Bijdrage Van Raan aan debat over econo­mische steun­maat­re­gelen als gevolg van corona-crisis

Voorzitter,

Dank u wel. Ik sluit me graag aan bij de voorgaande sprekers die warme woorden spraken over de vitale beroepen. En ook alle steun voor de patiënten en hun families.

Voor dit debat over het economische steunpakket heb ik drie punten: 1. Doet het pakket genoeg? 2. Vergeten we groepen? 3. Welke voorwaarden zou je mogen stellen?

1. De partij voor de Dieren snapt de opzet van de steunmaatregelen en we snappen ook dat we op een later tijdstip nog verder gaan spreken over de inhoud ervan en dat sommige maatregelen nu nog niet op de agenda staan, zoals het in de lucht houden van KLM en Schiphol.

Het Kabinet schrijft: “Dit noodpakket is gericht op behoud van werkgelegenheid en beperken van de economische schade als gevolg van COVID-19”. We snappen dat de regering macro-economische vraaguitval wil voorkomen, maar tegelijkertijd is het juist van belang dat het pakket steun verleent aan mensen die hard getroffen worden. De eerste vraag luidt dan ook of dit pakket genoeg doet in dat opzicht? Wanneer weten we dat en wanneer en onder welke voorwaarden is een volgend pakket aan de orde? En in de beste inschatting van nu: wanneer zal dat zijn?

2. De PvdD wil ervoor waarschuwen dat bepaalde groepen mogelijk tussen wal en schip vallen.

Het kabinet houdt niet bij of er individuen voor een persoonlijk faillissement komen te staan omdat, zo schrijft ze: “het CBS alleen via Statline bijhoudt hoeveel bedrijven en instellingen er per maand failliet gaan en ook hoeveel faillissementen er van natuurlijke personen met en zonder eenmanszaak optreden.” Dat roept de vraag op wat de regering nog meer doet om zicht te houden op mensen die mogelijk kopje onder gaan?

A. Hoe zit het bijvoorbeeld met arbeidsmigranten die geen werk meer hebben en vaak ook via uitzendbureaus of andere type bemiddelaars huisvesting hebben in vakantiehuisjes? Is daar zicht op? Zitten die nu zonder werk, inkomen en huisvesting? Zijn die al vertrokken? Kan de minister nagaan hoe het met die groep gaat en ons informeren?

B. Dan de studenten; een ruwe schatting leert dat het merendeel van de ongeveer 360.000 studenten die een baantje hebben van de ene op de andere dag hun inkomsten kwijt zijn. Meer en langer lenen kan natuurlijk geen rechtvaardige oplossing zijn. Ik wil een oproep doen dat de regering ook naar deze groep kijkt, niet door de bril van studiefinanciering, maar door de bril van sociale zaken, waarbij studenten die langer dan drie maanden hun baantje hadden ook onder het steunpakket kunnen vallen, waarbij de regering in plaats van de werkgever de 10% aanvulling doet? Is daar ruimte voor?

C. Voorzitter, de voedselbanken hebben zelf aangegeven een bedrag van 10 miljoen nodig te hebben, is de 4 miljoen dan genoeg?

D. En tot slot, wat is de inspanning om te kijken of andere groepen niet vergeten worden of in de knel komen?Denk o.a. aan ZZP-ers, artiesten, sekswerkers, grenswerkers, oproepkrachten, uitzendkrachten, flexwerkers en andere personen met een onzekere positie op de arbeidsmarkt?

3. Dan het derde punt; wanneer gaan we vaststellen dat de maatregelen niet bedoeld zijn voor die bedrijven die sowieso dringend moeten veranderen en zich daar tegen verzetten.

Het kabinet komt in deze barre tijden met een steunpakket dat z’n gelijke in de vaderlandse geschiedenis niet kent.

Voorzitter, het is nu in dit debat niet het moment om uitgebreid alle voorwaarden te bespreken, maar het is nu wel het moment om na te denken over de nieuwe economie die onze voetafdruk verkleint en onze toekomst rooskleuriger en houdbaarder maakt, in plaats van de oude economie in het zadel te houden.

Het is nu wel het moment om eisen voor verdere steun op te gaan stellen.

Omdat we vóór corona al wisten dat ‘bussiness as usual’ onhoudbaar was, is het natuurlijk ondenkbaar dat we ná corona dat type economie in de lucht houden. Is de minister het eens met dat uitgangspunt?

En hoe staat de minister tegenover bedrijven die nu wel steun vragen, maar tegelijkertijd mensen ontslaan en soms zelfs ook van plan zijn om dividend uit te keren? Kan de minister aangeven of op dit moment steunplannen voor bijvoorbeeld Shell worden overwogen?

4. Afsluitend, wil de Partij voor de Dieren een oproep doen om meer en direct te investeren in natuur in en nabij de steden.

In de eerste dagen van de verscherpte maatregelen gingen tienduizenden mensen hutje mutje naar buiten. Door het sluiten van veel andere zaken worden mensen teruggeworpen worden op zichzelf en hun directe omgeving. Naar buiten voor de dagelijkse beweging, – met in achtneming van de richtlijnen van het RIVM – is van vitaal belang om deze moeilijke tijd draaglijk te houden.

Door het schrappen van de RODS-regeling is het groen geslonken. Welke mogelijkheden ziet de minister om dit ongedaan te maken? De Partij voor de Dieren heeft een amendement ingediend om deze investeringen mogelijk te maken.

Dank u wel.