Bijdrage Wassenberg aan debat over de initi­a­tiefnota Michon-Derkzen/Haverkort over illegaal vuurwerk

Voorzitter, allereerst: ik doe deze bijdrage mede namens GroenLinks.

En dan wil ik graag beginnen met het bedanken van de initiatiefnemers voor het schrijven van de initiatiefnota en voor hun inzet voor het aanpakken van illegaal vuurwerk. Wij delen de zorgen over illegaal vuurwerk, over de vuurwerkbommen, over het geweld tegen hulpverleners, over het vandalisme en over het gebruik van vuurwerk als wapen.

En wij zijn het dan ook met de initiatiefnemers eens dat hier beter tegen opgetreden kan worden en moet worden.

Ik heb wel nog een aantal vragen, ook aan de minister.

Eerst aan de initiatiefnemers. Zij merken terecht op dat we ook onze buurlanden nodig hebben om illegaal vuurwerk tegen te gaan. Nu kunnen consumenten illegaal vuurwerk simpelweg over de grens kopen. De initiatiefnemers hebben het over een taskforce van Nederland, Duitsland en België. Kunnen ze toelichten wat zo’n taskforce precies zou doen? En zou een ingezetenencriterium voor de koop van in Nederland illegaal vuurwerk een oplossing kunnen zijn?

De minister kondigde in de kabinetsreactie al een verkenning naar zo’n taskforce aan. Is zij bereid om hierbij ook te verkennen of een ingezetenencriterium een rol kan spelen?

Voorzitter, ook steunen we het idee dat de KNVB en voetbalclubs meer moeten doen om illegaal vuurwerk uit stadions te weren.

En wij snappen de wens van de initiatiefnemers om de online verkoop van illegaal vuurwerk effectiever aan te pakken. Wij delen die wens ook. Maar dan heb ik de vraag: hoe zien zij dit precies voor zich? Kunt u daar meer over vertellen?

Wel hebben wij grote bedenkingen tegen de maatregel die wordt voorgesteld om van heel Nederland een veiligheidsrisicogebied te maken op 31 december en 1 januari.

Het aanwijzen van een gebied als veiligheidsrisicogebied is de bevoegdheid van een burgemeester. Dus ook al los van de inhoudelijke bezwaren, waar ik zo op kom, vermoeden wij dat deze maatregel praktisch niet uitvoerbaar is. Graag hoor ik van de initiatiefnemers hoe zij van heel Nederland een veiligheidsrisicogebied willen maken, zonder de lokale bevoegdheden te doorkruisen. Ik hoor ook graag van de minister hoe zij hiernaar kijkt.

Maar voorzitter, los van dit praktische bezwaar vinden wij het te vergaand om heel Nederland uit te roepen tot een groot veiligheidsrisicogebied, om zo overalpreventief te kunnen fouilleren. Preventief fouilleren is altijd een grote aantasting van de privacy van mensen. En daar moet heel spaarzaam mee omgegaan worden. Ook zijn wij bang dat preventief fouilleren etnisch profileren in de hand kan werken. Hoe kijken de initiatiefnemers en de minister naar de proportionaliteit van deze maatregel?

Voorzitter, ik rond af. De aanpak van illegaal vuurwerk en de bijbehorende criminaliteit is belangrijk. En in deze initiatiefnota staan maatregelen die wij wel en niet kunnen steunen. Wel moeten we ons ook realiseren dat hiermee vuurwerkoverlast tijdens de jaarwisseling blijft. Want elk jaar blijkt dan dat de meeste slachtoffers vallen door gewoon legaal vuurwerk.

Daarom blijft de Partij voor de Dieren zich dan ook samen met GroenLinks inzetten voor een vuurwerkverbod voor consumenten.