Bijdrage Van Esch aan debat over de ontwik­ke­lingen rondom het coro­na­virus

Voorzitter,

Anderhalf jaar geleden sloeg een virus toe dat veroorzaakt is door de wijze waarop de mens met dieren en de natuur omgaat.

Corona is een ernstig virus, de bestrijding ervan is belangrijk. En we zijn er nog niet, er worden nog altijd dagelijks mensen in het ziekenhuis en op de IC opgenomen. De zorg staat zwaar onder druk.

Maar voor de Partij voor de Dieren is virusbestrijding nooit het enige belang geweest. Zo zijn ook de algemene geestelijke gezondheid en het welzijn van jongeren bij mijn fractie altijd onderdeel van de belangenafweging geweest.

Helaas hebben we gezien dat het kabinet bij die belangenafweging onzorgvuldige en onnavolgbare dingen deed, wat het vertrouwen in het kabinet heeft geschaad.

Neem de coronawet, de avondklok – waar we drie weken aan vast zouden zitten maar keer op keer door het kabinet verlengd is – en de oneigenlijke sluiting van de scholen.

En nu de coronapas waarvan de minister van Volksgezondheid ons bezworen had dat die er niet zou komen.

We horen het minister De Jonge nóg zeggen: van dwang en drang kan geen sprake zijn en beloningen om je te laten vaccineren zijn niet aan de orde. Dat zou niet goed zijn voor de vaccinatiebereidheid, aldus de minister zelf.

En de Gezondheidsraad wees ons er al in februari op: de coronapas is een verregaande vorm van vaccinatiedrang.

Het kabinet wist dat groepen in grote steden oververtegenwoordigd zijn in de groep ongevaccineerden. Dat probleem is langer bekend en niet opgelost. Het kabinet heeft het werk hier gewoon niet goed gedaan.

Het is niet gelukt om mensen te bereiken in een taal die ze begrijpen, waardoor een deel van de mensen niet in staat is geweest om een weloverwogen keuze te maken. En nu komt het kabinet met een paardenmiddel.

Een vaccinatie biedt een grote mate van bescherming tegen ernstige ziekte en ziekenhuisopname, maar biedt geen zekerheid dat het virus zich niet meer verspreid, zeker niet de Deltavariant. Dat mensen een groen vinkje krijgen als ze gevaccineerd zijn, zou daarom wel eens onverantwoorde schijnveiligheid kunnen betekenen.

En dan doen alsof de coronapas de oplossing is, brengt ons mogelijk verder van huis. Niet in de laatste plaats omdat het een tweedeling in de samenleving veroorzaakt die niemand zegt te willen.

Recent onderzoek in opdracht van ZonMw en de eigen gedragsunit van het RIVM gaf de minister op een presenteerblaadje wat je wél moet doen om mensen te helpen tot een weloverwogen keuze te komen.

Nergens was de aanbeveling: gebruik drang of dwang. En dat heeft de minister zelf ook gezegd en was ook de positie van een meerderheid van de Kamer.

En dan voorzitter, is er nog de privacy.

Ik heb veel mensen horen zeggen: ik ben gevaccineerd maar waarom zou ik mijn medische privégegevens met willekeurige andere burgers moeten delen?

Voorzitter,

Het kabinetsbeleid zwabbert en ondermijnt de rechtsstaat. De Formule 1 mocht doorgaan, maar festivals niet.

De scholen werden gesloten om ouders te dwingen thuis te werken. Nederland is daarmee ‘rechtsstatelijk door het ijs gezakt’, zo oordeelde een hoogleraar mensenrechten deze zomer.

Mijn fractie staat pal voor de rechtsstaat.

Schijnveiligheid, vaccinatiedrang, schending van privacy en een overheid die al zwabberend zelf het vertrouwen in het coronabeleid en de vaccinatiebereidheid ondermijnt.

Voorzitter, dan is de vraag: wat moet er wel gebeuren?

Al sinds het begin van de coronacrisis vraagt de Partij voor de Dieren om de crisis in samenhang aan te pakken en ook Nederlanders te beschermen tegen grote ongezondmakers – fastfoodketens & frisdrankgiganten. Ook de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid zei het gisteren nog maar een keer; de situatie in de zorg is onhoudbaar omdat er te weinig aan gezondheidsbevordering wordt gedaan.

De Kamer heeft op initiatief van de Partij voor de Dieren het kabinet opgeroepen en alle ruimte geboden om de basisgezondheid van de Nederlanders te verbeteren, maar tot op de dag van vandaag heeft het kabinet dat nagelaten.

Wat mijn fractie betreft zorgen we dat iedereen bereikt wordt met informatie over vaccins, behouden we voorlopig het systeem van vaste zitplaatsen, gaan nachtclubs nog even niet open – waarbij de betreffende sectoren uiteraard gecompenseerd worden – blijven de reisbeperkingen in stand en blijven we nog even thuiswerken.

Voorzitter, tot slot.

De Partij voor de Dieren wijst de coronapas af. Ik ga ervan uit dat de meerderheid van de Kamer zich bij ons aansluit.

Dank u wel.