Bijdrage Van Esch aan debat over de raming voor de Tweede Kamer in 2024

Voorzitter, de Raming is toch altijd een ander soort debat, we hebben het over onze gezamenlijke huishouding in de Kamer, niet over hoe het kabinet functioneert, maar over hoe wij de zaken in dit huis regelen. Het is dan ook goed om hier weer over te spreken.

Voorzitter, als huis van de democratie hebben we een voorbeeldfunctie in hoe we omgaan met elkaar en hoe we omgaan met medewerkers. Het is dan pijnlijk om uit het belevingsonderzoek naar de sociale veiligheid op te moeten maken dat er nog veel werk aan de winkel is om te zorgen dat de Kamer een veilige en prettige werkplek voor iedereen is. In algemene zin voelen Kamerbewoners zich veilig, maar voor veel mensen is dit niet altijd het geval. Nu begrijp ik dat er een externe programmamanager wordt ingeschakeld om de aanbevelingen uit het rapport van de Universiteit Utrecht verder uit te werken. Mijn vraag is: wat kan deze externe programmamanager concreet doen, welke mogelijkheden en welke doorzettingsmacht krijgt deze manager?

Voorzitter, mijn fractie blijft aandacht vragen voor een goede ondersteuning van het parlement. De Kamer is immers het hoogste vertegenwoordigde orgaan. Met de Jettengelden en onder andere de investeringen in de Dienst Analyse en Onderzoek hebben we goede stappen gezet. Mijn vraag aan de voorzitter is dan ook: is zij van mening dat het parlement voldoende uitgerust is om toezicht te houden op de regering? Hoe ziet zij dit, gezien de hoge werkdruk en uitval van overwerkte mensen in de Kamer.

Voorzitter, over gezondheid gesproken: ongeveer de helft van de volwassen heeft overgewicht. De ongezonde voedselomgeving, waarbij we op elke hoek van de straat worden verleid tot het nuttigen van ongezond voedsel, speelt hierbij een belangrijke rol. Om de voorbeeldfunctie die wij als Tweede Kamer hebben te vervullen, wil ik daarom pleiten voor een gezond voedselaanbod in ons Kamerrestaurant. Ik zou graag zien dat we inzetten op het vergroten van het aanbod van gezonde, plantaardige en biologische maaltijden. Dit moeten we dan natuurlijk ook zoveel mogelijk lokaal inkopen, om te voorkomen dat we zo onnodig veel producten over de wereld verslepen en ter ondersteuning van onze (biologische) boeren. Wat mij betreft kan het aanbod van gezonde voeding omhoog. Denk bijvoorbeeld aan meer groente bij de maaltijden, meer plantaardig aanbod, zoals plantaardige yoghurt en minder gefrituurde maaltijden. Voorzitter ik hoor graag hoe u hier tegenover staat.

Voorzitter, ik zag laatst eendenvlees op het menu staan in het Statenrestaurant, dit kan wat mijn fractie betreft echt niet.. De Kamer heeft zich al uitgesproken over het enorme dierenleed in de eendenhouderij. Dat ook nog eens verborgen is voor de consument. Want wie van deze aanwezigen weet dat de 6 tot 8 miljoen eenden die in Nederland worden gefokt voor de vleesproductie, moeten leven in dichte stallen, zonder water om in te zwemmen? En dat deze eenden zijn doorgefokt om extra veel borstvlees te ontwikkelen en snel te groeien, waardoor ze lijden aan gewrichtsontstekingen en botafwijkingen? Wie weet dat tienduizenden van hen niet levend de stal uitkomen? En dat de 7 weken oude dieren die het wel overleven, pas in het slachthuis voor het eerst in het water komen. Daar worden ze ondersteboven aan hun poten door een elektrocutiebad gehaald en geslacht. Een methode waarvan oud landbouwminister Verburg al meer dan tien jaar geleden beloofde dat hier een einde aan zou komen.

Daarom is mijn oproep: stop met het aanbieden van eend in het bedrijfsrestaurant. Ik ben benieuwd hoe de voorzitter dit ziet.

Dan voorzitter, een groene omgeving is een inspirerende omgeving. Een groot deel van het interieur van B67 is net zoals de daken beton- en steenkleurig. Kunnen we dit niet wat vergroenen? Hier is een inventarisatie voor geweest, waar een nogal teleurstellende reactie op kwam. Ik citeer:

“Ondanks veel positieve reacties heeft het BO besloten om geen groen te voorzien op kantoren. Het blijft sober en doelmatig met eventueel een uitbreiding van groen in de liftkernen”

Voorzitter, Kamerbewoners geven aan een behoefte aan meer groen te hebben, dan is het zonde om vast te houden aan een rigide interpretatie van onze werkomgeving. Kan de voorzitter aangeven welke mogelijkheden er wel zijn om te vergroenen? Daarnaast: wordt er bij de uitbreiding van groen in de liftkernen gekeken naar biologische planten?

Voorzitter, vanuit de kantoren kijk je, met wat ongeluk, ook al uit op grind, beton, en asfalt. de daken zouden wat mij betreft wat meer groen kunnen gebruiken. Dit zou niet alleen fijn zijn voor het oog, maar ook goed voor de stad Den Haag zijn. Een groene leefomgeving draagt bij aan het tegengaan van hitte. Daarnaast kunnen groene planten bijdragen aan het filteren van schadelijke stoffen uit de lucht. Wat ook aangenaam is met de A12 onder onze ramen. Is de voorzitter bereid hier naar te kijken?

Voorzitter, we zitten nog wel een aantal jaar in dit tijdelijke onderkomen. Nu las ik dat B67 energielabel B heeft gekregen, dat toont aan dat we op weg zijn, maar volgens mij kan er nog zo veel meer gebeuren. Dit gebouw beschikt niet over zonnepanelen, terwijl we hier wel veel energie gebruiken met z’n allen. Een groot deel van het land gaat terecht aan de zonnepanelen, behalve de Tweede Kamer. Dit is onbegrijpelijk in tijden van een energie- en klimaatcrisis, we moeten echt zo snel mogelijk van fossiele energiebronnen af. Graag een reactie of het toch mogelijk is om zonnepanelen op dit gebouw aan te leggen.

Voorzitter dan heb ik nog twee punten: De moderne werkplek, we gaan over naar nieuwe apparaten. Daar had ik nog wat vragen over: wordt het mogelijk om een eigen laptop te gebruiken en dat deze compatibel worden gemaakt met het nieuwe systeem?

Het zou zonde zijn als iedereen een verplicht nieuw extra apparaat moet, aangezien we naar een circulair grondstoffensysteem toe moeten, en we hier de grondstoffen, zoals zeldzame aardmetalen, helemaal niet voor hebben.

En: is het mogelijk om de computers die weggaan te doneren aan bijvoorbeeld scholen of andere organisaties die ze goed kunnen gebruiken?

Voorzitter, tot slot wil ik mijn dank uitspreken voor alle medewerkers in de Kamer, van de spoelkeuken, de schoonmakers, en de postkamer tot de bodes en de Griffier. Zonder al deze mensen zou het parlementaire proces spaak lopen.