Bijdrage Van Raan aan AO over Inspectie van het Onderwijs in het funderend onderwijs

Voorzitter,

We bevinden ons middenin de klimaatcrisis.

En het zijn nota bene de jongeren die de volwassenen daar keer op keer op moeten blijven wijzen.

En wanneer die jongeren hun nek uitsteken voor hun eigen toekomst wordt daar vanuit de “business as usual”-reflex van alle kanten op ingehakt.

Het is bekend dat onze minister van EZK de eerste Nederlandse klimaatstakers van onze jongerenorganisatie Pink aanvankelijk toebeet dat ze naar school moesten gaan.

Greta Thunberg vroeg zich echter terecht af wat voor zin het heeft om naar school te gaan als volwassenen de wetenschap negeren.

Voorzitter,

Het is bekend dat de fossiele industrie via nascholingen, excursies en techniekfestivals op subtiele wijze probeert te sleutelen aan het wereldbeeld van onze kinderen.

En via het Techniekpact worden de banden met het bedrijfsleven verder aangehaald.

Dat baart de nodige zorgen, voorzitter.

Want de bescherming van leerlingen tegen de ongewenste en schadelijke beïnvloeding van de fossiele industrie is in Nederland nauwelijks geregeld.

We moeten het doen met het convenant “Scholen voor primair en voortgezet onderwijs en sponsoring”.

Met als scheidsrechter de Reclame Code Commissie.

Toezichthouden ala Ti-ta-tovenaar.

Dit convenant geniet over het algemeen geen grote bekendheid onder ouders en leraren.

Hierdoor is het voor het PR-leger van Shell geen grote moeite om hun groen verpakte sluikreclame voor de vernietiging van de wereld aan leerlingen te blijven verkopen.

Shell won met Generation Discover in 2017 zelfs de European Excellence Award for Public Affairs.

Geen onderwijsprijs, maar een lobbyprijs voor best verkapte vorm van kindermarketing.

Greenwashing waar we niet van weg mogen kijken.

Wij begrepen dat dit convenant inmiddels met een jaar verlengd is en in 2019 geëvalueerd zal worden, waarna een besluit genomen zal worden over mogelijke verlenging.

Kan de minister een update geven van de stand van zaken?

Wordt in deze evaluatie meegenomen in hoeverre het convenant beter bekend kan raken bij ouders en leraren?

En is er ruimte om in deze evaluatie aandacht te besteden aan de specifieke casus van Generation Discover, het controversiële techniekfestival van Shell?

Het zorgde voor veel ophef.

Bent u bereid om de Onderwijsinspectie aan te moedigen om, bij wijzen van experiment, een eventuele aankomende editie van dat festival in waarnemende rol te bezoeken?

En weet de minister al meer over een mogelijke editie in het najaar van 2019?

Zijn er bijvoorbeeld op dit moment al ambtenaren of bewindspersonen uitgenodigd om daar op enige wijze aan deel te nemen of bij te dragen? Graag een reactie.

De Partij voor de Dieren is van mening dat de Onderwijsinspectie een rol zou moeten oppakken bij het controleren van onderwijs dat wordt gegeven door “derden”.

Het liefst wordt dit geregeld via een actualisatie van de onderzoekskaders van de inspectie.

De Partij voor de Dieren pleit al jaren voor een integrale verwerking van duurzaamheid in het onderwijs.

En ook de ontwikkelteams van de curriculumherziening hebben duidelijk gekozen voor “duurzaamheid” als een van de peilers, zo maken we op uit de tussenproducten.

Daarover volgt ongetwijfeld nog een apart debat.

Wordt het volgens de minister niet tijd om de toetsingskaders van de Onderwijsinspectie “Paris proof” te maken?

Daarmee bedoel ik bijvoorbeeld een expliciete verwijzing naar het doel om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 1,5°C.

Het is u allen bekend dat er nogal wat bedrijven bestaan die dit doel rechtstreeks ondermijnen.

Naast usual suspect Shell, noem ik bijvoorbeeld ook Schiphol en de bioindustrie[1].

Let op: wij zijn niet tegen samenwerkingsverbanden of stages, maar wel tegen het opdringen van het failliete wereldbeeld van 3°C-bedrijven, nota bene aan kinderen die met de gevolgen moeten leven van de “business as usual”.

Voor hen de zondvloed.

Er zouden alarmbellen moeten afgaan zodra dergelijke bedrijven bij een school aankloppen om leerlingen eens gezellig te komen bijpraten.

Hoe gaat de minister dat regelen?

Na voltooiing van de Curriculumherziening zou er ook gedacht kunnen worden aan een check op de implementatie van de “duurzaamheidspeiler”.

Heeft de Inspectie hier momenteel al plannen voor in ontwikkeling?

Welke mogelijkheden ziet de minister voor een toets op duurzaamheid in het onderwijs?

Is de minister bereid dit te inventariseren?

Graag een reactie.

Tot slot wil ik graag aandacht vragen voor een mooi project.

Op de school Piter Jelles !mpulse uit Leeuwarden probeert men namelijk op creatieve wijze de belangen van het kind voorop te stellen.

In het project “het tweejarige traject” wordt gemotiveerde leerlingen die in het 3e jaar VMBO aanvankelijk nog zwakke resultaten halen, toch de mogelijkheid geboden om door te gaan naar het 4e jaar en zich daar alsnog naar een diploma te knokken.

En dat is lovenswaardig.

Er moet een einde komen aan de prikkels die de doorgeschoten toetscultuur in stand houden.

… Afrekenen op tienden van punten.

Wij hebben echter vernomen dat de Onderwijsinspectie geen toestemming heeft gegeven voor dit interessante “tweejarige traject”.

Tot teleurstelling van leerlingen en leraren.

Kent de minister dit voorbeeld?

En is de minister bereid om in gesprek te gaan met de Onderwijsinspectie en de betreffende school om toch het een en ander mogelijk te maken en andere scholen te attenderen op deze aanpak?

Graag een reactie.