Bijdrage Van Raan debat over de quickscan lucht­haven in zee

Voorzitter,

Alle seinen staan op groen voor een krimp van de luchtvaart.

De Partij voor de Dieren pleit al geruime tijd voor het stevig inkrimpen van het aantal vliegbewegingen om zodoende de grenzen van klimaat, leefomgeving en veiligheid van mens en dier weer te respecteren. Vorige week sloten de milieuorganisaties zich daarbij aan met hun alternatieve luchtvaartnota. Conclusie: krimp van de luchtvaart is onvermijdelijk.

De voorstellen die de Partij voor de Dieren daartoe deed kunnen op steeds meer steun van deze Kamer rekenen. (van 22 naar 45 zetels). En in onze Kamervragen over de alternatieve luchtvaartnota vroeg ik de minister of deze stevige conclusies aanleiding zijn om alsnog een krimpscenario op te nemen in de luchtvaartnota, zoals ook onze motie vroeg die vorige week in stemming kwam?

Mijn oproep is hier aan de andere partijen om dit in te zien en zich aan te sluiten bij het krimpstandpunt van de Partij voor de Dieren. We praten vandaag over een luchthaven op zee, waarvan we inmiddels weten dat deze juist gepaard zal gaan met een fikse groei van het aantal vluchten. Alleen daarom al is een dergelijk plan in deze vorm niet alleen onrealistisch, maar ook onverantwoordelijk. Ook wens ik nog eens te benadrukken dat de Noordzee het grootste natuurgebied van Nederland is dat momenteel al hevig wordt overvraagd.

Interessant genoeg erkent de minister in haar brief^[1] dat een luchthaven op zee problematisch uitpakt voor klimaat en natuur. De minister schreef: “Groei van de luchtvaart… …bemoeilijkt het behalen van de klimaatdoelstellingen”. Erkent zij dat haar uitspraken^[2] grotendeels ook gelden voor Lelystad Airport? Deze minister spreekt echter - en daar is ze super duidelijk in - van groei. Dat staat in het regeerakkoord, zegt de minister. Maar dat is in strijd met de doelen van het Parijsakkoord, zegt de wetenschap.

Erkent zij deze tegenstelling? De voorwaarden van aantoonbare hinderbeperking die ze daarbij noemde liet KLM-baas Pieter Elbers volledig achterwege toen hij recent, naar goed gebruik in de luchtvaartsector, achterbaks, zei dat ‘de regering besloten heeft naar 540.000 vliegtuigbewegingen te groeien’. Heeft de heer Elbers gelijk? Dan trek ik mijn kwalificatie direct in. Heeft hij niet gelijk, dan verwacht ik dat de minister hem terugfluit. Graag een reactie.

Als de heer Elbers een goede CEO zou zijn, dan zou hij zijn bedrijf voorbereiden op een toekomst met veel minder vluchten. Wat gaat de minister doen om de sector daarop voor te bereiden? En hoe kunnen we haar daarbij helpen? Zou het volgens de minister niet eens tijd zijn om een CO2-budget op te stellen dat past bij de 1,5⁰C-doelstelling? Ik overweeg mijn aangehouden motie op dit punt in stemming te brengen.

De parallel met de veehouderij is groot. Ook die sector moet flink krimpen. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) adviseerde om boeren zo snel mogelijk duidelijkheid te geven over deze onvermijdelijke trend. En ook die sector heeft een minister die weigert om de sector het eerlijke verhaal te vertellen. Ontwrichtend.

Of het nou gaat om de uitstoot van stikstof, ultrafijnstof of broeikasgassen. We eten uiteindelijk allemaal van dezelfde taart en als die op is, is die op. Dan kan je dus niet verder blijven uitdelen. En dat gaat natuurlijk ook op voor de toekomst van de luchtvaart. Een sector waarvan we de uitstoot op grote hoogte momenteel nog niet eens meerekenen in onze statistieken. Erkent de minister dat de koek een keertje op is en dus niet alles kan?

In plaats van listen en rekentrucs, kunnen we maar beter zo snel mogelijk helderheid verschaffen door het eerlijke verhaal te vertellen. Laten we als Tweede Kamer deze verantwoordelijkheid oppakken en de voorbereidingen in gang zetten voor de onvermijdelijke krimp van de luchtvaartsector.