Bijdrage Wassenberg Debat over de Commissie Toekomst Veehou­derij

Voorzitter. Sinds 1992 heeft een hele reeks commissies zich over de bio-industrie gesproken. Die commissies hebben een gestage stroom rapporten afgescheiden.

Ik citeer uit het rapport van de onderzoekscommissie onder leiding van Neelie Smit-Kroes uit 1992 over het functioneren van het ministerie van Landbouw. Deze commissie heeft naar eigen zeggen – en hier begint mijn citaat - “moeten concluderen dat bij deze specifieke onderwerpen tot nu toe de landbouwbelangen steeds de maat van het beleid zijn geweest. Eerst door de problematiek jarenlang te ontkennen, en door vervolgens, toen dat niet langer meer was vol te houden, de problematiek te bagatelliseren, en toen ook dat niet meer kon, deze halfslachtig aan te pakken.”

Voorzitter, de commissie Wijffels, 2001: “De intensieve veehouderij moet ingrijpend worden veranderd. Dieren moeten meer ruimte krijgen voor natuurlijk gedrag, zoals het buiten rondscharrelen. Het transport van levende dieren moet worden beperkt en het fokken van vee moet niet uitsluitend gericht zijn op toename van de productiviteit. […]. De omgang met dieren is niet zoals we willen en het milieu wordt te veel belast. […] Varkens moeten wroeten, kippen scharrelen en de koe moet in de wei”.

Minister Brinkhorst van Landbouw reageerde namens het kabinet: “Dit rapport wordt uitgevoerd. Niet om een sector de grond in te duwen, maar om te zorgen dat we weer trots op de veehouderij kunnen zijn”.

Dan, Planbureau voor de Leefomgeving in 2010. Ik citeer. “Er blijven tal van problemen op het gebied van dierenwelzijn. Veel dieren worden ernstig ingeperkt in hun natuurlijk gedrag. Het transport van varkens over lange afstanden is niet afgenomen. De import van vleeskalveren en het daarmee gepaard gaande vervoer nam zelfs sterk toe”.

In 2012 schreef de evaluatiecommissie Van Dijk over de aanpak van de Q-koorts: “Het onderzoek naar de vermoedelijke infectiebron van de Q-koorts is lange tijd gehinderd door het beroep op de privacy van de melkgeitenhouders. Dit heeft het exact lokaliseren van de besmette bedrijven bemoeilijkt. Het argument van bedrijfsprivacy kan niet domineren in een proportionele aanpak van een volksgezondheidsprobleem en zeker niet in een aanpak gestoeld op het voorzorgsbeginsel.”

Voorzitter. De Algemene Rekenkamer in haar vervolgonderzoek over duurzaamheid in de veehouderij, in 2013: “Het beleid dat de ammoniakuitstoot en daarmee de stikstofneerslag van de veehouderij moet verminderen, beschermt de biodiversiteit in Nederland onvoldoende. […]Vooral bij varkens en vleeskuikens worden de welzijnsregels onvoldoende nageleefd. In 2011 overtrad meer dan 50% van de vleeskuikenhouders en meer dan 30% van de varkenshouders dierenwelzijnsregels.”

Voorzitter, er wordt dus al vele jaren door commissies gesproken over de toekomst van de vee-industrie. Zonder uitzondering stellen die commissies dat de intensivering en de grootte van de veehouderij is doorgeslagen. Alle commissies concluderen dat er einde moet komen aan de bio-industrie. Maar in de praktijk wordt de bio-industrie alleen groter en industriëler.

We weten allang wat we moeten doen. Daar hebben we geen nieuwe commissie voor nodig. Verwacht de staatssecretaris dat deze commissie anders zal rapporteren dan al die voorgaande commissies?

Er moet een einde komen aan de bio-industrie. En aan de mate waarin we in het westen vlees en zuivel consumeren. Alleen op die manier krijgen boeren weer economische kansen. Alleen op die manier kunnen dieren hun natuurlijk gedrag uitoefenen. En alleen op die manier kunnen we de enorme druk die het fokken van dieren voor hun vlees, melk, eieren op de natuur legt verminderen. Alleen op die manier kunnen we binnen de draagkracht van de aarde blijven, en klimaatverandering tegen gaan. En alleen op die manier kunnen we ervoor zorgen dat toekomstige dierziekte-uitbraken niet ten koste gaan van de volksgezondheid en het leven van duizenden gezonde dieren.

Dank u wel.