Bijdrage Van Raan aan debat over waterstof

Voorzitter, dank u wel.

Groene waterstof kan onderdeel van effectief klimaatbeleid zijn.

Maar niet elk bedrijf kan nog verduurzamen. Sommigen zijn al te laat, denk aan Tata Steel, Shell.

Dat besef lijkt bij het kabinet noch bij sommige partijen in deze Kamer geland te zijn.

Met haar waterstofstrategie sorteert het kabinet eigenlijk voor op de meer graden opwarming in 2100, waar IPCC voor waarschuwt.

Daarmee geeft de minister dus -ongetwijfeld onbedoeld- een totaal verkeerde voorstelling van zaken, namelijk: ‘vervang fossiel door waterstof en we kunnen -min of meer- gewoon doorgaan.’

De stip op de horizon is groene waterstof, op serieuze schaal toegepast vanaf 2030.

Dit klinkt als een mooi doel, maar de weg er naartoe is hartstikke fossiel, en daarmee eigenlijk onbegaanbaar zonder drastisch te korten op andere uitstoot.

Anders krijgt het kabinet het voor elkaar dat zelfs groene waterstof de komende acht jaar bijdraagt aan én de verlenging én verhoging van het verbruik van aardgas en onze afhankelijkheid van andere landen.

Is de minister het eens met deze analyse? Graag een reactie.

Heiligt het doel de middelen? En in hoeverre?

En hoe duurzaam is eigenlijk het doel, dat zo mooi klinkt?

Hoe duurzaam is het wanneer groene waterstof wordt ingezet voor onduurzame processen?

Zoals in raffinaderijen, die we ons in de huidige vorm niet meer kunnen veroorloven.

Zoals in kunstmestfabrieken, die de transitie naar kringlooplandbouw belemmeren

Zoals in brandstof voor de productie van grondstofverslindend nieuw staal voor een verzadigde mondiale markt,

Miljarden investeren in groene waterstof voor industrie waarvan de license to operate verlopen is - waarom zou deze minister dat doen? Waarom zou de samenleving dat moeten willen?

Graag een reactie van de minister op deze vragen en graag dus die ‘industrie-ladder’.

Voorzitter, de waterstofstrategie van het kabinet lijkt nu al niet meer van deze tijd.

Dat blijkt uit de verdubbeling die de coalitiepartijen inzetten

Dat blijkt ook wel als je leest dat het kabinet nota bene Rusland in het rijtje heeft gezet van landen waaruit wij duurzame waterstof zouden kunnen importeren.

Het klimaatbeleid houdt op zodra er echte duurzame keuzes moeten worden gemaakt, over wie wel en niet kunnen verduurzamen en in welke vorm.

Zodoende houden de waterstofplannen van het kabinet het oude fossiele systeem juist in stand. Een techniekverandering i.p.v. een systeemverandering

Ik ben wel blij dat de minister het gevaar van Shell als waterstofmonopolist erkend heeft en dat hij bezig is met de ordening van de waterstofmarkt. Is het gevaar nu geweken dat we sjoemelaars zoals Shell nu op kosten van de belastingbetaler haar destructieve fossiele sloopwerk laten voortzetten?

En ziet de minister ook het andere gevaar, namelijk dat de marktontwikkeling waar het kabinet op inzet, niks met verduurzaming of ‘groene waterstof in 2030’ te maken heeft, en dat alles wat daar nu uit ontstaat, misbruikt kan worden door de fossiele industrie met een lock-in tot gevolg?

Onder het mom van groene waterstof proberen de oliebedrijven van deze wereld het eigen fossiele verdienmodel ten koste van alles in stand te houden.

Daarom wil ik de minister oproepen:

Stop met het bekrachtigen van de fossiele narratief.

Orden die markt met concessies.

Heel concreet betekent dit bijvoorbeeld dat we afspreken dat we stoppen met waterstof ‘blauw’ en ‘koolstofarm’ noemen. Dit wekt een duurzame indruk, terwijl het in werkelijkheid gewoon vieze grijze Shell-waterstof is, in combinatie met CCS. Laten we beginnen met dit gewoon fossiele waterstof te noemen. Kunnen we dat afspreken?

Voorzitter, tot slot, over het NorthH2-project, waar de Gasunie deelnemer is; we zouden graag de oprichtingspapieren van dat samenwerkingsverband inzien, ik neem aan dat de minister die ook ingezien heeft, klopt dat en wanneer kan de Kamer deze inzien?

Dank.