Bijdrage Van Raan dertigle­den­debat over de kosten van het klimaat­beleid

Voorzitter,

Wat geef je iemand die alles al heeft? Drie puzzels geef ik de minister vandaag. Daar houdt hij van.

"De vervuiler betaalt is altijd het meest eerlijke beginsel”, zei Ed Nijpels als voorzitter van het Klimaatberaad vorige week. Iedereen was het met hem eens. Maar, voorzitter, waarom wordt dit dan zelden toegepast?
Eerlijkheid is waarschijnlijk nooit een uitgangspunt geweest voor het klimaatbeleid tot dusver.

Ik noem een paar pijnlijke conclusies uit het rapport ‘Indicatoren voor een rechtvaardig klimaatbeleid’ van CE Delft:
- De lasten voor huishoudens nemen door het regeerakkoord sneller toe dan die voor het bedrijfsleven.
- 80% van de subsidies en belastingkortingen komt ten goede aan het bedrijfsleven.

De (grote) bedrijven krijgen de lusten, burgers dragen hun lasten. En dat terwijl het creëren van draagvlak de voornaamste pijler lijkt te zijn bij het aanstaande klimaatakkoord. Dat wordt zo wel erg lastig.

Eerlijkheid is ook in de verdeling van de reductiedoelen ver te zoeken. Waar de ene sectortafel een monsteropgave opgelegd heeft gekregen, staat de andere sectortafel voor slechts een minieme fractie van deze opgave.

Voorzitter, er zijn twee sectoren die het resterende koolstofbudget in rap tempo doen slinken. Twee bewindspersonen die door de minister – als eindverantwoordelijke voor het klimaatbeleid - goed bij de les moeten worden gehouden. De meestribbelaars.

De afgelopen maand verschenen andermaal twee rapporten, van de RLI en van CE Delft, met een heldere boodschap die niet nieuw is maar wel duidelijk: de productie van vlees heeft een grote klimaatimpact, de prijs van vlees zou tot wel 53% hoger moeten liggen. En de consumptie van dierlijke eiwitten moet flink worden teruggebracht. De echo van 2004, toen staatssecretaris Pieter van Geel het nooit herroepen regeringsstandpunt verwoordde, namelijk dat vlees het meest milieubelastende onderdeel is van ons voedselpakket. En wat doet de minister van LNV? Zij gaat op handelsmissie naar China om daar Nederlands kalfsvlees te promoten!

Uitstoot van CO2 door de luchtvaart bleek onlangs opnieuw gestegen. Dit zal met de verwachte groei van de luchtvaart alleen maar meer worden. En wat doet de minister van I&W? Zij laat de sector in de waan dat ze door kan groeien!

Vee-industrie en luchtvaart samen zullen ieder afzonderlijk in 2050 volledig beslag leggen op de totale hoeveelheid broeikasgas die Nederland dan nog mag uitstoten. Het totale CO2-budget naar vee en vliegen en de rest niks! Dat staat haaks op het beleid van de minister. Klopt dat? Hoe gaat de minister deze onverenigbaarheid verenigen? Graag een reactie!

Draagvlak kost lang polderen, hoe langer dat duurt, des te noodzakelijker de maatregelen. Hoe noodzakelijker de maatregelen, hoe kleiner het draagvlak. Hoe lost de minister dit dilemma op?

Sinds het regeerakkoord vertellen diverse rapporten ons dat klimaatverandering sneller gaat dan verwacht. Hoe gaat de minister de onvermijdelijke tussentijdse aanpassingen inregelen met inachtneming van zijn heilige drie-eenheid ‘draagvlak, kosten-efficiëntie en ‘het-moet-wel-leuk-blijven‘?
Graag een reactie,

Dank u wel