Bijdrage Wassenberg aan coro­n­adebat

Voorzitter, allereerst: welkom aan de nieuwe ministers. En proficiat aan de minister-president, die zijn nieuwe kabinet al 10 dagen lang bij elkaar weet te houden.

Dan voorzitter, COVID. Nederland struikelt zich een weg door crisis. Afgelopen december was Nederland het eerste land in Europa waar een strenge lockdown werd ingevoerd. En ook het laatste. Er kwam geen enkel land bij. We moesten tijd kopen. We waren bijvoorbeeld veel te laat begonnen met boosteren. Daarover heb ik een eerste vraag. De modellen van het RIVM blijken achteraf te pessimistisch. Dat is deels niet te voorkomen. Maar we moeten de roep van wetenschappers om meer controle en tegenspraak te organiseren bij de modellen van het RIVM wel serieus nemen. Is het kabinet daartoe bereid?

Voorzitter, het kabinet heeft, tot opluchting van velen, de lockdown inmiddels versoepeld, hoewel er nog steeds onzekerheden zijn. Maar kleine ondernemers, winkeliers, zzp’ers zijn heel hard getroffen. Tegelijkertijd zijn er bedrijven die DANKZIJ de coronacrisis juist enorme winsten hebben gemaakt. En terwijl die winsten in de zakken van aandeelhouders verdwijnen, draait de samenleving op voor de kosten van de steunpakketten.

Voorzitter, en het kabinet houdt die scheefgroei willens en wetens in stand door te weigeren een solidariteitsheffing in te voeren. En ook door opnieuw voorrang te geven aan de commercie en de multinationals, en niet aan de cultuur- en horecasector. Het kabinet zegt de maatschappelijke impact van de lockdowns mee te wegen in beleid. Maar dan is het toch niet uit te leggen dat Ikea open is en de musea dicht? Hoe kan het dan dat je al die bezorgservices gigantische winsten laat maken en de lunchroom failliet laat gaan? Wij verwachten wij echt betere keuzes van het kabinet bij versoepelingen. En als straks de langetermijnstrategie van het kabinet komt, moet die wat de Partij voor de Dieren betreft aan een aantal randvoorwaarden voldoen:

1. Durf de goede prioriteiten te stellen. Cultuur boven commercie. Gezondheid boven winst.
2. Investeer in de zorg, dit keer echt.
3. Trek de coronawet in en herstel de democratische besluitvorming. Geen debatten achteraf, geen voldongen feitenpolitiek.
4. Trek de stekker uit het coronatoegangsbewijs. Stop die giftige discussie die het wantrouwen vergroot en de vaccinatiebereidheid verlaagt. Er is geen scenario waarbij de coronapas zowel effectief als proportioneel is. Waarom vasthouden aan dit onzalige plan, terwijl iedereen ziet dat het geen toekomst heeft?
En last but not least:
5. Maak preventie de rode draad van het beleid.

Laten we alles op alles zetten om de kans zo klein mogelijk te maken dat een nieuwe pandemie de kop opsteekt. Want zo’n pandemie is dichterbij dan we denken. Europa kampt op dit moment met de ergste uitbraak van vogelgriep ooit. In mijn eigen Maastricht vallen vogels dood uit de lucht. Worden mensen gewaarschuwd; laat je hond niet loslopen vanwege mogelijke vogelkadavers. Deskundigen maken zich zorgen: het virus is langer aanwezig dan ooit, er gaan verschillende varianten tegelijk rond en het vogelgriepvirus verspreidt zich ook onder andere diersoorten, zoals vossen.

En mensen! In China en Laos zijn al 60 mensen besmet, waarvan de helft is overleden. In Engeland is ook iemand besmet. De huidige aanpak van vogelgriep faalt volkomen. Miljoenen dieren worden vergast. Dieren worden opgesloten in potdichte stallen. Maar ook dáár dringt het virus door. Sterker nog: die hoogpathogene, levensgevaarlijke vogelgriepvirussen ontstaan juist in de pluimvee-industrie. Kabinet na kabinet slaat waarschuwingen van virologen in de wind. Landbouwbelangen gaan altijd boven volksgezondheid.

Gaat de nieuwe minister wél doen wat nodig is? Weerstaat hij de druk vanuit landbouw en buitenlandse handel? Slaat hij met zijn vuist op tafel om de aanbevelingen uit het rapport Bekedam uit te voeren? Graag een reactie.