Bijdrage Wassenberg aan debat over begroting Justitie en Veiligheid

Voorzitter, met het omdraaien van de woorden veiligheid en justitie, nu met justitie voorop werd een fraaie toekomst voor de rechtsstaat gesuggereerd. Maar die laat op zich wachten. Het water staat politie, OM en rechterlijke macht aan de lippen. Jarenlange bezuinigingen hebben hun weerslag gehad. Te weinig personeel, te veel zaken, en er komt alleen maar werk bij. Uit alle rapporten en onthullingen van de laatste jaren doemt een beeld op van het ministerie als een Augiasstal.

Nu zet de minister voor Rechtsbescherming het mes in de gesubsidieerde rechtsbijstand en komt dan, enkele dagen voor dit debat, met een tijdelijk bedrag op de proppen. Op dezelfde dag kondigde de staatssecretaris voor Asiel aan de rechtsbijstand voor asielzoekers in te perken. Wat er bij de een bijkomt, gaat er bij de ander af. Ik vergeleek het ministerie van Justitie met een Augiasstal. En welke kwaliteiten ik de Minister ook toedicht, ik zie in hem nog geen Hercules, die de boel op onorthodoxe wijze opruimt. Integendeel. De minister zwalkt en laat zich adviseren door de verkeerde raadgevers.

Als voorbeeld noem ik de manier waarop de minister buigt in de implementatie van de nieuwe Wapenwet. En dan kijk ik naar de e-screener. Dat is een test, ontwikkeld door het Trimbos Instituut, TNO en Ipsos, om te checken of de aanvrager of gebruiker van een vuurwapen daar wel geschikt voor is. De test geeft bij geringe twijfel een negatief oordeel, maar dat is de bedoeling, omdat de lat voor een wapenvergunning zeer hoog moet liggen. Op 20 september bevestigde de Hoge Raad dat, en in zijn brief van 7 oktober stond de minister daar vierkant achter. Bij twijfel niet inhalen, het gaat om vuurwapens!

De jagersclub kwam schuimbekkend verhaal halen, want veel jagers struikelen over de test. Voorzitter, het is niet aan mij om mij uit te spreken over de geestelijke gesteldheid van jagers. Dat laat ik over aan de e-screener. Maar als 1 op de 5 wapeneigenaren struikelt over de test vind ik dat zorgelijk. En wat ik nog zorgelijker vind is dat de minister meteen buigt. In plaats van achter de e-screener te staan, een test die met grote zorgvuldigheid tot stand kwam en die met Kamerbrede steun werd ingevoerd, gaat de minister mee in de klaagzang van de jagers. Alleen nieuwe aanvragers hoeven de test nu nog te doen.

Voorzitter, ik wil van de minister weten: waarom heeft hij niet gewacht tot de evaluatie van de wet? Wat was het advies van het Trimbos en TNO toen de minister voorstelde om de test te schrappen voor bestaande gevallen? Of waren de jagers zijn belangrijkste adviseurs? Is het schrappen van de test in lijn met de Europese vuurwapenrichtlijn? Ondermijnende criminaliteit en in het verlengde daarvan dierenmishandeling. Organisatoren van hondengevechten zijn keiharde criminelen met banden in de onderwereld en dat gaat vaak samen met drugshandel, vrouwenhandel en wapenhandel. Toch blijven mogelijkheden om hen aan te pakken nog steeds onbenut.

In 2016 werd de bende opgerold die hondengevechten organiseerde en werden de overlevende honden in beslag genomen. Enkele weken later hadden de verdachten al nieuwe honden aangeschaft. Dit kàn toch niet? Voorzitter, ik heb daarover in augustus vragen gesteld, waarom heeft de minister die nog niet beantwoord? Hier had dierenleed voorkomen kunnen worden als de daders meteen een houdverbod hadden gekregen. Dit tuig mag wat de Partij voor de Dieren betreft nooit meer dieren houden. Maar waar blijft het wetsvoorstel dat dit moet regelen? Telkens krijgen wij weer een nieuw uitstelbericht. Waar blijft het?

Ook de beruchte varkenshouder die in 2017 in Nederland een stal met 20.000 dieren liet afbranden en die in Duitsland onlangs opnieuw veroordeeld werd tot gevangenisstraf voor ernstige dierenmishandeling, bóvenop zijn beroepsverbod in dat land, kan in Nederland nog steeds zijn gang gaan. De Partij voor de Dieren wil dat hij gestopt wordt. Ik wil graag weten of een houd- dan wel zelfstandig beroepsverbod voor veehouders van dit kaliber, maar bijvoorbeeld ook voor malafide hondenhandelaren, tot de mogelijkheden gaat behoren?