Bijdrage Wassenberg aan debat over de Stint

Voorzitter, dit is een debat waarvan iedereen eigenlijk zou willen dat het nooit had hoeven plaatsvinden. Ruim een jaar geleden raakte een Stint in Oss betrokken bij een ernstig ongeval. Een ongeval dat nooit had mogen gebeuren.

Eerder deze maand publiceerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid haar rapport over het ongeluk. En gisteren gaf de Onderzoeksraad daar in de Kamer een uitgebreide toelichting bij. De conclusies zijn hard, helder en ontluisterend. In het kort: de Stint had nooit de weg opgemogen. Alles wat mis kon gaan bij de beoordeling ging mis en daarbij draaide het ministerie op beslissende momenten aan de verkeerde knoppen.

Een aantal punten uit het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid:

“Het besluit tot aanwijzing als bijzondere bromfiets werd niet door een onafhankelijke keuringsinstantie (zoals de RDW) genomen, maar op ambtelijk niveau door het Ministerie.”

Daar komt bij dat de toelatingsprocedure bewust heel eenvoudig werd ingericht. De Onderzoeksraaddaarover: “Op verzoek van het ministerie werden de inhoudelijk eisen en de toetsing hiervan door de RDW en de SWOV beperkt gehouden.” Einde citaat.

Beide onderzoeken, dat van de RDW en de SWOVwaren negatief, maar niet-bindend.

De Onderzoeksraad: “Ondanks de negatieve adviezen van de RDW en de SWOV heeft de minister de Stint toch aangewezen als bijzondere bromfiets en toegelaten tot de openbare weg.”

De negatieve adviezen speelden voor het ministerie dus niet meer dan een bijrol, in ieder geval geen doorslaggevende rol. De Stint moest en zou de weg op. Hoe was van ondergeschikt belang. Als het maar gebeurde. En het ministerie liet zich daarbij niet tegenhouden door toetsingscriteria.

Sterker nog, toen de Stint niet voldeed aan de toetsingscriteria, werden die doodleuk aangepast.

Zo bleek de Stint te breed om in de categorie voor bijzondere bromfietsen te passen, want die mogen niet breder zijn dan 75 cm. De Stint is anderhalf keer zo breed, iets breder dan 1 meter 10. Dus werd het criterium daarop aangepast. De maximale breedte werd ook 1 meter 10, zodat de Stint er net in zou kunnen passen. En zelfs daarbij werd gesmokkeld, want de Stint was nog iets breder.

Zo werd een voortuig voor het vervoer van jonge kinderen, dat niet voldeed aan de oorspronkelijke minimumeisen toegelaten op grond van aangepaste, uitgeklede eisen. Als deze maar de weg opkon. Maar daarmee werd de Stint niet veiliger. Er werd een papieren werkelijkheid gecreëerd. Met afschuwelijke gevolgen.

Voorzitter, dit had nooit mogen gebeuren en dit mag nooit meer gebeuren. Ik wil van de minister weten of zij voornemens is om bij nieuwe toelatingen de adviezen van de RDW en de SWOV bindend te laten zijn. En om alle toetsen uit te laten voeren, ook als dat tijd en geld kost. En om geen enkele sturende invloed van het ministerie toe te staan. En om de criteria niet te manipuleren, maar terug te zetten naar de oorspronkelijke waarden.

Tot slot wil ik van de minister weten hoe het heeft kunnen gebeuren dat er belangrijke stukken niet metde Kamer werden gedeeld. Hoe het mogelijk is dat op zo’n gevoelig dossier er belangrijke stukken “over het hoofd werden gezien’. Zeker gezien de vragen tot openheid en volledigheid die door veel fracties werd gevraagd. Voorzitter, ik vraag van de minister om alle twijfels weg te nemen en om duidelijk te maken welke lessen er getrokken zijn uit dit afschuwelijke drama.