Bijdrage Van Raan over SDE++ (subsidie duurzame energie)

Voorzitter, dank u wel.

Ik ben blij dat het effect van de aangenomen motie Van Esch c.s. ook dit jaar nog mag nastralen en dat de SDE++ ook in 2022 niet opengesteld wordt voor nieuwe subsidieaanvragen voor houtige biomassa.

Iedereen wil snel onafhankelijk worden van Putin, en ook door de klimaatcrisis is gas geen optie meer. De vraag is dus: hoe kan de SDE++ zo ingericht worden, dat de energietransitie wordt versneld, zónder dat de tussenkomst van gas daar, zogenaamd als ‘transitiebrandstof’, onderdeel van uit maakt?

Voorzitter, het antwoord daarop is in elk geval niet méér gas. Is de minister dat met mij eens?

Want – en dat is een harde conclusie- de echte systemische, duurzame keuzes blijven uit. De hele week al.

Voorbeeld: ‘Carbon Capture & Storage’ is een nepoplossing, een controversiële techniek, waarmee CO2 niet wordt vermeden, maar verplaatst. Door CCS beschikbaar te maken vanuit de SDE++ hou je het fossiele gebruik minimaal in stand. Dat is dus de brand blussen met benzine.

Je vraagt je af wat er achter de schermen speelt met irrationele gedrag. De minister wil versnellen maar laat laaghangend fruit hangen.

Voorbeeld: Eén van de grootste problemen is het overbelaste net. Windparken kunnen niet worden aangesloten, en als er op een zonnige dag als vandaag te veel groene energie is, kan het niet worden opgeslagen.

Maar een batterij gevuld met zon- en windenergie zijn gewoon duurzame kilowaturen! Is de minister bereid om de SDE++ open te stellen voor dergelijke slimme opslag?

Ik zou zeggen: CCS eruit, ECS erin: Energy Capture & Storage. Graag een reactie.

Voorzitter, alle onze grote problemen van nu worden veroorzaakt door ons economische systeem waarin efficiëntie de enige belangrijke waarde lijkt te zijn. We zien dit terug in de SDE++.

Een voorbeeld: om vogelslachtoffers te voorkomen kan je windmolens voorzien van vogeldetectie en stilstand. Een investering in de leefomgeving, maar wordt gezien als kostenpost en binnen de huidige SDE++ is er voor dit soort investeringen geen ruimte meer. Een spiraal naar beneden. Voelt hij voor een natuur-inclusieve SDE++ we hebben het bij de bouw ook. Graag een reactie.

Voorzitter: het sprookje biomassa. De minister schrijft: “De afweging over de inzet van (houtige) biogrondstoffen voor het verminderen van de inzet van aardgas wordt meegenomen in de vormgeving van het afbouwpad houtige biogrondstoffen.” Wat bedoelt hij daar precies mee? De motie Koffeman c.s. over geen subsidies meer voor houtige biomassa bevat geen woord Spaans, en de minister strooit vaagheid. Graag een opheldering.

Mestvergisters, de hobby van het CDA-smaldeel in het kabinet, de rentmeesters: de minister voert de aangenomen motie Ouwehand/Simons niet uit over het uitsluiten van mestvergisters uit de SDE++, omdat ‘andere plannen uit het coalitieakkoord dan in duigen zouden vallen’. Welke ander plannen?

Kennelijk heeft het kabinet zich voor haar plannen afhankelijk gemaakt van bruin gas uit mestoverschot, van het in stand houden van de vee industrie. Want zonder het mestoverschot is er geen goedkope input voor die mestfabrieken. Ik hoor graag van de minister of het niet het doel van de stikstofaanpak is om van het mestoverschot af te komen. Onbegrijpelijk dat het kabinet deze motie ook niet uitvoert en ik krijg graag een reactie van de minister.

Tot slot, voorzitter, rechtvaardigheid. De SDE++ wordt gevuld door degenen die er weinig van profiteren, de burgers en de bakkers, die hun koopkracht juist zien dalen. We hebben het hier gisteren nog over gehad. De ODE moet bij de grote vervuilers opgehaald worden, dat zijn ook degenen die de meeste subsidies opstrijken. Zeker als de minister niet bereid is om CCS uit de SDE++ te halen. Is de minister bereid om hier iets aan te veranderen, in het kader van ‘de vervuiler betaalt’?