Bijdrage Wassenberg AO Visserij


12 oktober 2020

Voorzitter, het regeerakkoord van dit kabinet werd 3 jaar geleden met veel tamtam gepresenteerd. “Vertrouwen in de toekomst” heet het.

In dat regeerakkoord staat ook iets over visserij, namelijk, ik citeer: “Nederland zal zich met andere koplopers blijven inzetten voor een verbetering van het dierenwelzijn.”

Die verbetering van dierenwelzijn in de visserij is echt heel hard nodig. De honderden miljoenen vissen die door vissers worden gevangen sterven een gruwelijke dood. Ze worden opgehaald van grote diepte, hun blaas knapt door decompressie en ze worden doodgedrukt. De vissen die levend bovenkomen, leveren aan boord een lange doodsstrijd tot ze uiteindelijk stikken in de lucht of levend van hun ingewanden worden ontdaan. Veel vissen ondergaan de slacht levend en bij bewustzijn.

Dat was in 1950 zo, dat was in 2017, ten tijde van het regeerakkoord zo en dat is in 2020 nog steeds zo. Vertrouwen in de toekomst is prima, maar als regering heb je niet zo veel aan vertrouwen alleen, als je verder niks doet. Je moet zelf maatregelen nemen, anders verandert er niets. En op het gebied van het welzijn van vissen IS er dus niets veranderd.

In 2017 werd aan boord van één schip schol bedwelmd vóór het slachten. Het kan dus wel degelijk. Maar in 2020 is dat nog steeds slechts één schip. Er is niks gebeurd. Wat vindt de minister daarvan? Zij kan hier toch onmogelijk tevreden over zijn? Wat gaat zij doen om hier de komende maanden nog verandering in aan te brengen? Die verdoving wordt toegepast bij één vissoort, op één schip, maar voor andere vissoorten is er nog helemaal geen verdoving. Is zij bereid meer onderzoek te laten doen naar de vangst en dodingsmethoden van pelagische vissoorten, zoals makreel en haring?

Voorzitter, ik hoop hier echt op een toezegging van de minister, want zij kan toch onmogelijk tevreden zijn over de bereikte resultaten?

Dan voorzitter, wil ik het hebben over de IJsselmeerbrief van de minister. De in de brief voorgestelde vangstbeperkingen steunt de Partij voor de Dieren. Als je naar brasem kijkt, zeggen wetenschappers dat zelfs bij het volledig stilleggen van de vangst de brasem zich de komende 7 jaar nog steeds onvoldoende herstelt. Zó slecht gaat het daarmee. Dus goed om volgend jaar geen nieuwe vergunningen te verlenen.

Dan de palingvisserij. Want met de paling gaat het ook nog steeds heel slecht. Het palingbestand is de laatste decennia met meer dan 95% afgenomen. Sinds 2007 wordt er al op basis van Europese wetgeving gewerkt aan herstel van de paling, maar dat heeft 13 jaar later nog steeds nauwelijks effect gehad. Het dier staat nog steeds als ernstig bedreigd op de rode rijst van de IUCN.

Ook de International Council for the Exploration of the Seas (ICES) stelt dat de toestand van de paling onverminderd kritiek blijft en dat herstel alleen kans heeft als alle sterfte door menselijk handelen tot een minimum wordt beperkt. Tot een minimum beperkt, voorzitter, dat betekent stop de palingvisserij. Stop met het vangen van wilde paling, stop ook met het vangen en vetmesten van glasaaltjes, ook als je daar later een deel van uitzet, om de soort zogenaamd te helpen.

Met de brasem gaat het zo slecht dat de minister vanaf de volgende zomer geen nieuwe vergunningen meer wil afgeven. Voorzitter, ik vraag de minister, doe dit ook bij paling. Geef geen nieuwe vergunningen meer af en laat de paling zich herstellen. Graag een reactie.

En los daarnaast migratiebarrières in rivieren en slootjes op, want die verhinderen palingen om van zout naar zoet water te trekken, en omgekeerd. Denk aan dammen, sluizen en gemalen. Ook hier graag een reactie.

Dan voorzitter, tot slot wil ik het hebben over de Waddenzee. Uniek, nergens ter wereld is zo’n uitgebreid getijdengebied. Werelderfgoed. Maar tegelijk is de Waddenzee één van de meest intensief beviste natuurgebieden ter wereld.

Maar controle en handhaving van de garnalenvisserij is geen prioriteit van de minister, ondanks dat er meer gevist is dan de natuurbeschermingswet-vergunningen toelieten. De zogenaamde zelfcontrole door de sector was een fiasco. De controle en beboeting vonden niet plaats, schrijft de minister, door gebrek aan onderling vertrouwen en omdat de sector de eigen leden niet wilde beboeten.

En als antwoord op dat fiasco komt er een nieuw privaat toetsingsmodel. Opnieuw vertrouwen in de toekomst, ook als dat volkomen misplaatst is. Voorzitter, die zelfregulatie is al volkomen mislukt, waarom zou het nu wel gaat lukken?