Bijdrage Vestering aan debat over het niet handhaven door de Neder­landse Voedsel- en Waren­au­to­riteit op export­ver­za­mel­plaatsen

Voorzitter, afgelopen maart stuitte Eyes on Animals per toeval op een geparkeerde veewagen waar geschreeuw van varkens uit kwam. Eén van hen had een grote, bloedende open wond over haar hele rug. Een ander had een grote, slecht geheelde wond waar ze zonder twijfel al een lange tijd mee moet hebben rondgelopen. Deze veewagen stond bij een exportverzamelplaats, een plaats waar dieren van verschillende bedrijven bij elkaar worden gebracht om van daaruit naar het buitenland op transport te worden gezet.

Dieren met zulke ernstige verwondingen, zouden nooit vervoerd mogen worden, en hadden dus nooit op zo’n exportverzamelplaats mogen zijn. Maar toch waren ze daar en ze zijn niet alleen. Want ook andere dieren die we zagen tijdens ons werkbezoek van vorige week op een export verzamelplaats van koeien hadden nooit vervoerd mogen worden, maar stonden er toch.

Nederland exporteert maar liefst 230 miljoen dieren per jaar, en een flink aantal van deze dieren zijn ‘einde carrière dieren’, zoals dit sussend heet. In werkelijkheid zijn ze uitgemolken, de laatste centen worden uit ze geperst.

Voorzitter, dit zijn onvergetelijke werkbezoeken. En het is goed om op te merken dat de dieren die we hebben gezien tijdens het werkbezoek of op de beelden van eyes on animals, het beeld is wat je krijgt als je op zo’n grote schaal dieren fokt, gebruikt, exporteert en slacht.. Er zijn te véél dieren om te controleren, te weinig inspecteurs.

De minister gaf vorig jaar toe dat de druk op het slachtproces te groot is geworden om dierenwelzijn te borgen en om goed toezicht te kunnen houden. Erkent de minister dat dit niet alleen geldt voor het slachtproces, maar voor de hele veehouderij?

In de afgelopen twee jaar hebben Duitse en Belgische instanties 111 keer een melding gedaan omdat in Nederland dieren tegen de regels op transport waren gezet. Bij 62 meldingen was sprake van mishandeling of verwaarlozing. In al deze gevallen heeft een NVWA-toezichthouder dus een krulletje gezet voor een transport van dieren die zo ziek of gewond waren dat ze niet hadden mogen worden vervoerd.

Hier kun je herprioriteren wat je wil. Extra uren bij andere taken weghalen. Maar bij welke taken? De NVWA kan al tweederde van haar taken niet goed uitvoeren. Extra toezichthouders aanstellen. Maar al jaren kunnen er niet genoeg dierenartsen worden gevonden.

De druk is te hoog.

Het aantal dieren is te hoog.

En de productie die van een dier wordt geëist is te hoog.

Voorzitter, ik sluit af met twee vragen.

1. Hoe gaat de minister voorkomen dat dieren door heel Nederland worden gesleept omdat bij een bepaald slachthuis meer wordt betaald? Nu zagen we vorige week bijvoorbeeld dat dieren uit heel Nederland worden vervoerd naar een exportverzamelcentrum in de grensstreek. En ook dat een dier vanaf daar niet meer naar België mocht worden vervoerd, maar wel naar slachthuis in Nederland dat verder weg gelegen is.

Is de minister bereid een harde grens te stellen aan de transporttijd voor deze dieren? Hier riep de Kamer al in 2013 toe op, toen zij een motie aannam van Marianne Thieme

2. Gaat de minister bij de inrichting van het nieuwe retributiestelsel een einde maken aan de absurde situatie dat de sector zelf mag bepalen hoeveel of hoe weinig tijd er is voor keuringen