter?

Voorzitter, zelfs Bulgarije prikt sneller dan Nederland.

Wanneer wordt begonnen met boosters voor jongere groepen met een verhoogd risico?

Kan de minister toezeggen dat hij de volgorde van de eerste vaccinatiecampagne zal aanhouden?

Voorzitter, we zouden voorbereid zijn op een nieuwe corona-variant.

Hulde dat er uit voorzorg meteen een vliegverbod werd ingesteld.

Maar waarom was het zo’n grote puinhoop op Schiphol?

Wij willen de toezegging dat er de volgende keer een draaiboek klaarligt. Graag een reactie.

Voorzitter, de luchtvaart geniet nog steeds een uitzonderingspositie in dit land.

Donderdag bleek dat Nederland meer dan 10.000 besmettingen heeft geïmporteerd met het vliegtuig.

Waarom heb ik het kabinet hierover niet gehoord bij de persconferentie? Reizen met de trein wordt afgeraden maar een vliegreisje naar de zon is prima? En waarom zijn de winkels achter de douane tot laat in de avond open?

Voorzitter, ik sluit me aan bij de vragen van SP en D66 over een eerlijke verdeling van vaccins wereldwijd. Dat is de beste maatregel tegen nieuwe virusvarianten.

Voorzitter, er zou ook iets gebeuren aan een nieuwe bestuurscultuur.

Maar met bloedspoed wil de minister van VWS drie ingrijpende wetten over het coronatoegangsbewijs langs beide Kamers sturen.

Op Twitter doet hij of 2G er al doorheen is.

Staatsrechtprofessor Wim Voermans waarschuwt dat het kabinet vervalt in permanent crisisbestuur waarin veel te los wordt omgegaan met de Grondwet.

Hoe willen kabinet en coalitie het vertrouwen terugwinnen als zij de Kamer voortdurend op achterstand zetten?

Voorzitter, pas in januari 2022 komt het kabinet met een lange termijn strategie – vijf maanden na het advies van de WRR en de KNAW.

In dat rapport was het winterscenario waarin we nu zitten gewoon voorspeld. Het virus is niet grillig, dit kabinet is grillig.

Zonder een strategie wordt Nederland constant overvallen.

Hoe gaat het kabinet mijn aangenomen motie over een lange termijn strategie uitvoeren?

Voorzitter, de minister-president wil kennelijk een kabinet met nieuw elan.

Mijn fractie heeft wel een paar ideeën over hoe je dat bewerkstelligt.

Begin eens met het Nederlandse aandeel in het veroorzaken van pandemieën. Stop met het ophokken van dieren in potdichte stallen.

Stop de ontbossing voor veevoer.

En ga die andere crises – de klimaat- en de natuurcrisis – serieus te lijf.

Misschien kan de minister-president daarover nadenken tijdens het Kerstreces.

Voorzitter, dankuwel.