Bijdrage Van Esch over de maat­re­gelen in het coali­tie­ak­koord op het terrein van Volks­huis­vesting en Ruim­te­lijke Ordening

Voorzitter,

De afgelopen – bijna – 2 jaar heb ik het genoegen gehad om tientallen keren uitgebreid met deze minister te debatteren.
En we gaan door want de woningnood is hoog en de ruimtelijke ordening schreeuwt om harde kaders vanuit het Rijk.

Laten we beginnen bij de visie.
De minister zei dat hij zijn visie nog niet kon sturen...
Daar heb ik wel begrip voor, hij zit er tenslotte pas net.

Waar ik minder begrip voor heb is de opmerking van de premier bij het debat vorige week.
Hij zei dat de onderhandelaars het hoofdstuk over wonen hebben kunnen schrijven omdat ze ‘de ideologie even op de plank hadden gelegd’.
Alsof het neutraal is om vast te houden aan de huidige – knetter – neo-liberale woningmarkt.
Dat is het niet.

Laten we debatteren over de uitgangspunten.
Is het wenselijk dat jongeren geen koop of huurwoning kunnen vinden?
En als het al lukt zijn ze bijna de helft van hun inkomen kwijt aan huur.
Is het wenselijk dat huurders een verdienmodel zijn geworden voor institutionele beleggers en huisjesmelkers?
Is het wenselijk dat een huis sneller meer waard wordt dan de hardwerkende Nederlander kan sparen?
Want dit zijn allemaal gevolgen van beleid en beleid is nooit ideologisch neutraal.

Dus ik wil de minister vragen, als hij zijn visie met de Kamer gaat delen, kan hij dan expliciet ingaan op welke uitgangspunten zijn beleid gestoeld is?
Want woonbeleid moet niet gaan over wie er wat aan verdient, maar over voldoende, betaalbare en passende woningen voor iedereen.
Dus wat telt voor deze minister?
Is dat het belang van banken en investeerders dat de huizenprijzen blijven stijgen?
Of is dat het belang van starters dat een huur- of koopwoning betaalbaar is?

En als de minister nog zoekende is naar zijn visie dan weet hij dat hij altijd op de Partij voor de Dieren kan rekenen.
Bijvoorbeeld voor een visie op de ruimteverdeling in Nederland.
Het is echt van cruciaal belang dat deze minister een visie gaat ontwikkelen op hoe de ruimte in Nederland verdeeld is.
Het kan wat ons betreft niet zo zijn dat bijna de helft van Nederlandse grond gebruikt wordt voor de veehouderij.
Zeker niet als die veehouderij door de stikstofuitstoot ook de bouw van woningen dwarszit en door de verlaging van het waterpeil voor funderingsproblemen zorgt.
Vandaar dat wij eerder al kwamen met ons plan om 75% minder dieren te houden.
Daar lossen we het stikstofprobleem mee op maar dan komt er ook ruimte om woningen te bouwen.
Er komt ruimte om natuurgebieden te verbinden en zo de natuur te versterken.
Het helpt de luchtkwaliteit verbeteren en de waterkwaliteit verbeteren.
Het helpt het risico op zoönose terug te dringen zoals deze minister weet.
Oftewel, het heeft legio voordelen.

Tot slot, toen de minister nog minister van VWS was drongen wij er al op aan dat hij zich niet liet confronteren met de problemen die door LNV veroorzaakt werden.
Dat zal hij nu ook moeten doen.

Bij IenW houden ze de luchtvaart in de benen.
Daarmee zit de minister van IenW de bouw van 70.000 tot 80.000 woningen dwars.

Uw collega van LNV gaat miljarden uitgeven aan het herschikken van het stikstofprobleem.
Het risico is levensgroot dat LNV het probleem niet echt oplost en dan ligt de bouw straks weer stil.

En als de minister van Binnenlandse Zaken de gemeenten financieel blijft uitkleden dan blijft het de gemeenten ontbreken aan mensen en middelen om goed woonbeleid vorm te geven.

Ik wens de minister veel sterkte.
Laten we gaan van woningmarkt naar volkshuisvesting.
Van welvaart naar welzijn.
Van huizen als verdienmodel, naar huizen om in te wonen.

Dank u wel.