Bijdrage Van Raan aan Begroting Econo­mische Zaken en Klimaat 2022

Voorzitter. Ik heb twee onderwerpen en een wens. De twee onderwerpen zijn biomassa en waterstof. Uit de Klimaatnota blijkt dat het aandeel verbranding, vergisting van biomassa nog onveranderd, ongeveer 100 petajoule, per jaar is. Mijn vraag is of de minister dit kan bevestigen. Kan hij ons vertellen hoeveel CO₂ vrijkomt bij het opwekken daarvan? Het staat in de Klimaat- en Energieverkenning. Hoe verhoudt dit zich tot de afspraken met de Staten-Generaal om te stoppen met houtige biomassa?

Voorzitter. In de antwoorden op de feitelijke vragen schrijft het kabinet: naast de SDE++ als exploitatiesubsidie kan de ontwikkeling van onder andere geavanceerde biobrandstoffen ook gesubsidieerd worden via innovatieregelingen, zoals de DEI+ en de HER+, gericht op innovatieve pilots en demo's. Bij dit soort experimenteersubsidies worden er dus onomkeerbare stappen gezet. We kunnen hier bijvoorbeeld denken aan het drama van de pulsvisserij, waar ook een experiment leidde tot een enorme industrie die we later moesten terugdraaien. Is het kabinet bereid om biomassa uit te sluiten van deze twee innovatieregelingen?

Tot slot over biomassa: waar staan we nu eigenlijk wat de afbouw daarvan betreft? De Eerste en Tweede Kamer zijn er duidelijk over: het kabinet moet stoppen. Maar als je kijkt naar de Klimaat- en Energieverkenning, lijkt het of het kabinet gewoon doorgaat.

Voorzitter. Over waterstof. De gasprijzen zijn nog niet uitgestegen, of het kabinet probeert onze afhankelijkheid van gas en winstmaximaliserende marktpartijen zoals Shell opnieuw te verdiepen. Het kabinet is een officieus samenwerkingsverband met onder andere Shell aangegaan voor investeringen in het grootste waterstofproject van Nederland: NortH2. Daar krijgen we nog een technische briefing over -- die hebben we aangevraagd -- maar ik wil nu al wel vast weten of het klopt dat grijze waterstof, dus waterstof op basis van aardgas, het begin kan vormen van dit project.

Voorzitter, tot slot de wens. Op energiegebied hebben we eigenlijk nog een blinde vlek. Kunnen Bonaire, Sint-Eustatius en Saba vanaf nu in ieder geval worden meegenomen in de Klimaat- en Energieverkenning? Kunnen deze regelingen en verduurzaamsubsidies ook beschikbaar worden gemaakt voor dit deel van Nederland? Sprekend over Caribisch Nederland: deze Kamer heeft een motie van de Partij voor de Dieren en BIJ1 aangenomen om projecten die het koraal beschadigen geen doorgang te laten vinden. Maar dit lijkt precies aan de hand te zijn bij het Chogogo Resort op Bonaire: geen toezicht, geen vergunningen en geen inzicht in de impact op het koraal. Is deze minister bereid om, in lijn met de motie, aan de noodrem te trekken en om er in ieder geval voor te zorgen dat er geen onomkeerbare stappen worden gezet totdat duidelijk is wat de impact is op het koraal?

Tot slot, voorzitter. Ik heb wat harde woorden gesproken richting de heer Boucke over zijn leiderschap en ik nodig hem hier uit. Ik heb het even nagekeken: er waren 442 moties waar D66 tegen was. Ik ga graag met hem een kop koffie drinken om die moties eens door te nemen en om dan misschien wat wederzijds begrip voor mekaar te kweken, want ik word altijd zo enorm geëmotioneerd als ik de heer Boucke over leiderschap hoor praten. Nogmaals, ik neem wat u zegt over leiderschap graag aan, maar laten we dat dan samen doen. Het begint toch met een beetje waarheidsvinding en daar nodig ik hem voor uit.

Dank u wel, voorzitter.