Bijdrage Van Raan bij debat over sala­ris­ver­hoging bestuurs­voor­zitter ING

Voorzitter,

Vorige week hadden we hier de president-commissaris van ING, die het besluit om een salaris van 2 naar 3 miljoen te verhogen slecht vond, met als reden dat het een slecht besluit was omdat het hem niet gelukt was. Collectief kromp het land ineen, collectief gaf de financiele sector elkaar een high five.
De Grote Financiële Crisis heeft de Nederlandse belastingbetaler in totaal 135 miljard gekost en acht jaar aan bezuinigingen en lastenverzwaringen ter waarde van pakweg 46 miljard euro. En wat zien we: Hosanna in de sector die de crisis heeft veroorzaakt. Wereldwijd zijn de salarissen en bonussen in de bancaire sector weer op het niveau van voor de crisis. Zie ING. Zie ASR. Zie NIBC.

Voorzitter, wat de Partij voor de Dieren betreft leert dit ons dat de sector nog altijd de luxe van haar positie niet kan dragen en dat we na de crisis verzuimd hebben om de orde op zaken te stellen.

Vandaar dat we op drie punten voorstellen willen doen
1. Op het gebied van de harde hamer, de rode knop
2. Op het gebied van het middenveld; regels binnen het bestaande systeem
3. Op het gebied van het fundament; de grondoorzaak van de hoge beloningen

De rode knop.
Allereest willen wij de Ondernemingsraad van de banken instemmingsrecht geven als het gaat om de variabele en vaste beloningen voor bankbestuurders. Instemmingsrecht door de OR betekent een verdere democratisering van de beloningsbesluiten, door mensen die het belang van de bank ook meewegen. Het is immers de eigen werkgever. Graag een oordeel van de minister

Het middelveld, binnen de lijntjes.
Alhoewel we de interpretatie van het advies van de Raad van State niet delen, steunen we wij de minister wel in zijn voornemens. Drie stuks. Allemaal prima, laat duizend bloemen bloeien en wellicht helpt het, in die zin ook veel steun voor de wet van GroenLinks.

Maar voorzitter, in het speelveld, binnen de bestaande lijnen, weten de bankiers altijd weer op te rekken. En dat komt omdat wij, de politiek, de financiële sector de mogelijkheden hebben gegeven om hun eigen goud te delven, hun eigen geld te drukken, hun eigen honingpot te vullen. En die luxe kunnen ze niet aan.
Daarom achten we de eerste twee maatregelen, de rode knop het kleuren-binnen-de lijntjes, niet voldoende.

Dus als derde willen we de grondoorzaken aanpakken die leiden tot het onverantwoorde zelfverrijkingsgedrag
In onze ogen zijn dat minstens drie grondoorzaken;.

Allereerst: waar een normale beursgenoteerde onderneming dertig procent of meer aan eigen vermogen heeft, heeft de gemiddelde bank rond de vier procent. Het stelt banken in staat om hoge rendementen op eigen vermogen te halen, wat een graadmeter is voor salarissen en bonussen. Als dat de graadmeter is, wil je zo veel mogelijk vreemd vermogen aantrekken. En dat is precies wat banken doen.

Ten tweede: banken hebben het privilege van het creëren van geld. Dat zorgt voor een geweldige aanwas ervan, immers het is –bijna letterlijk- geld voor niets. Logisch dat ze er heel veel van maken.

En ten derde: banken vermengen nuts- en commerciële functies en worden groot. Groot is ook een maatstaf voor beloning. Logisch dus dat banken zo groot mogelijk willen zijn.

Deze grondoorzaken verdienen grondig onderzoek, en de vraag is of de minister dit wil uitvoeren. Graag een reflectie van de minister.

Dan tot slot… als banken niet willen horen moeten ze maar voelen. Waar ze ongevoelig zijn voor politiek, zijn ze wellicht niet ongevoelig voor weglopende klanten. Frictieloos, probleemloos overstappen met behoud van nummers moet mogelijk worden. Is de minister bereid overstappen met rekeningnummerbehoud mogelijk te maken?

Rode knop, middenveld, fundament, probleemloos overstappen en daarmee de graaiers te lijf.

Dank