Bijdrage Van Raan over export­kre­driet­ver­ze­ke­ringen voor de fossiele industrie

Vier van de vijf natuurrampen hebben inmiddels te maken met klimaatverandering. Niet vreemd nu we - in de eigen woorden van het kabinet- eerder hadden moeten beginnen met klimaatbeleid. De vergroeningsagenda’s van het kabinet hadden moeten helpen. Ook voor exportkredietverzekeringen.

Desondanks dreigt Nederland alle belangrijke klimaatdoelen niet te gaan halen. Hoe kan dit? Graag een uitleg, waarin de staatsecretaris ook de rol van vervuilende exportsteun aan bod laat komen.

Kan het probleem zitten in het feit dat het kabinet nog steeds –laten we het maar eufemistisch- flankerend, fossiel beleid voert.

Jaarlijks wordt er nog steeds voor zo’n € 1,5 miljard aan exportverzekeringen en - garanties verstrekt ten behoeve van de fossiele industrie, vaak in arme landen. Dat is meer dan alle internationale klimaatinitiatieven van Nederland wereldwijd bij elkaar!

€ 1,5 miljard aan fossiele exportverzekeringen en – garanties.

Voorzitter, In plaats van klimaatwinst te exporteren, exporteert het kabinet de facto klimaatvernietiging.

Vergroenen betekent ook stoppen met vervuilen.

Kan de staatssecretaris bevestigen dat het kabinet, als de enige opdrachtgever van Atradius, zou kunnen besluiten dat aanvragen voor vervuilende ekv’s niet meer geaccepteerd worden? En zo stoppen met vervuilen?

Een groene taxonomie kan helpen om te bepalen waar projecten precies aan moeten voldoen. Kan hij de nieuwe methode voor het kwalificeren van groene en fossiele transacties met de Kamer delen?

Dan, de nieuwe dierenwelzijnsverklaring is een verbetering, maar wel gebaseerd op ondermaatse internationale regels. Is de staatssecretaris bereid zich in te zetten voor hogere standaarden, inclusief het uitsluiten van controversiële slachtmethoden en het maximeren van veetransport? De verantwoordelijkheid voor naleving van dierenwelzijnsstandaarden ligt bij de exporteur. Maar wie bewaakt de bewaker? En hoe? Gezien het belang van de exporteur moet dit echt goed ingeregeld zijn bij Atradius, anders heeft een dierenwelzijnsverklaring praktisch gezien niet zo veel betekenis.

Voorzitter, ik rond af.

Het EKV-instrumentarium is ook met dierenwelzijnsverklaring nog niet 1,5-graden-proof, nog niet Paris-proof.

Er ligt een aangenomen motie -Sjoerdsma / Van Ojik- die stelt dat alle instrumenten van het buitenlandbeleid en de diplomatie volledig in lijn moeten worden gebracht met de doelstellingen uit het Klimaatakkoord van Parijs. Er ligt een aangenomen motie van Alkaya en mijn hand, die stelt aanvragen voor exportkredietverzekeringen worden afgekeurd als het risico op schending mensenrechten of milieuschade te groot zijn.

Wat gaat hij doen om, in het licht van al die inzichten van de wetenschap, van het toegeven dat het kabinet te laat begonnen is, in het licht van de aangenomen moties, wat gaat hij doen om het instrumentarium verder aan te passen. Wat gaat hij doen om de export van klimaatvernietiging te stoppen?

Ziet hij de tegenstelling en zo nee, heeft dit allemaal dan niet toch weer een heel klein beetje weg van greenwashing?