Bijdrage Wassenberg aan debat over de begroting van de Koning

Voorzitter, bij dit debat over de begroting van de Koning wil ik beginnen met een citaat van de Koning. Toen het ging om de uitzonderingspositie van Kroondomein het Loo ten opzichte van andere grote natuurgebieden zei de Koning ‘gelijke monniken, gelijke kappen’.[1]

Wat betreft de Partij voor de Dieren betekent dat gelijk kappen met de sluiting van het Kroondomein tijdens het jachtseizoen. Dat is ook wat de Kamer wil, ik verwijs naar de aangenomen motie uit 2018. Volgens de minister van LNV is dit niet nodig, omdat “de tijdelijke sluiting van het gebied per 15 september 2021 niet in strijd is met de thans geldende subsidievoorwaarden.”

Maar wat als de subsidie in strijd met de wet is verleend?

Wat als de subsidie niet voldoet aan de regelgeving die voor andere Nederlanders geldt?

Wat als een onwettige subsidievoorwaarde de Nederlandse burger benadeelt, die in de herfst niet mag wandelen in het Kroondomein? En de honderden edelherten en wilde zwijnen, die zonder sociale controle, zonder controle worden afgeschoten?[2]

Voorzitter, rond het Kroondomein hangt een dichte mist. De mist van Rutte. Zo lazen we in geopenbaarde stukken dat het Kroondomein dicht gaat vanwege ‘de Koninklijke jacht’. Ergens anders was het opeens de persoonlijke levenssfeer. Dat schreef de minister van Landbouw. Maar wáár staat in de wet dat de jacht of de persoonlijke levenssfeer een sluiting van meer dan 14 weken rechtvaardigt? Dat is geen retorische vraag, dat vraag ik de minister-president.

Hoe en waarom is die uitzondering voor de Koning gecreëerd? Uit de geopenbaarde stukken blijkt dat niet. Een aanvraag ontbrak. Ik verzoek de minister-president om die aanvraag alsnog met de Kamer te delen, inclusief een onderbouwing van de wettelijke basis die sluiting van het gebied, in strijd met de normale subsidievoorwaarden, legitimeert.

Misschien kan de minister-president meeschrijven. Die aanvraag is geregistreerd onder nummer 8147325.

Voorzitter, dan de openstelling zelf. De Kamer nam in maart 2018 een motie aan, waarin staat dat het Kroondomein het hele jaar open moet. In oktober 2018 zei de Koning daarover: “die discussie hoort in de Kamer.”[3]

Die discussie voeren we vandaag. Voorzitter, het vermeende vruchtgebruik dat in 1959 aan de kroondrager zou zijn toegekend, kan niet bestaan zonder notariële akte die voor iedere belanghebbende ter vrije inzage is, zegt hoogleraar notarieel recht Van Mourik. Daarom vraag ik de minister-president de akte van vruchtgebruik en alle onderliggende stukken die horen bij de schenking van het kroondomein aan het Nederlandse volk met de Kamer te delen.

Als laatste, voorzitter, het salaris van de Koning stijgt dit jaar voor het eerst boven het miljoen. Ik wil graag van de minister-president weten waarom in het land van loonmatiging en nullijnen, van de van de wet Normering topinkomens, het salaris van de koning ongecontroleerd laat groeien.

Ongecontroleerd, want de minister-president vindt een discussie over het salaris van de koning niet nodig.[4] De Algemene Rekenkamer pleit voor een vijfjaarlijkse evaluatie, de Kamer vroeg daar in een aangenomen motie om, maar de minister-president vindt het niet nodig.

Maar voorzitter, de discussies in dit huis worden niet door de minister-president bepaald, of door de Koning, maar door de Tweede Kamer zelf. Wanneer voert de minister-president de motie uit?

Ik vraag om volledige openheid over de overwegingen van het kabinet bij de voorgestelde budgettaire verhogingen voor het Koningshuis.

En ik wil de garantie van de minister-president dat die subsidie voor het Kroondomein straks niet op een andere manier, zonder formele subsidieregeling, bijvoorbeeld verstopt in de B-component, aan de Koning zal worden verstrekt.

[1] https://www.nrc.nl/nieuws/2021/09/08/koning-krijgt-alleen-subsidie-als-kroondomein-hele-jaar-open-is-a4057572

[2] https://www.kroondomeinhetloo.nl/media/1501/het-faunabeheerplan-kroondomein-het-loo-2021.docx

[3] https://dvhn.nl/binnenland/Discussie-kroondomein-hoort-in-Tweede-Kamer-23716917.html

[4] https://www.ad.nl/binnenland/rutte-ziet-geen-aanleiding-om-miljoeneninkomen-van-de-koning-te-evalueren~a21e9213