Bijdrage Van Esch aan debat over het Klimaat­ak­koord gebouwde omgeving

Voorzitter,

Soms worden de consequenties van jarenlang falend milieu- en klimaatbeleid ineens ontzettend duidelijk.
Bijvoorbeeld nu mensen diep in de portemonnee voelen dat er vanuit de overheid de afgelopen decennia veel te weinig gevoel van urgentie was voor de verduurzaming.

Ingrijpen was betutteling, de hand bleef op de knip, voor de transitie hadden we alle tijd en het gas leek oneindig.
De overheid en partijen die dat soort boodschappen hebben verspreid hebben echt een rol gespeeld in het vertragen van de verduurzaming en veroorzaken van de huidige pijn.

Maargoed, nu zitten we in deze situatie.
We lopen ver achter op wat nodig is, dus we moeten echt versnellen.
Voor het klimaat en voor de portemonnee van de burger.
Als overheid helpen om woningen te verduurzamen is een investering die op lange termijn alleen maar voordelen oplevert.

Dat kan natuurlijk op verschillende manieren.
Normering is er daar 1 van.
Duidelijk normeren en die normen handhaven.
Maar in dat licht; kan de minister toelichten hoe het kan dat in 2012 besloten werd dat in 2023 alle kantoorgebouwen minimaal label C moesten hebben en nu het bijna zo ver is ongeveer 40% niet voldoet?
En gaat de minister, om te laten zien dat het hem ernst is, ingrijpen?
Ultimata stellen? Boetes uitdelen? Gebouwen sluiten?

Als we gaan normeren moeten we dat trouwens wel goed doen.
Met de hybride warmtepomp vanaf 2026 als norm gaan we ons tot ver na 2050 vastketenen aan gas.
Stel je koopt nu een nieuwe CV ketel.
Koop je in 2042 een hybride warmtepomp.
Dan gebruik je in 2062 nog gas.
En dan zal de minister erop wijzen dat het groen gras kan zijn.
Maar met groen gas (of eigenlijk bruin gas, want veel ervan komt uit de mestvergisting) ketenen we ons vast aan de huidige onhoudbare omvang van de veehouderij en ook nog eens in potdichte stallen.
En hoe is de inzet op groei van groen gas te rijmen met de aangenomen motie van de Partij voor de Dieren uit 2021 die de regering verzocht mestvergisters uit te sluiten van SDE subsidie?

En met welke normering gaat de minister nu nog meer komen?
Wat denkt hij van:

• Enkel glas als gebrek
• Een verbod op een nieuwe platte daken met alleen bitumen
• Regels in het bouwbesluit over grijswatercircuits of innovaties als Hydraloop.
• Een minimum energielabel voor huizen, zoals bestaat voor kantoren.

Maar hij zoekt nog naar de manier om die vast te leggen.
Een afspraak met de sector? Voorwaarde voor financiering? Of als wetgeving. Mijn vraag is; waarom zou hij niet kiezen voor de meest dwingende vorm en het vastleggen in wetgeving?

De Deltacommissaris hamert kraakhelder op het punt dat elke actie die we ondernemen moet bijdragen aan klimaatadaptatie en dat die maatregelen in het stedelijk gebied eigenlijk altijd no-regret maatregelen zijn.

Tot slot, er was een oproep van emeritus hoogleraar Thomsen.
Die zei eigenlijk; stop met het slopen van woningen en zet veel meer in op grondige renovatie.
Ziet de minister er iets in om bijvoorbeeld van de sloopmelding weer een sloopvergunning te maken?
Zeker nu de grondstoffen nood zo hoog is lijkt me dit een verstandige.