Bijdrage Van Esch aan debat over Klimaat­ak­koord gebouwde omgeving

Voorzitter,

Het meeste recente IPCC rapport is klip en klaar.

Alleen met draconische maatregelen kunnen we de opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graad.

En er vallen heus complimentjes te geven voor de stappen die gezet worden.

Maar we moeten van ver komen en voorzitter, qua verduurzaming zitten we in een race tegen de klok.

Elke dag dat we te weinig huizen verduurzamen wordt het aantal huizen dat per dag nog moet worden verduurzaamd voor 2030 groter.

Dus wat wordt de draconische versnelling die deze minister gaat inzetten?

Of, laat hij hier het 1,5 graden doel los?

En voorzitter,

Klimaatadaptatie is ook urgent.

Maar de minister legt het doel om klimaatbestendig te zijn in 2050.

Waarom zo ver in de toekomst? Legt hij zich neer bij de materiele- en gezondheidsschade die tot die tijd ontstaat en te voorkomen was geweest?

Waarom wordt nu met een ‘Fase 1’-brief de daadwerkelijke besluitvorming en het vinden van geld uitgesteld naar 2025?

Dit tempo is strijdig met het advies van de Deltacommissaris dat vanaf nu ‘elke schop in de grond klimaatbestendig moet zijn’.

Hoe gaat de minister dat rechtzetten?

Wel een compliment dat voor klimaatadaptatie het uitgangspunt ‘groen tenzij’ is gekozen. Maar hoe gaat dat principe ‘groen tenzij’ verankert worden?

Verder goed dat er wordt nagedacht over de gezondheidseffecten van groen in de stad. Die zijn namelijk enorm.

Maar ik zie in de beslisnota dat VWS juist wilde benadrukken dat bijvoorbeeld het risico op allergieën kan toenemen.

Mijn vraag is simpel: hoe werkt dat?

En wordt het risico op allergieën straks écht een reden om vergroening in de stad tegen te gaan?

Dan over de milieu- en klimaateisen:

De minister zet in op ‘afstemming met belanghebbende’ en ‘stapsgewijs’.

Maar laten we juist de duurzame bedrijven helpen en de klimaat- en milieu-eisen flink aanscherpen.

We hoeven niet te wachten tot de dwarsliggers en achterblijvers ook meekomen.

En ziet de minister in dat het ook financieel gezien verstandig is om het in een keer goed te doen?

Want wat is uiteindelijk duurder?

Nu in een keer volledig groen, adaptief en duurzaam bouwen, of straks de schade betalen als bij niet-klimaat adaptieve bouw de boel onder water staat?

Nu circulair ontwerpen en bouwen, of straks uit gemengd bouwafval de grondstoffen moeten terugwinnen?

En we lezen dat de minister een CO2-norm wil introduceren.

Maar hoe zorgen we dat CO2 een aanvullend sturingsmechanisme wordt en niet de andere milieubelangen die in de MPG zitten verdringt?

Hoe voert de minister überhaupt onze aangenomen motie uit om de data in het MPG en het toezicht erop te verbeteren?

Want hoe voorkomen we dat we ons rijk rekenen met milieuwinst die helemaal niet reëel is?

Nu bij de bouw het belang van de milieuprestatie toeneemt zal ook de verleiding toenemen bij bedrijven om met zo mooi mogelijke cijfers in de database te komen.

En komt de minister ook met een CO2-cap voor de totale sector?

Want hoe voorkomen we dat het beton per kuub duurzamer wordt, maar we meer beton gaan gebruiken en dus uiteindelijk met een hogere uitstoot zitten?

Want over beton gesproken; in een van de brieven die vandaag op de agenda staan gaat het over onze aangenomen motie ten aanzien van maladaptatie.

Adaptatie die goed bedoeld toch verkeerd uitpakt.

Ik wil daar wel voor waarschuwen bij de betonsector.

Die wil overstappen op geopolymeerbeton. Dat duurzamer zou zijn.

Maar daarmee stappen we over op afvalstoffen als bodemas uit verbrandingsovens en hoogovenslak uit de metaalindustrie. Terwijl, we willen richting 2050 juist af van afval en verbrandingsovens. En bij hoogovenslak zitten er allerlei zware metalen in die later in het milieu kunnen komen.

Is dat dan echt duurzamer?

Tot slot;

Hoe staat het met de handhaving van de label C verplichting bij kantoren?

Wordt daar na de oproep van de minister richting de gemeenten ook echt werk van gemaakt?

En wordt er bij de handhaving ook gekeken of het gecombineerd kan worden met het handhaven van de energiebesparingsplicht?