Bijdrage Van Esch aan debat over bemoeienis van het minis­terie met OMT-adviezen

Voorzitter,

Voordat ik mijn bijdrage richting deze minister begin wil ik toch even teruggrijpen naar het debat van vorige week met de minister-president. Hij was kritisch op de Kamer.
Die zou namelijk telkens het kabinet tegemoet treden vanuit wantrouwen.

En ik stip dit vandaag even aan omdat juist bij de bestrijding van infectieziektes vertrouwen ontzettend belangrijk is. Vertrouwen in het beleid is sterk bepalend voor het succes.
Is dat vertrouwen er wel, dan is de naleving hoog en de infectiebestrijding effectiever. Is dat vertrouwen er niet, dan worden maatregelen minder goed nageleefd en kan het misgaan.

En juist daarom is het zo pijnlijk dat we hier vandaag weer staan. Om het kabinet weer volop kritisch tegemoet te treden.

Want ik wil niets afdoen aan de inzet en het werk van al die mensen die betrokken waren in de coronacrisis.
Maar ik moet me richten op dat deel dat niet goed is gegaan.

Het lijkt er sterk op dat het ministerie, vanwege zijn eigen belangen, aandrong op aanpassing van het onafhankelijke OMT-advies. En dat ook de notulen van het OMT naderhand zijn aangepast.
Dat soort signalen maken dat een Kamerlid wantrouwend wordt.

Stel dat er, in de grootste na-oorlogse crisis van dit land, gewoon notulen waren gemaakt tijdens de Catshuisoverleggen Of de opnames van de OMT-vergaderingen wél bewaard waren. Dan had dat nu allemaal geholpen met het wegnemen van het gevoel dat de Kamer onvolledig en onjuist wordt geïnformeerd.
Maar de notulen bestaan niet. De opnames zijn gewist.
Kan de minister zich voorstellen hoe dit het wantrouwen voedt? Niet alleen richting kabinet. Maar dit raakt ook zelfs het vertrouwen in de onafhankelijke wetenschap.

En inhoudelijk op de genoemde voorbeelden, erkent de minister ook dat de ‘verduidelijkingen’ zoals hij het noemt, niet neutraal waren?

Dat ze ook niet de unanieme positie van het OMT verwoorde en erkent hij dat ze slechts als verduidelijking nodig waren, omdat het de achterliggende politiek voor het ministerie makkelijker zou maken?

Vindt hij dat acceptabel?

En hoe kan diezelfde zin met spelfout uit een email van het ministerie in de notulen van het OMT belanden? Heeft hij daarover navraag gedaan bij het OMT?

En tot slot, voorzitter, want ik zie dat mijn tijd tikt. Nu de coronacrisis wordt uitgeplozen, zal het waarschijnlijk nog vaker gebeuren dat er misstappen aan het licht komen, dus heb ik de volgende vragen aan de minister over het bouwen aan dat vertrouwen.

Heeft deze minister bij zijn aantreden gevraagd welke misstappen er nog in die kast zitten? Heeft hij bijvoorbeeld opdracht gegeven om de Kamer proactief te informeren over mogelijke misstappen van zijn voorganger? Dat is voor ons namelijk echt heel belangrijk om voort te kunnen bouwen en wat ons betreft is nu het moment om dat te gaan doen, zodat we hopelijk niet weer over een halfjaar vanuit de media hoeven te vernemen dat er meer fout is gegaan dan we hadden gehoopt.

Dank u wel.