Bijdrage Vestering aan debat over natuur

Voorzitter, herinnert u zich nog de fietstochten of wandelingen waarbij de insecten je om de oren vlogen?

Op een zonnige dag in een relatief ver verleden, hebben mijn open en oma elkaar zelfs zo leren kennen. Toen mijn opa, mijn oma bijstond om een vliegje uit haar oog te verwijderen, bloeide de liefde op.

Deze romantische taferelen zijn echter niet meer van deze tijd. Want de insecten in Nederland zijn in de afgelopen 30 jaar met 75% afgenomen. Hoofdredenen zijn intensieve landbouw, landbouwgif en klimaatverandering.

En dit is niet zonder schadelijke gevolgen. De bij is namelijk verantwoordelijk voor de bestuiving van meer dan 75% van onze voedselgewassen, vooral groenten en fruit, en voor meer dan 85% van de wilde planten in de natuur.

Dan hebben we het nog niet eens over de andere gevolgen van het verlies van insecten. Ga maar na - zonder insecten, geen vogels, geen grote zoogdieren, verminderde verspreiding van planten, met als gevolg dat er minder planten en bomen zijn, en dus minder schone lucht.

Conclusie is dat we niet zonder insecten kunnen, ook niet vanwege het opbloeien van de liefde. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ik er zonder insecten niet was geweest, maar u ook niet.

Ook de twee na belangrijkste bestuiver, de zweefvlieg, is gigantisch gereduceerd. Het aantal zweefvliegen op de Veluwe is in veertig jaar met 80 procent afgenomen. Ter verduidelijking –een zweefvlieg is zeg maar een ninja onder de bestuivers. Vaak wordt de vlieg verward met een bij vanwege zijn gestreepte outfit. Alleen steekt de steekvlieg niet, maar bestuift effectief.

Om bestuivers beter te beschermen, heb ik de volgende vragen:

1. Wat vindt de minister er van om bestuivers wettelijke bescherming te geven?
2. Kan de minister bij de minister van Landbouw aankaarten dat landbouwgif gestopt wordt om de bij te redden en zodoende onze voedselproductie?
3. Wat vindt de minister er van om een rode lijst op te stellen voor zweefvliegen, zoals die er is voor bijen?

Dan voorzitter wil ik het hebben over de haas en het konijn. Hun staat van instandhouding is zeer ongunstig! Ondanks de aangenomen motie van de Partij voor de Dieren om de haas en het konijn van de plezierjacht-lijst af te halen, zet de minister in op een tijdelijke, gebiedsgerichte aanpak. Dat is volgens professor Kees Bastmeijer in strijd met de natuurbeschermingswet. Want de staat van instandhouding moet op landelijk niveau worden beoordeeld en valt onder de verantwoordelijkheid van het Rijk. Kan de minister reageren op het feit dat het verbod op de plezierjacht op de haas in alle provincies had moeten worden ingesteld?

Kan de minister ook aangeven hoe gebiedsgerichte aanpak voor biodiversiteit en stikstof zich verhoudt met de verantwoordelijkheid van het Rijk vanuit de natuurbeschermingswet? En hoe ziet de minister deze gebiedsgericht aanpak in relatie tot haar ambities om toe te werken naar een natuurinclusieve samenleving? En dan met name in relatie met de tegen gaan van klimaatverandering en uitvoering van het Parijs Akkoord. Kan de minister toezeggen dat er geen vergunning zal worden afgegeven om te boren naar aardgas bij Ternaard, gezien de aannemelijke negatieve gevolgen voor natuur en klimaat? Wanneer kunnen we het besluit verwachten?

Ook wil ik weten waarom de minister tegen een verslechteringsverbod is nadat natuurherstel heeft plaats gevonden. Is het niet meer dan wenselijk dat herstelde natuur niet meer verslechtert en is dat niet juist in lijn met een natuurinclusieve samenleving? Graag reactie van de minister.

Tot slot, sluit ik af met de wolf. Dagelijks verschijnen er berichten in de krant, waar de wolf meestal onterecht wordt afgebeeld als de grote slechterik. Het is dan goed om te lezen dat de minister zich gaat inzetten voor positievere communicatie. Kan de minister reageren op het recente voorbeeld dat een jonge wolf in de Veluwe achter een fietser aanloopt. Natuurlijk is dat schrikken. Grote vraag is hoe komt het dat een wolf zijn schuwheid heeft verloren. Want wolven verliezen hun natuurlijke schuwheid voor mensen alleen wanneer ze daar op worden getraind. Er lijkt dus sprake te zijn van uitlokking. Graag reactie van de minister. Ik lees verder dat de minister vindt dat nu vooral ingezet moet worden op afwerende maatregelen. Wellicht is het beter om de wolf in zijn natuurgebied met rust te laten. Wat vindt de minister van het idee om het eufemistische genoemde faunabeheer in wolvengebied onder de loep nemen, opdat er voldoende prooi blijft voor de wolf en de wolf ook ongestoord kan leven.

Graag reactie van de minister.