Bijdrage Vestering aan debat over gewas­be­scher­mings­mid­delen

Dank u wel, voorzitter. Laat ik ook maar meteen beginnen met glyfosaat, de actieve stof in het middel Roundup. Het is het meest gebruikte landbouwgif in de hele wereld, en ook het stofje waarvoor dit debat voor het zomerreces nog werd geschorst. Kan en mag Nederland het gebruik van dat gif nu wel of niet beperken? Daar hebben we het net al eventjes over gehad. De heer De Groot heeft het erover gehad wat we in Nederland kunnen doen. Maar mijn fractie vindt het nog veel interessanter dat in Europa nu de mogelijkheid voorligt om helemaal van glyfosaat af te komen. Over twee maanden loopt de toelating van het gif in Europa af. De verplichte nieuwe veiligheidstoetsen zijn nog niet afgerond. Daarom stelt de Europese Commissie voor om glyfosaat gewoon nog een jaartje toe te staan. Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Slovenië, Kroatië en Malta hebben daarvoor een stokje gestoken. Nederland niet. Nederland stemde gewoon voor de verlenging van de toelating van glyfosaat. Waarom, is mijn vraag aan de minister.

In Europa geldt, als het goed is, het voorzorgsprincipe. Als het om chemische middelen gaat: bij twijfel niet toelaten. Bij glyfosaat is er meer dan twijfel. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft geoordeeld dat het spul waarschijnlijk kankerverwekkend is voor de mens, en de Parkinson Vereniging wijst op basis van wetenschappelijk bewijs glyfosaat aan als een van de meest verdachte landbouwgiffen, die de toename van de ziekte van Parkinson kan verklaren. Waterschappen waarschuwen dat glyfosaat een van de belangrijkste vervuilers is van ons water, en dat terwijl de stof bewezen giftig is voor het waterleven. Dan is er nog recent onderzoek dat de schadelijke effecten van glyfosaat op hommels laat zien.

Voorzitter. Onder andere Frankrijk en Duitsland hebben hun nek uitgestoken en laten zien dat ze klaar zijn met glyfosaat. Dat nota bene de Duitse multinational Bayer, die het gif produceert en er honderden miljoenen mee verdient, er niet voor heeft gezorgd dat de Duitse overheid is gezwicht om voor de verlening van de toelating te stemmen! Het landbouwministerie zegt zich hiermee te willen houden aan het Europese doel van een duurzamere, ecologische en dus toekomstbestendige landbouwsector. Mijn vraag is: waar was Nederland? Waarom wil Nederland dit gif per se op de markt houden?

Tot slot, voorzitter, heb ik nog één vraag. Ik heb het ook eerder al gehad over de niet-toetsbare stoffen. Die stoffen zijn zó giftig voor het waterleven dat de toegelaten norm in het water niet eens toetsbaar is. Ik heb de voorganger van de minister gevraagd waarom die stoffen, die giffen, niet allang verboden zijn, ook gezien de grote opgave van de Kaderrichtlijn Water. Het antwoord dat ik kreeg, was puur technisch. De minister beschreef hoe je die stoffen mogelijk toch zou kunnen meten, maar dat is mijn vraag niet. Dus nogmaals: waarom verbiedt de minister niet het gebruik van deze zeer giftige stoffen, die zelfs zo giftig zijn dat ze, zodra je ze meet, al ver boven alle normen uitstijgen?