Bijdrage Van Raan dertigle­den­debat over de snelle stijging van de zeespiegel

Voorzitter,

Een zeespiegelstijging van 1,8 meter aan het eind van deze eeuw, terwijl ons nationale pronkstuk -de Deltawerken- berekend is op 40 cm. Hoe ziet ons land er dan uit? Ik zal het u zeggen: als één héél groot level playing field. Eindelijk…

Nederland, wereldwijd bekend om zijn watermanagement en de deltawerken waar meer dan veertig jaar aan is gewerkt en die meer dan 5 miljard euro hebben gekost, zal toch wel alles op alles zetten om te voorkomen dat het alsnog onder water loopt? We gaan er de komende dertig jaar 20 miljard aan uitgeven.

In de EenVandaag reportage [1] waarover wij vandaag spreken, zagen we assistent-professor Renske de Winter van de Universiteit Utrecht nog maar eens benadrukken dat het toch echt een stuk eenvoudiger is om een zeespiegelstijging te voorkomen dan ons hierop aan te passen.
Hiervoor moeten we dan nu wel echt aan de slag met CO2-reductie, is haar stelling! Net als wetenschappers van het PBL, net als wetenschappers van de Universiteit Utrecht in een net verschenen publicatie in het blad Nature Climate Change, dat het resterende koolstofbudget dermate klein is dat het “heel, heel moeilijk wordt” om binnen de 1,5 graad opwarming te blijven.

Hoe groot is dan het contrast met de aanpak van dit kabinet:
- inzet op draagvlak en kostenefficiëntie
- maatregelen uitstellen tot na de zittingsperiode van dit kabinet
- “het moet vooral wel leuk blijven”

Dit afschuifbeleid van dit kabinet wordt nu doorgevoerd naar de sectortafels waar de plannen worden gesmeed om de reductiedoelen te halen.
Vorige week hoorden we de heer Nijpels, vanuit zijn functie als voorzitter van het klimaatberaad, zeggen dat een klimaatakkoord zonder draagvlak een doodgeboren kindje is. Toen ik hem tijdens een briefing vroeg welke ruimte er wordt ingebouwd voor het geval dat tussentijdse inzichten vragen om aanscherping van de doelen of versnelling of verandering van de maatregelen, antwoordde hij: “Eerst maar eens het doel van 49 procent reductie in 2030 zien te halen, de rest zien we dan wel weer.” En dat uit de mond van de penvoerder van het klimaatakkoord!

Voorzitter, het kabinet neemt met deze uitgangspunten - in onze ogen - een ongekend risico. En dat zonder een Post Onvoorzien, een Plan B.
Hoe beoordeelt de minister deze gang van zaken? Deze minister, of in ieder geval haar opvolger, kampt met de gevolgen van dit beleid. Een verviervoudiging van de zeespiegelstijging ten opzichte van de uitgangspunten van het ontwerp van de deltawerken. Betekent dit dat we straks ook met een verviervoudiging van de kosten zitten? Dus in plaats van de door het deltacommissie berekende bedrag van 20 miljard, 80 miljard euro in het kader van klimaatadaptatie? Graag een reactie.

Sterker nog, dit kabinet schuift niet alleen door, maar onderneemt zelfs activiteiten die zullen leiden tot een verdere toename van de CO2-uitstoot, niet mitigatie maar acceleratie! Ik noem de handelsmissie naar China, waarbij het de minister van LNV gelukt is om voortaan Nederlands kalfsvlees op de Chinese markt te brengen. Ik noem het pleidooi tijdens deze handelsmissie voor meer KLM-vluchten tussen China en Schiphol.

Deelt de minister onze mening dat dit volledig haaks staat op de maatregelen die we moeten nemen? Graag een reactie.

Dank u wel.

[1] https://eenvandaag.avrotros.nl/item/deltawerken-niet-berekend-op-snellere-zeespiegelstijging/